Góp ý của đại biểu Quốc hội Đỗ Thị Lan – Quảng Ninh

Kính thưa Quốc hội.

Về dự án sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật thuế giá trị gia tăng và Luật thuế thu nhập doanh nghiệp, Báo cáo thẩm tra của Uỷ ban Tài chính, ngân sách cũng đã tỏ rõ quan điểm, tôi thì cơ bản đồng tình. Tôi xin tham gia một số nội dung Chủ tọa phiên họp và Đoàn thư ký gợi ý.

Thứ nhất là sự cần thiết của việc ban hành Dự án Luật này, theo tôi việc sửa đổi, bổ sung một số điều Luật thuế giá trị gia tăng, Luật thuế thu nhập doanh nghiệp, cụ thể là bổ sung đối tượng đầu tư cho thuê nhà cho 3 đối tượng là học sinh, sinh viên trong các cơ sở đào tạo, công nhân khu công nghiệp tập trung và người có thu nhập thấp được hưởng các chính sách ưu đãi về thuế, về mức thuế suất và thời gian miễn giảm thuế nhằm khuyến khích cho các thành phần kinh tế đầu tư xây dựng nhà để cho thuê giải quyết tình trạng thiếu nhà ở cho sinh viên, công nhân, người có thu nhập thấp như hiện nay. Theo tôi nếu theo quan điểm như vậy thì việc sửa đổi chính sách thuế để tạo thêm điều kiện ưu đãi cho các doanh nghiệp để thực hiện mục tiêu này cũng cần thiết.

Hiện nay 80% sinh viên, công nhân là một bộ phận và một bộ phận người có thu nhập thấp chưa có nhà ở ổn định, đang phải thuê nhà giá cao, chỗ ở không ổn định, điều kiện ăn ở đi lại sinh hoạt gặp rất nhiều khó khăn, ảnh hưởng tới kết quả học tập công tác và chất lượng lao động, phần nào ảnh hưởng tới sự phát triển kinh tế xã hội và vấn đề này cũng đã nhiều lần được phản ánh với Đảng, Nhà nước, Chính phủ. Trong năm 2009 này Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định số 67 về cơ chế chính sách nhằm đẩy mạnh phát triển nhà ở cho học sinh, sinh viên các cơ sở đào tạo, nhà ở cho công nhân lao động trong các khu công nghiệp tập trung và người có thu nhập thấp tại các vùng đô thị, đồng thời có quy định về một số chính sách khuyến khích ưu đãi, khuyến khích các thành phần kinh tế xây dựng nhà ở cho ba đối tượng trên. Trong đó có một số chính sách:

Thứ nhất, là miễn tiền sử dụng đất, cho vay vốn tín dụng, bù lãi suất cho vay vốn đầu tư và ưu đãi thuế. Riêng việc thực hiện ưu đãi thuế thì có khác so với luật hiện hành ngày nay, do vậy việc sửa đổi Luật thuế giá trị gia tăng và Luật thuế thu nhập doanh nghiệp lần này có thể sẽ tháo gỡ được cho các doanh nghiệp nếu như đầu tư và kinh doanh cho thuê nhà ở cho ba đối tượng khó khăn này, nhất là các khu vực có điều kiện kinh tế khó khăn chưa phát triển cần thiết phải có nhu cầu nhà ở cho công nhân. Tuy nhiên, tôi chưa đồng tình việc thông qua dự án luật với qui trình rút gọn như hiện nay, bởi vì có hai lý do như sau:

Thứ nhất, theo tôi Tờ trình của Chính phủ cũng còn rất sơ sài, chưa nêu rõ được những nguyên tắc, điều kiện, căn cứ để thực hiện các chính sách ưu đãi thuế nhằm khuyến khích các nhà đầu tư xây dựng nhà cho sinh viên, công nhân và người có thu nhập thấp thuê được nhà và đảm bảo khả thi trong thực tiễn.

