Góp ý của đại biểu Quốc hội Trần Du Lịch – TP Hồ Chí Minh

Kính thưa Quốc hội,

Tôi xin tham gia mấy ý. Vừa qua có nhiều ý kiến tôi rất chia sẻ ở chỗ có nhiều đại biểu Quốc hội cũng như cá nhân tôi không băn khoăn việc ưu đãi cho những người có thu nhập thấp, sinh viên có nhà ở, chỗ ở tốt mà băn khoăn ở chỗ luật này có tác dụng không, đối tượng được hưởng có hưởng không hay chỉ làm lợi cho doanh nghiệp mà người được hưởng thì không hưởng gì, tôi băn khoăn là ở chỗ đó. Trên tinh thần đó tôi xin phát biểu 3 ý như sau:

Thứ nhất, tôi rất hoan nghênh Chính phủ nhanh chóng đưa chính sách về thuế để nó thực hiện chính sách nhà ở xã hội đang thực thi, tôi cho rằng thuế là một trong những công cụ cần thiết. Tôi đồng tình với đồng chí ở Thái Nguyên là chính sách nhà ở xã hội nó có 3 nhóm quan trọng, một là giá đất, hai là thuế, ba là tín dụng. Tuy nhiên, tôi có tìm hiểu chính sách nhà ở cho người Hồi giáo của Malayxia, tôi trực tiếp tìm hiểu thì họ áp dụng giá đất là 0, thuế là 0, rõ ràng như vậy, nhưng họ có hai cái, thứ nhất là Nhà nước kiểm soát toàn bộ, chặt chẽ giá đầu ra, thứ hai là đối tượng thụ hưởng, thứ ba là những doanh nghiệp nào thực hiện việc đó chịu sự giám sát của Nhà nước về tài chính, không phải anh muốn lợi dụng bao nhiêu, muốn chia bao nhiêu cũng được, chịu sự giám sát hết. Tôi muốn rõ là chúng ta làm cái này thì những điều kiện kia chúng ta có làm được chưa, đó là cái băn khoăn. Nếu không mỗi thiện ý tốt của chúng ta thành một chỗ hở để cho đối tượng nào đó hưởng lợi mà đối tượng ta muốn thì không có lợi gì. Tôi cho rằng đây là vấn đề chúng ta cần phải suy nghĩ. Hiện nay các vấn đề nhà ở xã hội khó khăn thực thi tôi cho rằng không phải là thuế cao, thuế thấp, có việc đó, nhưng quan trọng nhất là giá đất và nhất là ở đô thị lớn, giá đất đội giá thành lên không thể có nhà giá rẻ được. Tôi không rõ là hiện nay về chính sách thuế chuyển mục đích sử dụng đất chúng ta đã có quy định gì, ưu đãi làm sao để hạ giá đất đối với nhà ở xã hội để giảm giá thành, thực thi được hay chưa, vấn đề này tôi chưa rõ và tôi cho đó là quan trọng vì cơ cấu giá thành của nhà ở hiện nay, nhà chung cư giá cao là do giá đất là chính, chứ không phải do các khoản khác. Hiện nay một số nơi đã có dự án nhà ở xã hội, những người, những doanh nghiệp đã có quỹ đất rồi thì thật sự nếu như người ta muốn giảm giá thành thì luật này chưa đủ tác dụng để giảm giá thành mục tiêu nhà ở xã hội, tôi xin thưa là như vây. Trên tinh thần đó tôi đề nghị trong dự thảo này có hai loại thuế:

Loại thứ nhất là VAT, thực chất bản chất nó là trợ cấp cho người mua, trợ cấp cho doanh nghiệp nếu chúng ta kiểm soát tốt với điều kiện giá đầu ra, giá cho thuê, giá bán được kiểm soát không để doanh nghiệp người ta lồng VAT vào giá để doanh nghiệp hưởng VAT chứ không phải người thụ hưởng hưởng VAT. Nếu chúng ta làm được việc đó thì vấn đề đó sẽ giảm. Đối với nhà ở cho người thu nhập thấp cho sinh viên, công nhân giảm 5% tôi cho là ít, 0% về thuế VAT nếu như ta kiểm soát được.

Thứ hai, đối với doanh nghiệp, nếu quy định như dự thảo thì cực kỳ phức tạp khi kiểm soát về thu nhập. Một doanh nghiệp họ đầu tư kinh doanh nhà xã hội, vấn đề phân phối chi phí để tính phần miễn giảm này là cực kỳ phức tạp, không tránh được tiêu cực. Do đó tôi đề nghị để lần này chúng ta thực hiện ý tưởng phát triển nhà ở xã hội theo chương trình, tôi đề nghị nên làm rõ thêm 3 nhóm mà đại biểu Thái Nguyên nêu và tôi có nêu lại. Hiện nay nhóm thứ nhất về giá đất chúng ta đã áp dụng những chính sách gì, riêng về chính sách thuế để giảm giá đất. Thứ hai về mặt tín dụng là cái gì? Thứ ba hiện nay đồng chí Bộ trưởng có quy định một số vấn đề, nhưng vấn đề đặt ra hiện nay có đủ quy định để giám sát đầu ra đảm bảo nhà nước có thể giám sát được việc đó hay không. Tôi nghĩ nên làm rõ thì chúng ta mới có thể bổ sung luật thuế này. Đã làm luật thuế này thì công cụ thuế phải đủ tác dụng, tôi nghĩ làm như thế này tác dụng không nhiều, mà tôi e phát sinh tiêu cực lớn hơn. Ban soạn thảo nên nghiên cứu kỹ về chủ trương là đúng, thiện chí của chúng ta rất tốt, nhưng cách làm do cái này tôi cho là không tác dụng, mà phát sinh những vấn đề phức tạp hơn. Tôi xin cảm ơn Quốc hội.