Góp ý của Đại biểu Quốc hội Nguyễn Đức Hiền – Quảng Ngãi

Kính thưa Chủ tọa phiên họp,

Kính thưa các vị đại biểu Quốc hội,

Trước hết, tôi cơ bản đồng tình với Tờ trình của Chính phủ về báo cáo thẩm tra về dự án Luật khoáng sản sửa đổi và rất nhiều đại biểu Quốc hội đã phát biểu rất sâu sắc về những vấn đề mà chúng ta quan tâm. Tôi xin được phát biểu thêm một vài ý kiến nữa:

Vấn đề thứ nhất, liên quan đến trách nhiệm bảo vệ tài nguyên khoáng sản quy định tại Điều 13, 14 và trách nhiệm quản lý Nhà nước về khoáng sản quy định tại Điều 82. Tôi thấy, trong dự thảo về vấn đề này có những sự trùng lắp và chưa rõ ràng với nhau, tôi thấy, trách nhiệm của các bộ, ngành, trách nhiệm của Ủy ban nhân dân các cấp về quản lý Nhà nước cũng như vậy. Trong đó, cũng ban hành những văn bản quy định về lĩnh vực này, cho nên, có lẽ cần nghiên cứu Điều 13, 14. Điều 13 là trách nhiệm về quản lý, bảo vệ khoáng sản của Ủy ban nhân dân các cấp, Điều 14 là trách nhiệm bảo vệ khoáng sản của các bộ, ngành. Điều 82 là quy định về trách nhiệm quản lý nhà nước của các bộ, ngành của Ủy ban nhân dân các cấp. Tôi nghĩ rằng những điều này cần nghiên cứu thiết kế như thế nào để tránh trùng lắp và nên quy vào một vấn đề.

Vấn đề thứ hai, phân cấp trong việc quản lý và cấp phép thăm dò, khai thác khoáng sản. Ở đây rất nhiều ý kiến đồng thuận, rõ ràng là trách nhiệm cấp phép của cơ quan quản lý nhà nước thống nhất ở Bộ Tài nguyên và Môi trường. Tuy nhiên tôi đề nghị có thể nghiên cứu để phân cấp, bởi sự phân cấp cho các địa phương không có nghĩa rằng các địa phương muốn làm thế nào cũng được. Bởi vì chúng ta đã có những quy định về quy hoạch về khoáng sản và kế hoạch về khai thác và sử dụng khoáng sản.

Tôi nghĩ rằng trên một quy hoạch chung phù hợp với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội cũng như kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, của từng địa phương, việc phân cấp cho Ủy ban nhân dân tỉnh để cấp giấy phép hoạt động khoáng sản, tôi nghĩ cũng không phải là điều gì ghê gớm lắm mà là sự phân cấp mạnh để chính quyền địa phương đó quản lý về khoáng sản, biết sử dụng hiệu quả khoáng sản ở đó, tất nhiên là có sự điều tiết của nhà nước. Vì vậy cho nên tôi nghĩ quy định trong này là Ủy ban nhân dân các cấp giấy phép đối với những vật liệu xây dựng thông thường, chủ yếu là đá, cát, sỏi, những loại khoáng sản không quan trọng lắm và những mỏ hay những khoáng sản nhỏ lẻ, phân tán. Tôi nghĩ có lẽ cần phải thêm một quy hoạch có tính chất chung thì có thể phân cấp cho Ủy ban nhân dân các tỉnh mạnh mẽ hơn nữa về việc khai thác khoáng sản.

Vấn đề thứ ba, liên quan đến quyền lợi nhân dân địa phương có khoáng sản, tôi rất tán thành với rất nhiều ý kiến đại biểu Quốc hội và tôi cũng thể hiện chính kiến của mình rất tán thành về vấn đề này là cần phải làm sao có một nguyên tắc là những người dân ở nơi có hoạt động khoáng sản có khoáng sản phải đảm bảo có điều kiện tốt khi mà thực hiện các việc khai thác khoáng sản tại đó. Vì thế cho nên tôi cũng tán thành ý kiến trong Khoản 3, điều này và các khoản của điều này có một quy định rất chặt chẽ mang tính bắt buộc đối với các loại hoạt động khoáng sản tại khu vực này, cho nên tôi rất tán thành vấn đề đó.

Một vấn đề nữa mà tôi muốn được phát biểu đó là liên quan đến hợp tác quốc tế về hoạt động khoáng sản, tôi thấy trong luật này cũng chưa thấy quy định đó, không biết rằng đối với hoạt động khoáng sản thì chúng ta có hợp tác quốc tế không khi chúng ta hội nhập sâu vào kinh tế quốc tế, tôi nghĩ rằng đối với hoạt động khoáng sản cũng cần phải có sự hợp tác quốc tế của nó, nhất là vấn đề liên quan đến thăm dò khoáng sản, liên quan đến các kỹ thuật để hoạt động khai thác khoáng sản và mối quan hệ đó giữa các quốc gia, thì tôi nghĩ rằng cũng cần có một quy định trong này để trên cơ sở đó Bộ tài nguyên và môi trường có cơ chế để tổ chức và xây dựng các qui chế để ban hành các hoạt động hợp tác quốc tế về khoáng sản. Đó là một số vấn đề mà tôi xin được nêu.

Tôi cũng đề nghị thêm một vấn đề là từ sáng đến bây giờ chúng ta phát biểu rất nhiều liên quan đến việc quản lý, rồi là sử dụng tiết kiệm và có hiệu quả đối với tài nguyên khoáng sản, nếu chúng ta nói mạnn về vấn đề là quản lý và bảo vệ khoáng sản thôi, nhưng mà vấn đề ở đây tôi nghĩ rằng cần có một cơ chế và có một quy định nên tạo điều kiện thông thoáng cho các doanh nghiệp, các tổ chức cá nhân được phép hoạt động khoáng sản họ cũng phải có quyền lợi của họ để bảo đảm chứ không phải là lâu nay tôi thấy vấn đề chúng ta có thể là thiên về mặt này, thiên về mặt khác, chúng ta lại thái quá về bảo vệ mà chúng ta không tạo điều kiện về thủ tục hành chính về các điều kiện bảo đảm để các doanh nghiệp và tổ chức hoạt động khoáng sản có điều kiện để thực hiện tốt các nhiệm vụ của mình khi được cấp phép. Xin cảm ơn Quốc hội.