Góp ý của Đại biểu Quốc hội Trần Du Lịch – TP Hồ Chí Minh

Kính thưa Quốc hội,

Trước khi có ý kiến về đối tượng Luật này có tính nhà hay không hay đất, thuế suất, tôi xin nêu với Quốc hội hình ảnh chắc ai cũng thấy, ai đi từ Nội Bài vào Hà Nội đều thấy khu biệt thự nguy nga hàng chục năm nay bỏ hoang. Mỗi lần thấy như vậy, tôi nhớ lại mấy câu thơ trong bài "Thăng Long thành hoài cổ" của Bà Huyện Thanh Quan có hai câu: "Lối xưa xe ngựa hồn thu thảo

Nền cũ lâu đài bóng tịch dương"

Bây giờ không có nền cũ mà là "nền mới lâu đài vắng vẫn bóng tịch dương" buồn quá! Cả đất nước này không chỉ có chỗ đó, hiện nay tôi tin rằng Ban soạn thảo và Ban thẩm định chưa đánh giá được có bao nhiêu biệt thự bỏ hoang, đầu cơ để đó, bao nhiêu chung cư, bao nhiêu nhà phố, bao nhiêu nền đất và bao nhiêu người dân không có chỗ ở. Nhìn hình ảnh đó, một người bạn trí thức ở Hà Nội nói với tôi mỗi lần đi ngang như vậy ông cảm giác gì hay vì ông có nhà cao cửa rộng, ông cảm thấy vui mắt và không có cảm xúc gì. Tôi nghĩ Luật thuế nhà, đất chúng ta phải dùng công cụ tài chính để đánh vào đầu cơ, đánh vào người có nhiều nhà, đất và dùng nó để điều tiết xã hội để bình ổn thị trường bất động sản. Nếu mục tiêu như vậy thì những gì mà luật này đưa ra tiếp thu tôi nghĩ rằng không đạt được.

Kỳ họp trước tôi có phát biểu, tôi rất cảm ơn đồng chí Phó Chủ tịch Quốc hội cũng đã tin và nhiều đại biểu cũng đồng tình. Luật thuế nhà, đất bản chất là chúng ta đánh vào bất động sản, nhưng không đánh vào toàn dân, tôi chỉ đánh vào những người có nhiều nhà đất và đầu cơ nhà đất, đối với một nhà tôi không đánh đất, không đánh nhà, 90% dân số không ảnh hưởng gì hết. Bây giờ chúng ta không đánh nhà, chúng ta tưởng rằng là ta bảo vệ dân, xin thưa rằng anh Mạo với tôi đã hình dung rồi, với thuế suất này thì dù có đánh nhà nhưng một cán bộ có diện tích kiểu như nhà vườn do cha mẹ để lại thuộc định mức, nhà cấp 4, nhưng đất thuộc định mức theo thuế suất này vượt 3 lần định mức đánh thuế bằng người đầu cơ đất là không 0,1%. Như vậy ta đánh vào những người chỉ có 1 nhà ở dù cha mẹ để lại, dù cán bộ hưu trí nhưng thuế suất bằng người đầu cơ đất thì ta có chấp nhận được không? Đây theo quy định nào? Tôi rất tiếc là nếu như chúng ta nói rõ với dân, cử tri rằng luật này không đánh thuế nhà, thậm chí đất cho bất cứ người dân nào có một nhà ở và Nhà nước không đánh thuế, khuyến khích chỗ ở. Luật này chỉ đánh thuế đối với những người nhiều nhà, nhiều đất và đầu cơ nhà đất để bình ổn và giải quyết chính sách nhà ở. Tôi tin rằng nếu chúng ta rõ ràng như vậy thì cử tri sẽ ủng hộ, bởi vì ta cứ nói chung chung và chúng ta ai cũng đánh cả thành người ta không ủng hộ. Bây giờ tôi có cái nhà phấn đấu cả đời tại sao lại đánh thuế, nhưng xin thưa không đánh nhà nhưng đánh đất như thế này thì cũng quá đánh nhà, tôi xin thưa như vậy, nhất là đối với nhà cấp 4. Về vấn đề đó đại biểu Vũ Hồng Anh - Hà Nội nêu rồi tôi không nói lại.

