Website xây dựng pháp luật của VCCI
Góp ý Dự thảo Quyết định phê duyệt Phương án cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh năm 2025 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch
Kính gửi: Hội đồng Tư vấn cải cách Thủ tục hành chính
Trả lời Công văn số 75/HĐTV của Hội đồng Tư vấn cải cách Thủ tục hành chính về việc đề nghị góp ý Dự thảo Quyết định phê duyệt Phương án cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh năm 2025 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (sau đây gọi tắt là Dự thảo), Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) có một số ý kiến như sau:
- Ngành nghề kinh doanh dịch vụ biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang, tổ chức thi người đẹp, người mẫu (Phần II)
Theo quy định tại Nghị định 144/2020/NĐ-CP, trừ hoạt động “tổ chức biểu diễn nghệ thuật phục vụ nhiệm vụ chính trị; biểu diễn nghệ thuật phục vụ nội bộ cơ quan và tổ chức”; “tổ chức biểu diễn nghệ thuật phục vụ tại các cơ sở kinh doanh dịch vụ du lịch, vui chơi, giải trí, nhà hàng không bán vé xem biểu diễn nghệ thuật” các hoạt động tổ chức biểu diễn nghệ thuật khác phải xin giấy phép tổ chức biểu diễn nghệ thuật.
Chủ thể xin cấp giấy phép là “đơn vị sự nghiệp công lập có chức năng biểu diễn nghệ thuật; hội chuyên ngành về nghệ thuật biểu diễn; tổ chức, cá nhân đăng ký kinh doanh hoạt động biểu diễn nghệ thuật”. Điều kiện, trình tự thủ tục xin cấp phép đối với các chủ thể này được áp dụng chung tại Điều 10 Nghị định 144/2020/NĐ-CP.
Dự thảo đề xuất cắt giảm, đơn giản hóa: bãi bỏ điều kiện “phải đáp ứng điều kiện về an ninh, trật tự, an toàn xã hội, môi trường, y tế và phòng, chống cháy nổ theo quy định của pháp luật”, cắt giảm phí thẩm định kịch bản, nội dung chương trình; đơn giản hóa thành phần hồ sơ “bỏ quy định phải có chứng thực chữ ký người dịch đối với tác phẩm nước ngoài”. Tuy nhiên, đề xuất cắt giảm, đơn giản hóa chỉ áp dụng đối với một số trường hợp và một số chủ thể nhất định, cụ thể:
– Thủ tục tổ chức biểu diễn nghệ thuật trong khuôn khổ hợp tác quốc tế của các hội chuyên ngành về nghệ thuật biểu diễn thuộc Trung ương, đơn vị sự nghiệp công lập có chức năng biểu diễn thuộc Trung ương
– Thủ tục tổ chức cuộc thi, liên hoan toàn quốc và quốc tế của các hội chuyên ngành về nghệ thuật biểu diễn thuộc Trung ương, đơn vị sự nghiệp công lập có chức năng biểu diễn nghệ thuật thuộc Trung ương
– Thủ tục tổ chức biểu diễn nghệ thuật trên địa bàn quản lý (không thuộc trường hợp trong khuôn khổ hợp tác quốc tế của các hội chuyên ngành về nghệ thuật biểu diễn thuộc Trung ương, đơn vị sự nghiệp công lập có chức năng biểu diễn nghệ thuật thuộc Trung ương)
– Thủ tục tổ chức cuộc thi, liên hoan trên địa bàn quản lý (không thuộc trường hợp toàn quốc và quốc tế của các hội chuyên ngành về nghệ thuật biểu diễn thuộc Trung ương, đơn vị sự nghiệp công lập có chức năng biểu diễn nghệ thuật thuộc Trung ương)
Như vậy, đối với các hoạt động biểu diễn do tổ chức, cá nhân đăng ký kinh doanh hoạt động biểu diễn nghệ thuật thực hiện sẽ vẫn như quy định hiện hành, không được xem xét cắt giảm, đơn giản hóa. Điều này là thiếu công bằng giữa các chủ thể cùng tổ chức biểu diễn nghệ thuật và cùng phải thực hiện cấp giấy phép. Mặt khác, đối với tổ chức, cá nhân kinh doanh, hoạt động tổ chức biểu diễn sẽ diễn ra nhiều, thường xuyên, việc xem xét cắt giảm, đơn giản hóa đối với các thủ tục liên quan đến các chủ thể này sẽ tạo điều kiện thuận lợi và cắt giảm, tiết kiệm được chi phí tuân thủ rất lớn.
