Website xây dựng pháp luật của VCCI
Không cần chế định Thương nhân nước ngoài trong Luật Thương mại
Hoạt động thương mại được xác định không chỉ qua tính chất của hoạt động mà còn qua chủ thể thực hiện hoạt động (thương nhân). Vì vậy, về mặt nguyên tắc, việc đưa chế định thương nhân nước ngoài vào Luật Thương mại có thể là phù hợp. Tuy nhiên, trong hoàn cảnh cụ thể của Luật Thương mại sửa đổi vào thời điểm hiện nay, việc đưa chế định này vào có lẽ là không hợp lý vì những lý do sau:
- Thứ nhất: Hiện nay vấn đề chủ thể của hoạt động thương mại (trong nước và nước ngoài) đang được điều chỉnh bởi một hệ thống các văn bản pháp luật chuyên ngành về tổ chức, thành lập và hoạt động doanh nghiệp (ví dụ Luật Doanh nghiệp, Luật đầu tư nước ngoài, Luật Hợp tác xã, Luật Doanh nghiệp Nhà nước...). Sắp tới đây, một Luật Doanh nghiệp thống nhất sẽ được soạn thảo theo hướng điều chỉnh tổng thể tất cả các vấn đề tổ chức, thành lập và hoạt động của tất cả các doanh nghiệp (và các hình thức liên quan như Chi nhánh, Văn phòng đại diện). Vì vậy, Luật Thương mại không nhất thiết phải điều chỉnh vấn đề này, vừa tạo ra một sự chồng chéo, vừa không đảm bảo tính thống nhất của pháp luật;
- Thứ hai: Bản thân các qui định trong chế định Thương nhân nước ngoài hoạt động tại Việt Nam (Chương I Mục 3) cũng bao gồm những qui định rất chung, mang tính dẫn chiếu (cụ thể là đến Luật Đầu tư nước ngoài và một số văn bản pháp luật thương mại có qui định về thương nhân nước ngoài hoạt động tại Việt Nam trong lĩnh vực thương mại chuyên ngành liên quan) và chỉ qui định cụ thể về Chi nhánh, văn phòng đại diện (mà hiện đã có văn bản dưới luật qui định).
- Cuối cùng: Việc Luật Thương mại chỉ qui định về Thương nhân nước ngoài mà không đề cập gì đến thương nhân Việt Nam (hình thức tồn tại và các điều kiện tồn tại) là không đầy đủ và thiếu hoàn thiện trong việc điều chỉnh các loại chủ thể tham gia hoạt động thương mại. Ngoài ra điều này còn tạo ra cảm giác về sự phân biệt đối xử giữa thương nhân nước ngoài và thương nhân Việt Nam.
Vì vậy, có lẽ sẽ tốt hơn nếu Luật Thương mại chỉ qui định tập trung về các hoạt động thương mại. Vấn đề thương nhân dừng lại ở mức định nghĩa và điều kiện chung cho tất cả các loại thương nhân mà không cần một chương riêng về "Thương nhân nước ngoài hoạt động thương mại tại Việt Nam".
- Thứ nhất: Hiện nay vấn đề chủ thể của hoạt động thương mại (trong nước và nước ngoài) đang được điều chỉnh bởi một hệ thống các văn bản pháp luật chuyên ngành về tổ chức, thành lập và hoạt động doanh nghiệp (ví dụ Luật Doanh nghiệp, Luật đầu tư nước ngoài, Luật Hợp tác xã, Luật Doanh nghiệp Nhà nước...). Sắp tới đây, một Luật Doanh nghiệp thống nhất sẽ được soạn thảo theo hướng điều chỉnh tổng thể tất cả các vấn đề tổ chức, thành lập và hoạt động của tất cả các doanh nghiệp (và các hình thức liên quan như Chi nhánh, Văn phòng đại diện). Vì vậy, Luật Thương mại không nhất thiết phải điều chỉnh vấn đề này, vừa tạo ra một sự chồng chéo, vừa không đảm bảo tính thống nhất của pháp luật;
- Thứ hai: Bản thân các qui định trong chế định Thương nhân nước ngoài hoạt động tại Việt Nam (Chương I Mục 3) cũng bao gồm những qui định rất chung, mang tính dẫn chiếu (cụ thể là đến Luật Đầu tư nước ngoài và một số văn bản pháp luật thương mại có qui định về thương nhân nước ngoài hoạt động tại Việt Nam trong lĩnh vực thương mại chuyên ngành liên quan) và chỉ qui định cụ thể về Chi nhánh, văn phòng đại diện (mà hiện đã có văn bản dưới luật qui định).
- Cuối cùng: Việc Luật Thương mại chỉ qui định về Thương nhân nước ngoài mà không đề cập gì đến thương nhân Việt Nam (hình thức tồn tại và các điều kiện tồn tại) là không đầy đủ và thiếu hoàn thiện trong việc điều chỉnh các loại chủ thể tham gia hoạt động thương mại. Ngoài ra điều này còn tạo ra cảm giác về sự phân biệt đối xử giữa thương nhân nước ngoài và thương nhân Việt Nam.
Vì vậy, có lẽ sẽ tốt hơn nếu Luật Thương mại chỉ qui định tập trung về các hoạt động thương mại. Vấn đề thương nhân dừng lại ở mức định nghĩa và điều kiện chung cho tất cả các loại thương nhân mà không cần một chương riêng về "Thương nhân nước ngoài hoạt động thương mại tại Việt Nam".