Trích ý kiến Đại biểu QH Lâm Văn Kỷ – Tỉnh Sóc Trăng

Kính thưa các đồng chí.
Sau khi được nghe trình bày bản tiếp thu chỉnh lý của Uỷ ban kinh tế ngân sách, qua ý kiến của các đại biểu từ sáng đến giờ, về phần mình tôi xin bày tỏ nhận thức của mình đối với Luật quản lý thuế như sau:
Thứ nhất, về tên gọi, tôi thống nhất với tên gọi là Luật quản lý thuế, nó vừa ngắn gọn, vừa dễ hiểu.
Về nhận thức của mình, mình biết rằng thu thuế nhằm mục đích tạo ra sự điều tiết từ nơi có thu và sản xuất kinh doanh có lãi thì ta điều tiết về ngân sách Nhà nước. Như vậy, việc thực hiện thu đúng, thu đủ từ các doanh nghiệp và từ các cá nhân có sản xuất kinh doanh vào cho ngân sách Nhà nước. Trong điều quy định ở Chương I, Điều 1, Điều 2 phạm vi điều chỉnh đề nghị Ban soạn thảo cân nhắc lại Điều 1 có phải nói về mục đích quản lý thuế hay không? hay là nó cần phải có điều chỉnh lại hợp lý theo các luật trước đây chúng ta không có nêu quan điểm mục đích.
Một vấn đề nữa thấy rằng ở đây trong bố cục có nói Điều 4 về nội dung quản lý thuế, theo tôi nghĩ rằng bố cục này và trình này của các điều nó có cả hình thức và tổ chức quản lý tuế nữa. Ví dụ Điều 18 nêu trong này, nhưng trong Điều 4 chỉ nói về nội dung quản lý thuế mà thôi, không nói các tổ chức như là tổ chức bộ phận làm công tác điều tra, hoặc là các tổ chức về đại lý thuế cũng không nêu trong nội dung này. Như vậy, tôi thấy rằng hình thức và tổ chức của nó trong này cần phải cân nhắc thêm. Nếu luật được thông qua thì người có nghĩa vụ đóng thuế có điều kiện tự giác đóng thuế tốt hơn. Đồng thời đối với cán bộ thuế có điều kiện tuân theo luật, tiến hành động viên để cho doanh nghiệp và cá nhân đó đóng thuế một cách dễ dàng hơn.
Cũng nhằm làm thế nào để mà chống thất thu thuế, đồng thời chống tiêu cực trong ngành thuế? Trong phát biểu từ sáng tới giờ thấy rằng cũng nhiều đại biểu nói rằng trong quá trình quản lý thuế của chúng ta thấy còn nhiều nguồn thu bị thất thu do gian lận hoặc do tiêu cực trong cán bộ ngành thuế. Nếu luật này ra đời tôi nghĩ rằng cũng tạo điều kiện cho chúng ta quản lý thuế tốt hơn và thu ngân sách được nhiều hơn, thực hiện được sự bình đẳng, minh bạch, rõ ràng hơn trong mọi nghĩa vụ công dân của chúng ta.
Từ nhận thức ở Điều 4 như vậy tôi thấy có một ý muốn trao đổi thêm với Ban soạn thảo ở Điều 88 về điều tra thuế. Ở đây chúng ta có kiểm tra thuế và thanh tra thuế, theo tôi suy nghĩ nếu thêm một bộ phận trong ngành thuế của mình thực hiện nhiệm vụ điều tra thuế, tôi nghĩ nó cũng nặng nề, cồng kềnh, tôi cũng xin nói là nó thừa. Bởi vì ở hải quan có điều tra hải quan, cảnh sát biển cũng có lực lượng điều tra, kiểm lâm cũng có điều tra, điều tra chuyên ngành của Viện kiểm sát và ngành công an của chúng ta. Tuy vậy chúng ta thấy phần điều tra thuế, nếu nêu ở điểm này thêm đặt vấn đề điều tra thuế chỉ có mục đích để chống gian lận và trốn thuế mà thôi, thì theo tôi nếu cân nhắc kỹ có thể bố trí điểm điều tra thuế này vào Điều 77 là đủ trong phần thanh tra thuế. Bởi vì nếu thanh tra thuế mà chúng ta có giao nhiệm vụ cao hơn và nâng cao năng lực để thực hiện nhiệm vụ thanh tra và có theo quy định này. Tôi có điều kiện chúng ta cũng làm được nhiệm vụ, không để thất thoát như trong thời gian vừa qua. Còn gian lận với quy mô lớn mang tính chất quốc tế, đó là ngành công an điều tra, hoặc hải quan làm thì tốt hơn, ví dụ trước đây có vụ án Tân Trường Sanh, các anh thấy đó là vừa gian lận thuế vừa trốn thuế, đồng thời mang tính chất lũng đoạn thị trường, nó động tới cả loạt cán bộ ngành hải quan.v.v..., tôi thấy rằng phần này dành cho lực lượng điều tra chuyên ngành có nghiệp vụ cao, có tổ chức hẳn hoi và có năng lực điều tra, tôi nghĩ rằng như vậy điều tra mới phá được vụ án lớn như vậy.