Để đảm bảo tinh thần cải cách và tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, đề nghị các đề xuất cắt giảm tại Dự thảo áp dụng chung cho các chủ thể tổ chức biểu diễn nghệ thuật phải xin phép, tức là áp dụng cho cả tổ chức, cá nhân đăng ký kinh doanh hoạt động biểu diễn nghệ thuật trong các trường hợp cấp phép biểu diễn.
- Ngành nghề tư vấn, dịch vụ quyền tác giả, quyền liên quan
Dự thảo xác định “ngành nghề tư vấn, dịch vụ quyền tác giả, quyền liên quan” là ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện là chưa chính xác. Tại mục 191 Danh mục ngành nghề kinh doanh có điều kiện tại Phụ lục IV Luật Đầu tư 2020 có ngành nghề “kinh doanh dịch vụ đại diện quyền sở hữu trí tuệ (bao gồm dịch vụ đại diện sở hữu công nghiệp và dịch vụ đại diện đối với giống cây trồng)”. Đối với dịch vụ đại diện quyền sở hữu trí tuệ, chỉ có “dịch vụ đại diện sở hữu công nghiệp” và “dịch vụ đại diện đối với giống cây trồng” là ngành nghề có điều kiện. Các hoạt động dịch vụ quyền tác giả, quyền liên quan không thuộc phạm vi ngành nghề kinh doanh có điều kiện. Mặt khác, xét về tính hợp lý, đây là dịch vụ có tính chất như ngành nghề kinh doanh thông thường, không tác động đáng kể đến các lợi ích công cộng, vì vậy xác định đây là ngành nghề kinh doanh có điều kiện là chưa phù hợp.
Đề nghị bỏ nội dung tại Dự thảo xác định “ngành nghề tư vấn, dịch vụ quyền tác giả, quyền liên quan” là ngành nghề kinh doanh có điều kiện.
Các đề xuất bỏ tất cả các thủ tục liên quan đến tổ chức tư vấn, dịch vụ quyền tác giả, quyền liên quan là phù hợp với tính chất của loại ngành nghề này.
- Lĩnh vực báo chí (Phần IV)
Dự thảo đề xuất gộp 06 thủ tục cấp, cấp lại giấy phép trong hoạt động báo chí (hoạt động tạp chí in; báo in; báo điện tử; tạp chí điện tử; báo in và báo điện tử; tạp chí in và tạp chí điện tử) thành 01 thủ tục hành chính. Đề xuất này được tính toán là cắt giảm thủ tục hành chính 450 ngày làm việc và cắt giảm 40 yêu cầu, điều kiện.
Đề nghị xem xét lại cách tính toán về thời gian cắt giảm và số yêu cầu, điều kiện được cắt giảm. Đề xuất này, xét bản chất là không bỏ thủ tục cấp giấy phép đối với các hoạt động trong lĩnh vực báo chí mà chỉ là gộp lại, quy định chung thành 01 thủ tục cấp phép, do “các thủ tục hành chính có trình tự thực hiện, thành phần hồ sơ, yêu cầu, điều kiện giống nhau”. Như vậy, đề xuất này chỉ mang tính chất sửa đổi kỹ thuật soạn thảo văn bản mà không phải là cắt giảm hoặc đơn giản hóa thủ tục. Chính vì không bỏ thủ tục cấp giấy phép nên thời gian giải quyết thủ tục và số điều kiện, yêu cầu cấp phép là … giữ nguyên. Đây là đề xuất chưa có tính chất cắt giảm, đơn giản hóa quy định trong lĩnh vực báo chí.
Đề nghị xem xét lại cách tính toán về thời gian và số lượng điều kiện, yêu cầu cắt giảm tại Dự thảo để đảm bảo chính xác về mặt thống kê và bản chất của hoạt động cắt giảm.
- Lĩnh vực văn hóa cơ sở (Phần V)
Về ngành nghề kinh doanh dịch vụ Karaoke, vũ trường
Dự thảo đề xuất bỏ thủ tục cấp, điều chỉnh giấy phép đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ karaoke cấp huyện và bỏ một số điều kiện của thủ tục cấp giấy phép đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ karaoke cấp tỉnh. Dự thảo tính toán các chi phí cắt giảm sau khi bỏ thủ tục cấp, điều chỉnh giấy phép đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ karaoke cấp huyện là hơn 6 tỷ đồng.