Thứ hai, Tờ trình chưa nêu được đề án xây dựng nhà cho 3 đối tượng: học sinh, sinh viên và người có thu nhập thấp, trong thời gian tới được thực hiện như thế nào, theo phương thức nào? các chính sách ưu đãi khác cho các nhà đầu tư kinh doanh và việc xác định mức ưu đãi, thời gian ưu đãi cho đừng đối tượng cụ thể, cho từng địa bàn đầu tư và các quy định cụ thể đảm bảo cho các đối tượng hưởng ưu đãi về nhà ở cũng chưa được quy định rõ ràng.

Về nội dung các điều trong dự án luật thì tôi xin được tham gia tại Điều 1 của dự án luật thì quy định mức thuế suất mức áp dụng thuế giá trị gia tăng là 5%. Tại Điều 2 của dự thảo luật có quy định mức thuế ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp là 10% và cả hai mức ưu đãi thuế trên đều sử dụng cho các đối tượng hoạt động đầu tư xây dựng nhà ở cho học sinh, sinh viên, các trường đại học, cao đẳng, trung cấp nghề, công nhân các khu công nghiệp tập trung và người có thu nhập thấp.

Tại Khoản 3, Điều 2 của dự thảo luật quy định thời gian miễn giảm thuế trong đó có miễn thuế thu nhập doanh nghiệp tối đa không quá 4 năm và giảm 50% thuế tối đa không quá 9 năm tiếp theo. Tất cả các chính sách ưu đãi thuế kể cả thuế suất cũng như thời gian ưu đãi thuế thì áp dụng cho tất cả các đối tượng thực hiện việc đầu tư và cho thuê nhà ở, theo tôi như vậy là chưa hợp lý. Ví dụ một doanh nghiệp xây dựng nhà cho thuê tại Hà Nội sẽ khác với một doanh nghiệp xây dựng nhà cho thuê tại một tỉnh có tình hình kinh tế chưa phát triển và có khu công nghiệp nhưng mới xây dựng, chưa thu hút được nhiều đối tượng tham gia thuê nhà, có những điều kiện sẽ khác hẳn nhau và dự án được đầu tư từ nguồn ngân sách Nhà nước khác với dự án được đầu tư từ nguồn vốn góp, vốn vay v.v... Vì vậy tôi đề nghị mức thuế suất ưu đãi và thời gian miễn giảm thuế cho từng đối tượng đầu tư, cho thuê nhà phải được xem xét quy định khác nhau và cụ thể hơn, hoặc quy định trong luật hoặc quy định trong Nghị định của Chính phủ, để đảm cho sự công bằng khuyến khích các nhà đầu tư tham gia các hoạt động cho thuê nhà và cho các đối tượng khó khăn cũng như các địa bàn khó khăn nhưng có nhu cầu cần phải thuê nhà của các đối tượng theo quy định của luật, thì sẽ được thực hiện khả thi hơn.

Về đối tượng được hưởng chính sách ưu đãi thuế, tôi đề nghị cần mở rộng với các doanh nghiệp có đông công nhân lao động chứ không chỉ thực hiện trong các khu công nghiệp, xây dựng nhà cho công nhân cũng phải được hưởng các chính sách ưu đãi thuế. Dự thảo luật quy định công nhân khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, vậy các khu kinh tế có được hưởng chính sách ưu đãi này không.

Vấn đề thứ hai, trong nội dung của dự thảo luật. Dự thảo luật không quy định những nội dung đảm bảo sự cam kết, tính nguyên tắc và các đối tượng đầu tư xây dựng nhà, thực hiện cho sinh viên, công nhân và người có thu nhập thấp thuê nhà, áp dụng giá cho thuê theo công thức nào và nếu không thực hiện đúng mục đích cho 3 đối tượng trên thuê thì sao. Vì vậy, tôi đề nghị cần phải quy định rõ trong luật hoặc Nghị định của Chính phủ về trách nhiệm, nghĩa vụ của các thành phần kinh tế trong đầu tư cho thuê nhà, trách nhiệm của cơ quan chức năng trong quản lý việc đầu tư cho thuê nhà và quản lý thuế. Đồng thời quy định chế tài xử phạt đối với các đối tượng không thực hiện theo đúng quy định của luật để đảm bảo, bảo vệ cho quyền, lợi ích hợp pháp của các đối tượng được hưởng chính sách về nhà ở. Xin hết.