VCCI_Góp ý Dự thảo Thông tư sửa đổi Thông tư quy định về vận tải đường thủy nội địa

Kính gửi: Vụ Vận tải – Bộ Giao thông vận tải

Trả lời Công văn số 2738/BGTVT-VT ngày 26/03/2019 của Bộ Giao thông vận tải về việc đề nghị góp ý Dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của các Thông tư quy định về vận tải đường thủy nội địa (sau đây gọi tắt là Dự thảo), Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, trên cơ sở ý kiến của doanh nghiệp, có một số ý kiến như sau:

I. Thông tư 80/2014/TT-BGTVT:

1. Các quy định về vé hành khách

Điều 9.1 của Dự thảo quy định vé hành khách phải được in theo mẫu. Quy định này phù hợp với hình thức vé giấy. Tuy nhiên, hiện nay, nhiều doanh nghiệp và hành khách có nhu cầu sử dụng hình thức vé điện tử. Do đó, đề nghị cơ quan soạn thảo sửa đổi quy định theo hướng cho phép doanh nghiệp sử dụng vé điện tử thay thế vé giấy.

Điều 9.2 của Dự thảo yêu cầu doanh nghiệp phải công khai giá vé và chỉ được áp dụng giá mới sau 15 ngày kể từ khi công bố. Quy định như vậy sẽ hạn chế quyền điều chỉnh giá vé của doanh nghiệp phù hợp với thị trường. Ví dụ, trường hợp khách đặt vé sớm có thể được giá thấp hơn, mua vé không đổi không huỷ được giá thấp hơn, mua vé giờ chót có thể sẽ phải chịu giá cao hơn. Hiện nay, việc quản lý giá vé máy bay cũng chỉ dựa trên nguyên tắc Nhà nước ban hành giá tối đa, còn doanh nghiệp sẽ dựa vào cung cầu để xác định giá vé cụ thể cho từng trường hợp. Để cân bằng quyền lợi giữa hành khách và doanh nghiệp, đề nghị cơ quan soạn thảo quy định theo hướng như sau:

• Doanh nghiệp phải niêm yết công khai giá vé tối đa tại các cảng, bến đón trả khách.
• Doanh nghiệp và hành khách tự thoả thuận về giá vé cụ thể nhưng không được vượt quá giá vé tối đa đã niêm yết.

Điều 9.4 quy định thời gian đóng cửa bán vé tối thiểu là 15 phút trước khi phương tiện xuất bến. Không rõ quy định này nhằm mục đích gì. Việc linh hoạt thời gian bán vé cũng sẽ giúp doanh nghiệp và hành khách thuận tiện hơn trong giao dịch. Đề nghị cơ quan soạn thảo bỏ quy định này.

Điều 9.5 quy định số vé bán ra không được vượt quá số người quy định của phương tiện. Quy định này dường như để bảo đảm doanh nghiệp không bán quá nhiều vé sau đó chở người vượt quá tải trọng phương tiện. Tuy nhiên, việc bán bao nhiêu vé không đồng nghĩa với việc sẽ chở bấy nhiêu người. Sẽ có trường hợp khách mua vé tháng, khách đã mua vé nhưng bỏ chuyến… Do đó, đề nghị cơ quan soạn thảo bỏ quy định này. Việc bảo đảm tuân thủ về trọng tải sẽ được thực hiện thông qua việc kiểm đếm số người trên phương tiện, không dựa vào số vé bán ra.

Điều 9.5 quy định mỗi chuyến vận tải, doanh nghiệp phải lập danh sách hành khách theo Phụ lục IV, với nhiều thông tin như họ và tên, tuổi, giới tính, địa chỉ nơi ở, quốc tịch. Rất nhiều trường hợp hành khách không muốn tiết lộ những thông tin cá nhân như vậy khiến doanh nghiệp vận tải gặp khó khăn. Pháp luật hiện cũng không yêu cầu hành khách phải mang và xuất trình giấy tờ tuỳ thân cho doanh nghiệp vận tải. Do đó, đề nghị cơ quan soạn thảo bỏ nghĩa vụ phải lập danh sách hành khách.

2. Xử lý các tình huống phát sinh

Điều 11 của Dự thảo quy định về xử lý vé hành khách trong rất nhiều trường hợp như đi thêm, không đi hết, trả lại vé, hành khách đến muộn… Những quy định này can thiệp quá mức vào quyền tự do thoả thuận giữa người vận chuyển và hành khách. Điều này có thể khiến các doanh nghiệp giảm sự linh hoạt trong kinh doanh. Ví dụ, khách mua vé không hoàn, không đổi có thể được giá thấp hơn. Đề nghị cơ quan soạn thảo bỏ các quy định cứng nhắc tại Điều 11 của Thông tư 80/2014/TT-BGTVT, thay vào đó, yêu cầu các doanh nghiệp vận tải xây dựng điều lệ vận chuyển để xử lý các trường hợp phát sinh và công khai điều lệ đối với hành khách.

3. Vận chuyển hành lý ký gửi, bao gửi

Quy định quản lý vận chuyển hành lý ký gửi, bao gửi chỉ nên tập trung vào vấn đề bảo đảm an toàn giao thông, bảo vệ trật tự, vệ sinh môi trường nơi công cộng. Các vấn đề thuộc về hợp đồng dân sự thì nên để doanh nghiệp vận tải và người thuê vận tải tự thoả thuận trên cơ sở Mục Hợp đồng vận chuyển, từ Điều 522 đến Điều 541 của Bộ luật Dân sự. Với quan điểm đó, đề nghị cơ quan soạn thảo xem xét lại một số quy định sau:

• Điều 12.1 cho phép mỗi hành khách được miễn cước 20kg hành lý xách tay.
• Điều 12.2.b về việc hành khách phải chịu cước hành lý quá 20kg.
• Điều 13.1 về việc hành khách phải trả tiền hành lý quá mức được miễn cước
• Điều 13.3 về việc hành khách phải gửi bản sao các giấy tờ cho người kinh doanh vận tải
• Điều 14 về thủ tục giao trả hành lý ký gửi, bao gửi.

II. Thông tư 66/2014/TT-BGTVT:

1. Danh sách hành khách

Điều 4.6 của Thông tư quy định, khi được yêu cầu, doanh nghiệp phải cung cấp cho Sở Giao thông vận tải, Cục Hàng hải, Cục Đường thuỷ và các Cảng vụ danh sách hành khách. Không rõ cơ quan nhà nước cần có danh sách toàn bộ hành khách để phục vụ mục đích gì? Danh sách hành khách có ý nghĩa rất quan trọng trong hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp, nếu bị lộ cho đối thủ cạnh tranh hoặc cá nhân, tổ chức khác thì có nguy cơ ảnh hưởng bất lợi đến hoạt động của doanh nghiệp. Hơn nữa, đây là những thông tin cá nhân của khách hàng, các doanh nghiệp có trách nhiệm bảo mật, không thể cung cấp rộng rãi. Do đó, đề nghị cơ quan soạn thảo điều chỉnh quy định theo hướng, thông tin về danh sách hành khách và thông tin cá nhân của hành khách chỉ được cung cấp cho cơ quan nhà nước trong trường hợp cần điều tra tội phạm, xác định nguyên nhân tai nạn.

Trên đây là một số ý kiến ban đầu của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam đối với Dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của các Thông tư quy định về vận tải đường thủy nội địa. Rất mong quý Cơ quan soạn thảo cân nhắc để chỉnh sửa, hoàn thiện.

Trân trọng cảm ơn sự hợp tác của quý Cơ quan./.