Còn tại sao đánh vào bất động sản mà không đánh ô tô, thì xin thưa rằng: đúng Việt Nam hiện nay sở hữu máy bay và du thuyền chưa nhiều nhưng nếu sử dụng nhiều cũng đánh thuế, vì mới có một anh thôi thì chưa đánh, chứ không phải là không dánh. Còn ô tô, xe máy là phương tiện đi lại là vấn đề khác rồi, tôi nghĩ làm sao sống được và chúng ta hướng ra cái đó tôi nghĩ như vậy. Tôi nghĩ cái mà lần trước ta bàn và tôi thấy rằng chúng ta không có đầu tư để lấy mục tiêu ta muốn và nếu lần này Quốc hội thông qua luật này thì tôi không rõ rằng chúng ta dùng công cụ tài chính gì nữa để chúng ta điều tiết thị trường bất động sản, ta giải quyết vấn đề nhà ở và vấn đề đất đai khác, không còn công cụ gì cả, đây là biện pháp kinh tế là quan trọng nhất. Chính vì vậy không thảo luận nội dung, tôi kiến nghị Quốc hội 3 điểm.

Điểm thứ nhất, tôi không đồng tình chuyển dự án Luật thuế nhà, đất thành Luật thuế đất phi nông nghiệp. Tôi đề nghị với thẩm quyền của Ủy ban Thường vụ Quốc hội chỉ cần điều chỉnh một số điều khoản thuế suất và một vài điều cần thiết của Pháp lệnh thuế hiện hành để thực thi ngay. Thực sự dự án luật này cũng không cải thiện nhiều so với Pháp lệnh đang có, không cần đạo luật của Quốc hội, sửa là thẩm quyền của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Về dự án Luật thuế nhà, đất tôi đề nghị treo lại và tiến hành điều tra nghiên cứu tình trạng sở hữu nhà ở hiện nay. Nếu như sử dụng phương án là mọi người dân có nhà và đất một căn, một chỗ ở không đánh thuế, chỉ đánh thuế nhiều nhà, nhiều đất và đầu cơ thì chúng ta phải như thế nào, chúng ta phải có bài bản để tiến hành.

Thứ ba, tôi đề nghị Quốc hội nên tiến hành một cuộc giám sát về tình trạng bỏ đất hoang, bao nhiêu dự án công nghiệp, du lịch, nhà ở, khu dân cư mới, tình trạng chiếm và bỏ đất hoang tạo sự ức chế trên thị trường là tình trạng phổ biến hiện nay, cần có một cuộc giám sát để xử lý tình hình. Tôi cho rằng đây là nguyên nhân chủ yếu để đẩy giá đất Việt Nam lên cao một cách bất thường và vượt tất cả mọi thứ. Xin thưa Quốc hội, với một người nghiên cứu tôi cho rằng cái gì cản trở quá trình công nghiệp hóa phát triển xã hội hiện nay, đó là Việt Nam để giá đất lên cao bất thường so với mặt bằng kinh tế và thu nhập của người dân. Đó là vấn đề rất lớn, tôi kiến nghị có một cuộc giám sát về tất cả, từ khu dân cư, khu nhà ở, khu du lịch hiện nay mà nhiều lần tôi đã phát biểu, một quá trình chuyển đất nông nghiệp thành đất hoang, đây không chỉ là vấn đề kinh tế xã hội nữa mà còn là vấn đề chính trị.

Cuối cùng tôi đề nghị giữ luật lại, dự án luật còn treo, Quốc hội còn nợ cử tri và tiếp tục phải nghiên cứu. Ủy ban Thường vụ Quốc hội sửa ngay pháp lệnh để có thể áp dụng một số thuế suất như đề nghị để thực hiện sớm hơn, bởi vì chúng ta không thể kéo dài một pháp lệnh quá hình thức như vậy. Xin cảm ơn Quốc hội.