Ý kiến của Ông Vũ Gia Quỳnh tại Hội thảo Hoàn thiện báo cáo rà soát Luật Đấu thầu

Hiện nay Luật đấu thầu không được tôn trọng. Hầu hết các dự án chỉ có chỉ định thầu chứ không có đấu thầu.

     Tôi rất tán thành việc nên bỏ quản lý hợp đồng ra khỏi luật đấu thầu. Chúng ta nên tôn trọng vấn đề mời thầu, dự thầu, mở thầu, xét thầu và trúng thầu thì luật sẽ rất rõ ràng. Còn việc hợp đồng là giữa hai đối tác sau khi đã chọn nhà thầu, giữa chủ đầu tư và nhà thầu đi theo luật hợp đồng.

     Chúng ta thấy từ tình hình thực tế là trong luật không nói đến giá trúng thầu. Vẫn cứ còn dùng giá rẻ thì trúng thầu mặc dù là đã cho theo giá điều chỉnh, nhưng chúng ta đã trả giá rất lớn, trong nội bộ Việt Nam trước đây những công trình chất lượng kém nhà thầu thua thiệt và công trình đưa vào xã hội sử dụng không hiệu quả. Hiệp hội nhà thầu đã nhiều lần phản đối cho trúng thầu với giá rẻ. Bây giờ đụng đến Trung Quốc thì chúng ta lại trả giá tiếp vì không một nước nào có thể đấu giá rẻ hơn của Trung Quốc. Cho nên trong rà soát lưu ý việc giá cả và liên quan đến nó là định mức đơn giá của chúng ta quá lạc hậu. Chúng tôi hoan nghênh việc Bộ xây dựng đã ra nghị định quản lý chi phí xây dựng thì rất tốt rồi nhưng việc thực hiện còn xa vời, ở dưới không thực hiện, đơn giá thì lạc hậu, khi mà làm dự toán thì dự toán không sát thực tế, làm hại cho các doanh nghiệp, các công trình. Mà khi các doanh nghiệp, các nhà thầu thiệt hại thì ảnh hưởng cuối cùng lại trở về dự án mà nhà nước đã bỏ ra đầu tư.

     Liên quan đến rà soát các anh không nêu ra là chúng ta phải xác định với nhau về tư cách của dự án và tư cách của chủ đầu tư. Một dự án mà chủ đầu tư như thế nào mới được mở thầu? Trước hết là vấn đề vốn. Khi thông qua luật chúng tôi có phát biểu đề nghị vốn dù là dự án nhà nước vẫn phải được bảo lãnh của ngân hàng rồi mới đưa ra đấu thầu thì không được chấp nhận vì đã có ghi vốn kế hoạch và kho bạc nhà nước lại phải có bảo lãnh của ngân hàng. Tôi có nói về phía nhà thầu và chủ đầu tư là 2 đối tác không cần biết ghi vốn kế hoạch hay có kho bạc nhà nước mà chỉ cần biết là vốn có được bảo lãnh hay không. Vấn đề này rất quan trọng vì chúng ta biết nợ công rất lớn. Vì vậy tôi vẫn đề nghị phải nêu bảo lãnh. Thứ hai là về giải phóng mặt bằng. Luật của Trung Quốc là công trình dự án phải giải phóng mặt bằng xong mới được đấu thầu, và đảm bảo khi xây dựng phải đúng tiến độ. Muốn dự án đem lại lợi ích cho xã hội thì điều này rất quan trọng.  Tôi đề nghị quan tâm đến tư cách của dự án và chủ đầu tư. Đặc biệt là vấn đề vốn và giải phóng mặt bằng.