Góp ý của Ông Trần Vũ hải đối với dự thảo Luật đất đai (sửa đổi) HT VCCI 09/10/2012

THAM LUẬN GÓP Ý MỘT SỐ VẤN ĐỀ TRONG DỰ THẢO LUẬT ĐẤT ĐAI (SỬA ĐỔI)

Ông Trần Vũ Hải.

Xin kính chào quý vị!

Tôi hành nghề luật sư cũng giúp dân di kiện doanh nghiệp cũng như giúp doanh nghiệp đối phó với dân. Tôi thấy thực ra dân với doanh nghiệp hiểu nhau thì cũng không dễ tuy nhiên nếu không hiểu nhau thì các doanh nghiệp chỉ có con đường phá sản! Do đó các doanh nghiệp cần có một Luật Doanh nghiệp công bằng nhằm tránh tình trạng trên.

Tôi cũng muốn nói rằng có một điều rất đáng tiếc là luật này lại không được coi là luật kế thừa của Luật Đất đai năm 2003, bằng chứng là nó đã sửa toàn diện Luật này, trong khi về tư duy là không có gì thay đổi. Có thể thấy trong Luật sửa đổi, tư duy là Nhà nước, chính quyền sẽ nhúng tay nhiều hơn, có quyền năng nhiều hơn nữa. Do đó tôi thấy chưa có cơ sở để ban hành Luật này, nếu có thì cần phải có một Luật sửa đổi bổ sung của Luật năm 2003 để giải quyết những vấn đề bức xúc cần làm ngay. Và theo cá nhân tôi thì cần chuẩn bị Bộ luật Đất đai mới, trên một tư duy mới, giảm tối đa các văn bản dưới luật như hiện nay. Theo tôi biết hiện nay có khoảng hơn 600 văn bản dưới luật, vì thế các chuyên gia của Bộ TNMT không thể nắm bắt được hết. Tôi cũng đồng ý với bác Liêm rằng thực ra các chuyên gia của Bộ TNMT không giỏi và qua nhiều vụ việc tôi thấy họ cũng không hiểu biết lắm. Tôi muốn nói rằng Luật Đất đai này cần phải có các chuyên gia đầu ngành soạn thảo chứ không thể phó thác cho Bộ TNMT làm hết như hiện nay.

Trước mắt, tôi có đề xuất rằng cần có một Nghị quyết của Quốc hội ngay, tạm ngừng việc cấp đất cho các doanh nghiệp, các khu công nghiệp và dịch vụ. Bởi vì thực tế hiện nay, các doanh nghiệp có quá nhiều đất rồi và họ không kham nổi nữa. Vì vậy để rất nhiều đất hoang hóa. Theo tôi cần xem xét lại tình trạng đất hoang hóa như hiện nay.

Theo tôi vấn đề hiện nay không phải là việc tiếp cận đất, đất hiện nay đã quá nhiều và thừa thãi đối với các doanh nghiệp. Ví dụ ở Hà Đông, có rất nhiều khu công nghiệp. Chúng ta phải tìm hiểu xem tại sao đất đã được cấp rồi mà lại hoang hóa nhiều như vậy, và hiện nay các doanh nghiệp muốn đầu tư chắc chắn là không thể đầu tư trong 1-2 năm tới. Do vậy chúng tôi đề nghị có một Nghị quyết tập trung giải quyết những vướng mắc trước đây đối với đất đã cấp rồi đồng thời chuẩn bị một lộ trình cho Bộ luật mới ra đời. Theo chúng tôi đó là vấn đề bức xúc hơn.

Đi thắng vào dự thảo Luật Đất đai này, chúng tôi cho rằng có một số điều khoản không những giảm mà còn tăng hiện tượng tham nhũng. Chúng tôi chỉ lấy một ví dụ trong điều 52 về thu hồi đất. Điều này có quy định rằng nếu quá hạn 12 hoặc 24 tháng thì có thể thu hồi đất của doanh nghiệp, tổ chức cá nhân mà không bồi thường trừ trường hợp chính quyền cho phép. Với điều luật này thì chúng tôi khẳng định rằng nó sẽ làm tăng tham nhũng ngay lập tức, chúng tôi sẽ đi mặc cả với các Ủy ban và phải chấp nhận chia phần trăm cho họ. Nếu không các dự án có thể bị chậm hoặc bị thu hồi thì doanh nghiệp sẽ mất tất cả. Tôi cho rằng phải đuổi ngay khỏi Ban soạn thảo người đã đưa ra quy định này.

Về vấn đề định giá đất, tôi xin nói ngắn gọn như sau, thực ra về vấn đề chuyển nhượng đất đai tôi công nhận rằng ở một số vùng là không có, đối với những vùng có thì thực ra là có giá chuyển nhượng. Tại sao giá thị trường lại không kiểm soát được, không biết được? Rất đơn giản vì người ta trốn thuế. Đúng ra hôm nay cần phải có đại diện của Bộ Tài chính tại đây. Chúng ta cần có chính sách tiếp cận mới khi chuyển nhượng đất đai. Chúng ta cần phải có kiểm soát về vấn đề chuyển nhượng tốt ngay từ bây giờ như thế tôi tin rằng chúng ta sẽ biết được giá đất. Các chuyên gia về thẩm định giá chỉ cần xem các hồ sơ chuyển nhượng trước đây là định được giá. Ngoài ra chúng tôi cũng có đề xuất rằng riêng về vấn đề trưng thu đất đối với những người bị bắt buộc thì không phải theo giá thị trường như tôi đã nói mà phải cao hơn giá thị trường và phải rõ ràng. Ví dụ chúng ta trưng mua với giá 120% giá thị trường, chúng ra phải tạo động cơ mới để người có đất muốn giao đất cho người khác. Tôi thấy cần phải bổ sung cơ chế như vậy.

Xin cảm ơn!