Góp ý của Đại biểu Quốc hội Nguyễn Văn Tuyết – Yên Bái

Kính thưa Quốc hội,

Tôi xin tham gia một số ý kiến vào dự thảo Luật khoáng sản (sửa đổi) như sau:

Trước hết về phạm vi điều chỉnh tôi hoàn toàn nhất trí với dự thảo là không đưa hoạt động chế biến và sử dụng khoáng sản vào phạm vi điều chỉnh của luật này.Với phạm vi điều chỉnh như vậy, tôi đề nghị không nên có Khoản 7 của Điều 3 giải thích từ ngữ về chế biến khoáng sản. Vì sao như vậy? Vì nếu chúng ta đưa khoản này vào nó sẽ mâu thuẫn, vì trong luật chúng ta không đề cập đến, mặc dù Ủy ban Thường vụ Quốc hội để cho nó khỏi nhầm lẫn với phân loại và làm giầu khoáng sản. Nếu như vậy, theo tôi nên giải thích từ ngữ thế nào là phân loại và làm giầu khoáng sản vào luật này nó hợp lý hơn, nó sẽ bao được phạm vi, điều chỉnh của dự án luật, chứ nếu không thì nó rất khập khiễng chúng ta đưa một điều là khoản chế biến khoáng sản vào đây nó lại không phục vụ cho việc làm sáng tỏ thêm luật, cho nên nếu chúng ta có giải thích thì nên giải thích thế nào là khái niệm phân loại và làm giàu khoáng sản trong dự án luật này.

Thứ hai, một số ý kiến đại biểu cũng đã phát biểu và tôi rất đồng tình. Ở Điều 6, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đã cố gắng tiếp thu, chỉnh lý qui định về quyền lợi của nhân dân địa phương nơi có khoáng sản được khai thác. Nhưng tôi thấy điều này chúng ta qui định như vậy thì trong thực tế là tính khả thi nó rất khó. Ở đây chúng ta nói: "địa phương nơi có khoáng sản được khai thác, được Nhà nước điều tiết khoản thu từ hoạt động khoáng sản để hỗ trợ phát triển kinh tế xã hội theo qui định của pháp luật Luật ngân sách Nhà nước". Thực ra Luật ngân sách Nhà nước từ trước tới nay vẫn có, nhưng mà chúng ta thấy rằng thực trạng trong thời gian vừa qua những nơi mà tiến hành khai thác khoáng sản thì nhân dân ở đấy hết sức khuyến khích. Cho nên tôi đề nghị, cần có qui định rõ hơn, bây giờ chúng ta qui định theo mức, rồi tỷ lệ phân chia lợi nhuận từ việc khai thác khoáng sản này dựa trên doanh thu của đơn vị theo mức, ví dụ như nhân dân địa phương 30%, Nhà nước 40% và tổ chức, cá nhân khai thác 30% để nhằm bảo đảm được quyền lợi của nhân dân địa phương.

Đồng thời qui định rõ về cơ chế quản lý và sử dụng các nguồn thu này của địa phương cho phù hợp theo qui định của Luật ngân sách Nhà nước, như sử dụng vào việc xây dựng cơ sở hạ tầng, hoạt động công ích, văn hóa. Qui định như vậy thì khi có những qui định này chúng ta mới thực hiện được, chứ còn nếu nói chung chung cứ theo qui định của Luật ngân sách Nhà nước suốt trong thời gian vừa qua thì chúng ta thấy rất là khó trong việc thực hiện. Ở Khoản 2, có nêu trong quá trình khai thác nếu gây thiệt hại đến hạ tầng kỹ thuật thì tùy theo mức độ thiệt hại phải có trách nhiệm sửa chữa, duy tu, xây dựng mới hoặc bồi thường, tôi hoàn toàn nhất trí, nhưng đề nghị bổ sung thêm là nếu gây thiệt hại đến sản xuất thì có phải bồi thường hay không. Vì thực tế, trong quá trình khai thác thì nguồn nước bị ảnh hưởng, môi trường bị ảnh hưởng như một số vị đại biểu Quốc hội có ý kiến thì vấn đề đó cũng phải đưa vào luật là phải bồi thường để nó có khả thi. Ở Khoản này có nêu là hỗ trợ đầu tư, nâng cấp duy tu xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật sử dụng trong việc khai thác khoáng sản, hỗ trợ và xây dựng các công trình phúc lợi cho địa phương nơi có khoáng sản khai thác, chi phí các hoạt động này được thực hiện theo quy định của pháp luật, thế nhưng khi tôi đọc nghị định gửi kèm theo luật này thì không thấy có quy định nào, không thấy có hướng dẫn nào để có thể thực hiện được vấn đề này, cho nên tôi đề nghị cần phải bổ sung.

Vấn đề cuối cùng về đấu giá quyền thăm dò và đấu giá quyền khai thác khoáng sản. Tôi đề nghị chỉ quy định đấu giá quyền khai thác khoáng sản. Việc đấu giá quyền khai thác khoáng sản để nhằm xóa bỏ tình trạng xin cho và không bình đẳng giữa các nhà đầu tư và để lựa chọn được các nhà đầu tư đích thực, đủ năng lực, và hạn chế tình trạng mua đi bán lại ở các dự án. Không nên đấu giá quyền thăm dò khoáng sản vì tính rủi ro về thăm dò rất cao. Mặt khác khi chưa thăm dò thì chưa đánh giá được trữ lượng, chất lượng khoáng sản nên rất khó thực hiện việc đấu giá này. Cho nên không nên đưa vào trong luật việc đấu giá thăm dò.

Tôi có một số ý kiến như vậy. Xin hết. Xin cám ơn Quốc hội.