Theo quy định tại Nghị định 148/2024/NĐ-CP và Nghị định 54/2019/NĐ-CP, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh là cơ quan có thẩm quyền cấp, điều chỉnh giấy phép đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ karaoke. Việc phân cấp, ủy quyền thực hiện thủ tục cấp, điều chỉnh giấy phép này theo quy định của pháp luật về tổ chức chính quyền địa phương.
Theo giải trình của Dự thảo, sẽ bỏ thủ tục cấp giấy phép ở cấp huyện vì hiện nay tổ chức chính quyền theo hai cấp, sẽ không còn cấp huyện. Tuy nhiên, việc bỏ thủ tục cấp giấy phép ở cấp huyện không có nghĩa là bỏ thủ tục cấp giấy phép đối với lĩnh vực này. Các thủ tục cấp giấy phép trước đây ở cấp huyện sẽ phải thực hiện ở tỉnh mà không mất đi. Điều này có thể gây khó khăn cho việc thực hiện thủ tục hơn khi không được phân cấp. Do đó, Dự thảo xác định không thực hiện thủ tục ở cấp huyện là bãi bỏ thủ tục và sẽ tiết kiệm được chi phí như thống kê là … chưa chính xác.
Đề nghị Dự thảo điều chỉnh lại phương án đề xuất và cách tính toán, trong đó nêu rõ các nội dung:
– Có phân cấp hoạt động trước đây do huyện cấp phép xuống cho xã cấp phép không?
– Các thủ tục trước đây do huyện thực hiện sẽ thực hiện tại tỉnh có đúng không?
– Cần bỏ các nội dung về tiết kiệm chi phí khi bỏ thủ tục ở cấp huyện vì chưa chính xác trong cách xác định về chi phí được cắt giảm, vì về bản chất là không bỏ thủ tục cấp phép, chỉ là điều chỉnh về cơ quan cấp phép.
- Thủ tục thông báo sản phẩm quảng cáo trên bảng quảng cáo, băng – rôn
Dự thảo đề xuất giảm thời gian giải quyết từ 15 ngày xuống còn 05 ngày.
Theo quy định tại Điều 30 Luật Quảng cáo, tổ chức, cá nhân có nhu cầu thực hiện quảng cáo trên bảng quảng cáo, băng – rôn phải gửi hồ sơ thông báo sản phẩm quảng cáo đến cơ quan có thẩm quyền về quảng cáo của địa phương trước khi thực hiện quảng cáo 15 ngày. Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày cơ quan có thẩm quyền về quảng cáo của địa phương xác nhận về việc nhận hồ sơ, nếu không có ý kiến trả lời thì tổ chức, cá nhân được thực hiện sản phẩm quảng cáo đã thông báo.
Như vậy, thời gian thực hiện thủ tục hành chính theo quy định tại Điều 30 Luật Quảng cáo là 05 ngày làm việc. Vì vậy, Dự thảo đề xuất giảm thời gian giải quyết từ 15 ngày xuống còn 05 ngày là thời gian xem xét hồ sơ của cơ quan có thẩm quyền hay là thời gian tổ chức, cá nhân phải gửi hồ sơ thông báo trước khi thực hiện thông báo? Đề nghị điều chỉnh lại nội dung này để xác định chính xác thời gian đề xuất rút ngắn là thời gian nào?
- Ngành nghề kinh doanh dịch vụ lữ hành
– Thủ tục cấp lại giấy phép kinh doanh dịch vụ lữ hành quốc tế
Dự thảo đề xuất bỏ thủ tục này. Đề nghị xem xét lại đề xuất bỏ thủ tục này. Theo quy định tại Điều 34 Luật Du lịch thủ tục cấp lại giấy phép kinh doanh dịch vụ lữ hành quốc tế trong trường hợp giấy phép bị hư hỏng hoặc bị mất. Nếu đề xuất bỏ thủ tục này, trong trường hợp giấy phép bị hư hỏng, bị mất, doanh nghiệp sẽ không thể được cấp lại. Trong khi đó, kinh doanh dịch vụ lữ hành quốc tế là ngành nghề kinh doanh có điều kiện yêu cầu phải có giấy phép. Tại thời điểm bị kiểm tra, nếu doanh nghiệp không xuất trình được giấy phép (vì bị mất, bị hư hỏng), cơ quan kiểm tra có chấp nhận việc tìm trong hệ thống thông tin quản lý về việc doanh nghiệp đã được cấp phép mà không cần xuất trình giấy phép vật lý ra hay không? Trong quá trình kinh doanh, doanh nghiệp có nhu cầu xuất trình giấy phép cho đối tác, nếu không được cấp lại thì doanh nghiệp làm thế nào để có lại giấy phép?
