Trích ý kiến của ĐBQH Nguyễn Thạc Nhượng – Tỉnh Bắc Ninh

Kính thưa các đồng chí, tôi cũng định chờ mình phát biểu sau các đại biểu khác vì chờ mãi không thấy ai nên cũng xin đăng ký. Thực ra mà nói đồng chí Quang cũng phát biểu một số ý kiến cũng trùng hợp với ý kiến bản thân tôi, vì chúng tôi cũng có lần thảo luận với nhau vấn đề này. Trước hết, chúng tôi cũng đánh giá cao Bộ luật vì đây quả là Bộ luật khó khăn như đồng chí Chủ tọa nói, nhiều điều, có đến 345 điều, 26 chương, 5 phần, không đọc hết được, quả thực là chúng tôi chưa đọc hết. Đọc một số nhóm mà chúng tôi quan tâm hoặc các phần thì chúng tôi chỉ lướt qua, chúng tôi có quan tâm đến 2 lĩnh vực: thứ nhất là tổ chức thi hành án và thứ hai là hệ thống cơ quan thi hành án. Đây là 2 vấn đề lớn nhất mà có lẽ có nhiều ý kiến nhất, chúng tôi xin được bày tỏ ý kiến của mình:

Trước hết, chúng tôi thấy sự chuẩn bị của Ban soạn thảo cũng như tiếp thu chỉnh lý vừa rồi của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã tương đối rõ, có thể nhìn thấy hướng đi của luật này. Nhưng chúng tôi thấy còn một số băn khoăn như sau:

Thứ nhất, về cơ quan thi hành án hình sự, hiện nay thực hiện rất nhiều lĩnh vực, thi hành án có 7 việc lớn là hình phạt chính và 7 hình phạt bổ sung của thi hành án hình sự. Chúng ta đề cập ở đây có mấy vấn đề là các cơ quan tổ chức thi hành và tổ chức thi hành làm sao có hiệu quả các lĩnh vực này, đặc biệt là các thi hành án ngoài hình phạt tù giam, tù cho hưởng án treo, cảnh cáo, cải tạo không giam giữ, ở đơn vị kỷ luật, trục xuất, phạt tiền là hình phạt chính. Hiện nay có hình phạt tiền là hình phạt chính thì không có vấn đề gì, trục xuất cũng rất ít, nhưng tù cho hưởng án treo và cải tạo không giam giữ, cải tạo đơn vị kỷ luật quân đội v.v... giao cho Sở và địa phương, cái này ta còn phải bàn thì tôi xin phát biểu sau.

Thứ nhất, về thực tế công tác thi hành án hình sự hiện nay Bộ Công an và Bộ Quốc phòng đang đảm nhiệm. Qua giám sát vừa rồi, tôi đi cùng với 2 đoàn của Ủy ban pháp luật đi giám sát ở khu 4 cũ, tức là Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Trị, Thái Nguyên, Hà Nam, Hà Bắc, Bắc Giang, chúng tôi thấy đi sâu vào lĩnh vực này tôi thấy quả là vấn đề này cần được báo cáo ở đây, phản ảnh ở chỗ này. Khi chúng tôi đi đến đây, các cơ quan này người ta phản ảnh người ta thấy thực tế thì người ta đang làm tốt, công việc ổn định, có những bức xúc của ngành cũng đã được các đồng chí lãnh đạo Bộ, ngành quan tâm, lưu ý. Nhưng chỉ có mấy bức xúc lớn nhất hiện nay chúng ta chưa giải quyết được đó là vẫn có ý kiến, tức là vấn đề thi hành án tử hình, anh em bức xúc. Về tâm lý thì anh Quang vừa nói rồi, đội bắn là 5 người, tôi được biết ở tỉnh Hà Bắc ngày xưa đi thi hành án 1 lần có 5 phát súng mà chỉ 1 phát trúng đầu gối, tôi đã từng được đi chuẩn bị hiện trường này 5 phát súng mà chỉ có 1 phát trúng đầu gối, chỉ cách 5 mét bờ mương bên này, kể cả lưỡi lê còn khoảng 3 mét nữa là trúng mà bắn chỉ có 1 phát trúng đầu gối. Người ta chết chỉ vì 1 phát súng nhân đạo, đây là một vấn đề bức xúc nhất của ngành, anh em trong đội bắn thôi thì chưa được giải quyết, đây là luật rồi, còn các điều kiện khác thì cơ bản, tôi thấy việc thi hành án trong đơn vị quân đội và công an là ổn định.

Đặc biệt, ở đây theo hướng của dự án Luật này xây dựng, theo ý kiến thứ ba, tức là chỉ có 3 ý kiến tán thành trong số 38 ý kiến thảo luận tại Hội trường cho ý kiến, 24 ý kiến là giữ nguyên hiện tại thì lại không được sự chuẩn bị, Ban soạn thảo đi theo hướng chỉ có 3, tức là quá tiểu số. Tôi cũng rất băn khoăn chỗ này, tại sao Ban soạn thảo không thiết kế 2 phương án hay 3 phương án.