Góp ý của đại biểu Quốc hội Trần Văn – Cà Mau

Kính thưa Quốc hội.

Sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả chính là để tăng khả năng cạnh tranh của nền kinh tế, giảm biến đổi khí hậu, tiết kiệm các nguồn năng lượng hóa thạch. Tôi đánh giá cao dự án Luật và Báo cáo thẩm tra của Uỷ ban Khoa học công nghệ và Môi trường, đây chính là bước cụ thể hóa chiến lược năng lượng quốc gia bền vững, vừa đảm bảo an ninh năng lượng, vừa sử dụng hiệu quả và bảo tồn năng lượng, bảo vệ môi trường và phát triển nguồn năng lượng mới. Tôi xin được tham gia 3 nội dung theo gợi ý của Đoàn Chủ tịch kỳ họp.

Thứ nhất, tôi xin đề nghị quy định cụ thể hơn về an ninh năng lượng và việc đảm bảo cung cấp đầy đủ liên tục năng lượng cần thiết cho phát triển kinh tế xã hội. Đây là vấn đề cần được ưu tiên nhất trong chính sách năng lượng quốc gia. Do đó dự án Luật cần có các quy định cụ thể để đảm bảo an ninh năng lượng theo hướng kết hợp với việc khai thác, nhập khẩu, tồn trữ, dùng năng lượng trên quan điểm tối ưu hóa việc sử dụng và tăng độ sẵn sàng dự trữ năng lượng, thậm chí cần cụ thể hóa quy định đảm bảo an ninh cung cấp điện, an ninh cung cấp sản phẩm dầu mỏ, an ninh cung cấp khí đốt, an ninh cung cấp than.

Thứ hai, về sử dụng tiết kiệm và hiệu quả năng lượng, sử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả là ưu tiên quan trọng nhằm nâng cao an ninh năng lượng, khai thác hợp lý tài nguyên năng lượng bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế xã hội bền vững. Có 3 lĩnh vực tiết kiệm năng lượng là tiết kiệm năng lượng lãng phí, tiết kiệm bằng cách khuyến khích sử dụng các thiết bị tiết kiệm năng lượng và tiết kiệm giảm cường độ điện năng. Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội cho thấy nước ta còn rất lãng phí năng lượng ở cả ba lĩnh vực này. Tại Điều 31quy định về việc loại bỏ sản phẩm có mức tiêu thụ năng lượng cao, tôi đề nghị xây dựng lộ trình phù hợp với điều kiện thực tế của nước ta, các quy định chế tài về tiết kiệm điện năng bằng cách khuyến khích sử dụng các thiết bị tiết kiệm năng lượng. Tập đoàn điện lực Việt Nam đang tiếp tục triển khai các chương trình tiết kiệm điện năng trong truyền tải phân phối và sử dụng điện, chương trình sử dụng bóng đèn, tiết kiệm năng lượng, bình đun nước nóng bằng năng lượng mặt trời. Dự án luật cần có những quy định rất cụ thể để khuyến khích mạnh mẽ các chương trình tương tự.

Thứ ba, về phát triển năng lượng tái tạo, theo Báo cáo của Chính phủ, tiềm năng, năng lượng tái tạo của ta là rất lớn. Tối chủ nhật vừa qua VTV1 có một phóng sự rất hay về điện gió, hiện nay cả nước đã có trên 1000 tua bin phát điện gió công suất nhỏ do trong nước sản xuất, nhiều tua bin gió công nghệ nước ngoài công suất hàng chục MW, thiết bị, năng lượng mặt trời cũng đã được lắp đặt với tổng công suất trên 100 MW, 100% thiết bị bảo đảm hàng hải được sử dụng năng lượng mặt trời. Do đó tôi đề nghị bổ sung vào các Điều 33, 34 của dự án luật, các quy định cụ thể hơn, khuyến khích nghiên cứu và phát triển nguồn năng lượng tái tạo, cần phải coi đây là lĩnh vực công nghệ cao góp phần làm giảm nhẹ biến đổi khí hậu, phát triển bền vững nên phải được áp dụng các cơ chế chính sách ưu đãi cao nhất như đối với công nghệ cao.

Tại Điều 9, chính sách về giá năng lượng, tôi đề nghị bổ sung thêm Khoản 3, quy định về hỗ trợ giá cho các nguồn năng lượng tái tạo như điện gió, điện mặt trời được Nhà nước bảo đảm tiêu thụ điện năng với hợp đồng dài hạn, giá cả hợp lý, đủ để duy trì sản xuất và tiếp tục đầu tư nguồn điện. Nhà nước có thể kiểm soát chi phí giá thành và quy định giá điện từ nguồn năng lượng gió, năng lượng mặt trời. Bên cạnh đó từ chiến lược an ninh năng lượng quốc gia cần phải sớm có quy hoạch phát triển năng lượng tái tạo trên cơ sở điều tra, đánh giá tiềm năng, chất lượng thiên nhiên gắn với phát triển bền vững quốc gia để các nhà đầu tư có thể định hướng lựa chọn địa điểm đầu tư và tính toán chi phí hiệu quả. Những quy định này cần được thể hiện sắc nét trong dự án luật nhằm kích thích mạnh mẽ nội lực của xã hội từ đơn giản nhất là lắp các bình đun nước nóng bằng năng lượng mặt trời, tuabin gió công suất nhỏ cho vùng sâu, vùng xa, vùng hải đảo, phục vụ nhu cầu năng lượng tại chỗ, đến các nhà máy điện gió, điện mặt trời công nghệ cao, công suất lớn. Xin cảm ơn Quốc hội.