Trong trường hợp vẫn xác định kinh doanh dịch vụ lữ hành là ngành nghề kinh doanh có điều kiện và phải có giấy phép kinh doanh thì việc bỏ thủ tục cấp lại giấy phép có thể sẽ gây khó khăn cho doanh nghiệp. Đề nghị giữ lại thủ tục cấp lại giấy phép kinh doanh dịch vụ lữ hành quốc tế.
Góp ý tương tự, đề nghị không bỏ “thủ tục cấp lại giấy phép kinh doanh dịch vụ lữ hành nội địa”
– Gộp các thủ tục hành chính về thu hồi giấy phép
Dự thảo đề xuất gộp 03 thủ tục hành chính về thu hồi giấy phép kinh doanh dịch vụ lữ hành quốc tế trong trường hợp doanh nghiệp chấm dứt hoạt động kinh doanh dịch vụ lữ hành, doanh nghiệp giải thể, doanh nghiệp phá sản thành 01 thủ tục hành chính “thủ tục thu hồi giấy phép kinh doanh dịch vụ lữ hành quốc tế” và tính toán cắt giảm được thời gian giải quyết thủ tục hành chính là 40 ngày.
Tương tự như góp ý tại mục 3 ở trên, đây không phải là cắt giảm, chỉ là kỹ thuật soạn thảo văn bản, không có tác động cắt giảm thủ tục hành chính. Đề nghị bỏ nội dung này ra khỏi Dự thảo và không tính đây là hoạt động cắt giảm, đơn giản hóa.
Góp ý tương tự, đề nghị bỏ nội dung gộp các thủ tục hành chính về thu hồi giấy phép kinh doanh dịch vụ lữ hành nội địa trong trường hợp doanh nghiệp chấm dứt hoạt động kinh doanh dịch vụ lữ hành, doanh nghiệp giải thể, doanh nghiệp phá sản thành 01 thủ tục hành chính “thủ tục thu hồi giấy phép kinh doanh dịch vụ lữ hành nội địa” ra khỏi Dự thảo.
Đề nghị rà soát toàn bộ Dự thảo vằ đưa ra khỏi Dự thảo các đề xuất có tính chất thay đổi về kỹ thuật soạn thảo văn bản, không có tính chất cắt, giảm thủ tục.
- Ngành nghề kinh doanh dịch vụ in, trừ in bao bì
“In” là hoạt động sử dụng công nghệ, thiết bị để tạo ra sản phẩm in. Dịch vụ này đang được xem là một ngành công nghiệp phụ trợ cho nhiều hoạt động sản xuất, kinh doanh khác trong nền kinh tế (in hoa văn trên vật liệu xây dựng, trên vải may mặc, in bao bì, nhãn mác…). Hoạt động in có thể tác động đến an ninh quốc gia, quốc phòng, trật tự an toàn xã hội chủ yếu từ góc độ các ấn phẩm in (có chứa đựng nội dung không phù hợp với quy định của pháp luật).
Tuy nhiên, vấn đề về nội dung của ấn phẩm in đã được kiểm soát bởi pháp luật về xuất bản – hoạt động do Nhà nước độc quyền thực hiện[1]. Hơn nữa, theo quy định của pháp luật hiện hành cơ sở in cũng không phải là chủ thể chịu trách nhiệm đối với các sản phẩm đặt in (mà là các chủ thể thuê dịch vụ in, sở hữu sản phẩm cần in). Khi nhận các chế bản in thì chủ thể thuê dịch vụ đã phải xuất trình và chứng minh các loại giấy phép có liên quan đến chế bản in “nhạy cảm” (giấy phép hoạt động báo chí, giấy phép xuất bản bản tin; văn bản của cơ quan nhà nước có thẩm quyền đối với các biểu mẫu giấy tờ của cơ quan nhà nước …). Như vậy, việc kiểm soát sự tác động tới các lợi ích công cộng, an ninh quốc gia hay trật tự xã hội của hoạt động tin đã được kiểm soát thông qua các quy định hiện hành có liên quan.
Đề nghị cân nhắc kiến nghị bỏ ngành nghề “kinh doanh dịch vụ in, trừ in bao bì” ra khỏi Danh mục ngành nghề kinh doanh có điều kiện thay vì chỉ sửa đổi các thủ tục liên quan đến cấp giấy phép trong lĩnh vực này.
