Bình luận về Dự thảo báo cáo rà soát luật đấu thầu – TS Phạm Sỹ Liêm, PCT Tổng hội Xây dựng Việt Nam

 

1. Báo cáo rà soát Luật Đấu thầu do nhóm chuyên gia gồm Ninh Viết Định, Nguyễn Diệu Phương, Vũ Khắc Thư dự thảo với sự phối hợp của Cty luật Baker&Mc Kenzie. Báo cáo phân tích chi tiết theo 10 vấn đề được lựa chọn. Nội dung rà soát được trình bầy rõ ràng.

Luật có phạm vi điều chỉnh khá rộng, nhưng là chuyên gia xây dựng nên tôi chỉ có thể đưa ra những ý kiến về các nội dung có liên quan đến xây dựng mà thôi.

2. Về vấn đề 1

Báo cáo nêu ra 5 lý do cho sự cần thiết phải rà soát nhưng tôi quan tâm chủ yếu đến lý do thứ hai là: “Phạm vi điều chỉnh của Luật Đấu thầu chưa bao quát và chưa tạo ra được môi trường pháp lý và kỹ thuật để vận dụng rộng rãi”. Vì vậy khi đưa khuyến nghị về vấn đề 1, Báo cáo nêu lên 3 phương án (Báo cáo gọi là phương pháp tiếp cận) bổ sung điều chỉnh Luật, nhưng thực ra chỉ có 2 phương án chính là:

·        Bổ sung điều chỉnh một số nội dung Luật hiện hành;

·        Thay thế Luật hiện hành bằng Luật mới bao quát mọi hoạt động mua sắm công (hiểu theo nghĩa rộng).

Tôi thấy nên dùng cả 2 phương án, tức là một mặt sửa đổi Luật hiện hành theo hướng chỉ điều chỉnh theo điểm a Khoản 1 của  Điều 1mà thôi, tức là chỉ với các dự án đầu tư xây dựng, bao gồm các khâu khảo sát, thiết kế, thi công, giám sát và mua sắm các thiết bị, vật liệu xây dựng chủ yếu, tương tự như Luật Đấu thầu của Trung Quốc năm 1999; mặt khác soạn thảo một Luật hay Nghị định về mua sắm công (hiểu theo nghĩa rộng) trong đó đưa ra các quy định tổng quát về tổ chức đấu thầu cho mọi loại hình mua sắm công khác ngoài dự án đầu tư xây dựng. Đấu thầu trong Luật thứ nhất là nhằm thực hiện cơ chế cạnh tranh trong thị trường xây dựng, nhưng chỉ bắt buộc đối với dự án công, còn trong Luật thứ hai (hay Nghị định) là vận dụng cơ chế cạnh tranh thị trường để nâng cao hiệu quả chi tiêu công.

3. Về phương án sửa đổi thu gọn phạm vi điều chỉnh của Luật

Vì Luật đấu thầu của Trung Quốc đúng là một luật như nêu trong phương án 1 nên dù biết các nhà lập pháp nước ta đã nắm rất rõ luật này, tôi vẫn muốn nêu bố cục của Luật TQ và Luật VN để tiện so sánh:

Luật Đấu thầu của Việt Nam             Luật Mời thầu và dự thầu của                                                                                           

                                                              Trung Quốc

 

I.   Những quy định chung                    I.   Tổng tắc

II.  Lựa chọn nhà thầu                          II. Mời thầu

III. Hợp đồng                                        III. Dự thầu

IV.Quyền và nghĩa vụ của các bên       IV. Mở thầu, xét thầu và trúng thầu

     trong đấu thầu

V.  Quản lý hoạt động đấu thầu            V.  Trách nhiệm pháp luật

VI. Điều khoản thi hành                       VI. Phụ tắc

Ngoài Luật này ra, Trung Quốc còn ban hành một loạt văn bản dưới luật để hướng dẫn áp dụng chung và áp dụng cụ thể cho xây dựng công trình nhà cửa và công trình thị chính, về xây dựng điện, thủy lợi, đường bộ.

4. Về các vấn đề khác: Tôi không có ý kiến gì