VCCI_Góp ý Dự thảo Thông tư sửa đổi các Thông tư về hàng không

Kính gửi: Vụ Vận tải, Bộ Giao thông vận tải

Trả lời Công văn số 4776/BGTVT-VT ngày 19/05/2020 của Bộ Giao thông vận tải về việc góp ý Dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 81/2014/TT-BGTVT về việc vận chuyển hàng không và hoạt động hàng không chung, Thông tư số 14/2015/TT-BGTVT quy định về việc bồi thường ứng trước không hoàn lại trong vận chuyển hành khách bằng đường hàng không và Thông tư số 33/2016/TT-BGTVT quy định về việc báo cáo hoạt động và báo cáo số liệu trong ngành hàng không dân dụng Việt Nam (sau đây gọi tắt là Dự thảo), Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) sau khi tham vấn một số doanh nghiệp, chuyên gia, có ý kiến như sau:

Điều 1.2 của Dự thảo (sửa đổi Điều 3.2 của Thông tư 81/2014/TT-BGTVT) dự định sẽ coi “kế hoạch khai thác đội tàu bay” là cơ sở để thực hiện công tác điều phối giờ hạ, cất cánh (slot), xác nhận hoặc từ chối xác nhận slot và cấp hoặc từ chối cấp phép bay.

Kế hoạch khai thác đội tàu bay được lập cho mỗi năm, cho 5 năm và cho 10 năm, tức là kế hoạch mang tính trung hạn và dài hạn. Dựa trên kế hoạch này, tình hình thị trường và nhu cầu thực tế, các hãng bay mới đề nghị phân bổ slot và gửi đề nghị cho Cục Hàng không và Hội đồng phân bổ slot. Do đó, nếu quy định việc phân bổ slot căn cứ vào cả kế hoạch khai thác đội tàu bay và đề nghị của doanh nghiệp sẽ dẫn đến trùng lặp không cần thiết. Nếu trong trường hợp đề nghị phân bổ slot của doanh nghiệp khác với kế hoạch khai thác đội tàu bay đã nộp trước đó thì phải coi đây là sự điều chỉnh kế hoạch chứ không phải vì thế mà từ chối phân bổ slot cho doanh nghiệp. Hơn nữa, quy định  này sẽ dẫn đến sự bất bình đẳng với các hãng hàng không nước ngoài vì các hãng này chỉ cần phải đề nghị phân bổ slot mà không phải nộp kế hoạch khai thác đội tàu bay.

Hiện nay, quy định về phân bổ slot đang là vấn đề được nhiều doanh nghiệp quan tâm. Điều 53 của Luật Hàng không dân dụng quy định Bộ GTVT thực hiện điếu phối slot theo nguyên tắc bảo đảm công khai, minh bạch, không phân biệt đối xử, thuận lợi và hiệu quả, phù hợp với thông lệ quốc tế. Điều 75 của Thông tư 17/2016/TT-BGTVT quy định việc cất và hạ cánh do Cục Hàng không và Hội đồng điều phối slot thực hiện theo Worldwide Slot Guidelines, Standard Schedules Informantion Manual và Quy chế điều phối giờ cất, hạ cánh của Cục Hàng không Việt Nam. Cục Hàng không Việt Nam đã có Quyết định 1495/QĐ-CHK ngày 17/08/2016 ban hành Quy chế điều phối và quản lý giờ hạ, cất cánh tại các cảng hàng không Việt Nam. Điều 4 của Quy chế này đã nêu rõ các tiêu chí ưu tiên khi phẩn bổ slot. Tuy nhiên, Điều 4.4 của Quy chế cũng quy định: “Trong trường hợp đã sử dụng hết các tiêu chí quy định tại Điều này nhưng vẫn chưa xác nhận được slot, cơ quan thường trực của Hội đồng trình Hội đồng xem xét, quyết định.” Đây chính là điểm mà nhiều doanh nghiệp phản ánh tình trạng xin-cho, chưa thực sự công bằng, minh bạch trong phân bổ slot.

Để bảo đảm việc phân bổ slot được diễn ra công bằng, minh bạch, tránh cơ chế xin-cho, đề nghị Bộ Giao thông vận tải xây dựng Thông tư về Quy chế điều phối và quản lý giờ hạ, cất cánh tại các cảng hàng không Việt Nam. Quá trình xây dựng có thể nghiên cứu tham khảo kinh nghiệm của một số quốc gia đã áp dụng các cơ chế minh bạch hơn như đấu giá, bốc thăm hoặc cơ chế khác phù hợp.

Trên đây là một số ý kiến ban đầu của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam về Dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 81/2014/TT-BGTVT về việc vận chuyển hàng không và hoạt động hàng không chung, Thông tư số 14/2015/TT-BGTVT quy định về việc bồi thường ứng trước không hoàn lại trong vận chuyển hành khách bằng đường hàng không và Thông tư số 33/2016/TT-BGTVT quy định về việc báo cáo hoạt động và báo cáo số liệu trong ngành hàng không dân dụng Việt Nam. Rất mong quý Cơ quan cân nhắc.

Trân trọng cảm ơn sự hợp tác của quý Cơ quan./.