- Thủ tục cấp lại giấy phép thiết lập trang thông tin điện tử tổng hợp
Dự thảo đề xuất bỏ thủ tục cấp lại giấy phép thiết lập trang thông tin điện tử tổng hợp với lý do “đây đều là truonwgf hợp cấp lại giấy phép cho các tổ chức, doanh nghiệp được cấp giấy phép nhưng bị mất hoặc bị hư hại không còn sử dụng được. Khi tổ chức, doanh nghiệp được cấp giấy phép nhưng bị mất hoặc bị hư hại không còn sử dụng được có đề nghị thì cơ quan cấp giấy phép tự động cấp lại cho tổ chức doanh nghiệp”.
Vấn đề đặt ra là, khi doanh nghiệp bị mất hoặc hư hỏng giấy phép, thì đề nghị cơ quan cấp phép bằng hình thức gì, cơ quan cấp giấy phép sẽ tự động cấp lại theo cách thức nào? Đây là một thủ tục hành chính, nếu bỏ thủ tục này và không quy định rõ về cách thức cấp lại sẽ gây khó khăn cho doanh nghiệp nếu muốn được cấp lại. Đề nghị xem xét lại về đề xuất này, tương tự như góp ý ở trên.
Góp ý tương tự đối với đề xuất bỏ thủ tục cấp lại giấy phép mà Dự thảo đang đề xuất trong lĩnh vực thông tin điện tử.
- Thủ tục cấp chứng chỉ hành nghề mua bán di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia
Dự thảo đề xuất bỏ 03 yêu cầu, điều kiện để được cấp chứng chỉ hành nghề mua bán di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia. Có nghĩa, nếu thực hiện theo đề xuất này, hiện tại sẽ không còn điều kiện để cấp chứng chỉ hành nghề mua bán, di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia. Như vậy, cần đánh giá lại tính cần thiết của chứng chỉ hành nghề mua bán di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia.
Theo quy định tại Điều 24 Nghị định 98/2010/NĐ-CP, Nhà nước “tạo điều kiện để tổ chức, cá nhân kinh doanh, mua bán di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia”; “Nhà nước bảo hộ việc mua bán di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia đối với những di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia đã được đăng ký theo quy định của pháp luật về di sản văn hóa; tạo điều kiện để tổ chức, cá nhân thực hiện chuyển quyền sở hữu đối với di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia đã đăng ký và đăng ký đối với di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia mua bán có nguồn gốc hợp pháp chưa được đăng ký.” Với chính sách này thì việc yêu cầu người có cửa hàng mua bán cổ vật, dị vật phải có chứng chỉ hành nghề mua bán là chưa khuyến khích, tạo điều kiện. Đề nghị cân nhắc bỏ hoàn toàn thủ tục cấp chứng chỉ hành nghề mua bán di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia.
- Chứng chỉ hành nghề tu bổ di tích
Theo quy định tại Điều 9 Nghị định 61/2016/NĐ-CP để được cấp Chứng chỉ hành nghề tu bổ di tích, cá nhân phải có chứng chỉ hành nghề trong lĩnh vực xây dựng (tùy thuộc vào lĩnh vực) và hoàn thành chương trình bồi dưỡng kiến thức về tu bổ di tích theo quy định của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.
Như vậy, để được phép hành nghề tu bổ di tích, cá nhân phải có ba loại chứng nhận sau:
- Chứng chỉ hành nghề trong lĩnh vực xây dựng
- Chứng chỉ hoặc chứng nhận đã tham gia chương trình bồi dưỡng kiến thức về tu bổ di tích
- Chứng chỉ hành nghề tu bổ di tích
Cần xem xét lại tính cần thiết và phù hợp phải phải có Chứng chỉ hành nghề tu bổ di tích. Chứng chỉ này được cấp khi cá nhân đáp ứng điều kiện là đã có hai Chứng chỉ khác, điều này sẽ tạo gánh nặng về thủ tục hành chính cho cá nhân muốn cấp Chứng chỉ. Đề nghị bỏ yêu cầu phải có Chứng chỉ hành nghề tu bổ di tích mới được phép hành nghề tu bổ di tích, cá nhân chỉ cần có Chứng chỉ hành nghề trong lĩnh vực xây dựng và Chứng nhận đã tham gia chương trình bồi dưỡng kiến thức về tu bổ di tích là đủ.
Trên đây là một số ý kiến ban đầu của Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam đối với góp ý Dự thảo Quyết định phê duyệt Phương án cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh năm 2025 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Rất mong quý Cơ quan cân nhắc để chỉnh sửa, hoàn thiện.
Trân trọng cảm ơn sự hợp tác của quý Cơ quan.
[1] Điều 12 Luật Xuất bản