Còn bình thường, ở trong ngành thuế này, thanh tra hành chính, thanh tra thuế tôi nghĩ rằng nếu giao nhiệm vụ cao hơn, đào tạo nghiệp vụ, tăng cường cán bộ có năng lực, tôi nghĩ rằng sẽ đảm bảo cho thực hiện, nắm bắt, đồng thời phát hiện được tiêu cực trong ngành thuế và tiêu cực trong những người sản xuất kinh doanh có hiện tượng trốn tránh, không chịu nộp thuế.v.v....Tôi nghĩ rằng nếu nâng cao nghiệp vụ thanh tra tốt hơn, nó sẽ có điều kiện mà khi chúng ta kết luận, thấy có dấu hiệu gian lận, có dấu hiệu mang tính chất rộng hơn, quy mô hơn, thì cái đó giao nhiệm vụ cho cơ quan điều tra phải thực hiện điều tra, sẽ có nhiệm vụ phát hiện sâu sát hơn, góp phần cho việc phá vụ án tốt hơn.
Theo tôi, tôi nghĩ rằng đó là vấn đề mà Điều 86, chỗ điều tra thuế, bộ phận điều tra thuế ghép vào chỗ các điều của thanh tra thuế ở mục 3, Điều 77 thanh tra thuế tôi nghĩ rằng tốt, có điều kiện hơn và nó vừa bảo đảm cho hoàn thành nhiệm vụ được giao. Vấn đề thứ hai, ở trong này có Điều 18 về đại lý. Đại lý thuế này theo trình bày trong dự thảo này tôi vẫn băn khoăn là có một đại lý thuế cũng thực hiện nhiệm vụ thu thuế mà thôi, nhiệm vụ đăng ký thuế, nhiệm vụ báo thuế, thu thuế, nộp thuế v.v... Như vậy chúng ta thấy rằng chúng ta có một hệ thống tổ chức thuế, ngành thuế tổ chức từ Trung ương tới địa phương, dưới sự quản lý của Bộ Tài chính, mà ngành thuế chúng ta rất đồ sộ vì cơ sở vật chất, về con người nó cũng đủ khả năng có thể thực hiện được nhiệm vụ của Nhà nước giao cho. Do đó, tôi thấy rằng Điều 18 đại lý thuế tại sao tôi băn khoăn cái này, vì nó lại có một tầng lớp trung gian nữa, nếu người dân người ta nói anh này làm đại lý thuế, rồi đi thu thuế người ta tư vấn v.v... Như vậy, tôi nghĩ rằng ở trong điều kiện bấy giờ và trong 5 năm nữa tôi nghĩ rằng cái này cũng chưa phù hợp đâu. Bởi vì tôi nghĩ rằng nó không thấy vô chỗ nào mà nó phù hợp với điều kiện của chúng ta cả. Chúng ta có một lực lượng rất mạnh từ Trung ương tới địa phương, các anh biết bây giờ xin báo cáo với Thường vụ lực lượng thuế của huyện bây giờ rất mạnh, chứ không phải yếu đâu. Do đó từ số cán bộ này chúng ta thấy rằng không phải có suy nghĩ, là vì quá lo lắng thất thoát mà chúng ta phải đẻ ra thêm bộ máy này, tổ chức này. Dù tổ chức này không phải Nhà nước trả lương mà hưởng trên đầu thuế của người dân đóng. Do đó tôi thấy điểm này đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu kỹ nếu được thì ghép vào Điều 18 là tốt nhất, nâng cao trách nhiệm của cơ quan quản lý thuế, ghép thêm trách nhiệm của Điều 18 vào trách nhiệm quản lý thuế của cơ quan quản lý thuế là đúng, là hợp lý nhất. Tôi xin có ý kiến như vậy, mong rằng Ban soạn thảo xem xét điểm này, tôi cho là thừa, nó không thiếu trong tình hình hiện nay, cho trước mắt và cả lâu dài, tôi nghĩ điểm này cần phải cân nhắc