Góp ý Dự thảo Nghị định về trao đổi quốc tế kết quả giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và tín chỉ các-bon

Kính gửi: Bộ Nông nghiệp và Môi trường

Trả lời Công văn số 8282/BNNMT-BĐKH ngày 24/10/2025 của Bộ Nông nghiệp và Môi trường về việc đề nghị góp ý Dự thảo Nghị định quy định về trao đổi quốc tế kết quả giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và tín chỉ các-bon (sau đây gọi tắt là Dự thảo), Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổng hợp ý kiến ban đầu của các doanh nghiệp như sau:

1. Tỷ lệ tối đa cho phép chuyển giao quốc tế với một số lĩnh vực năng lượng và giao thông xanh

Phụ lục 1 Dự thảo quy định tỷ lệ tối đa cho phép chuyển giao quốc tế với lĩnh vực giao thông xanh là 10% (Mục I.6, I.7), lĩnh vực năng lượng xanh là từ 10-20% (I.16, I.19, I.20). Theo phản ánh của doanh nghiệp, quy định này cần cân nhắc ở một số điểm như sau:

Một, nhóm năng lượng và giao thông xanh đóng góp không quá lớn vào mục tiêu giảm phát thải của quốc gia (NDC): nhóm biện pháp giao thông xanh (E24-E26) chỉ chiếm 11,4 triệu tấn, khoảng 2,9% của lĩnh vực năng lượng và gần 1,5% tổng tiềm năng giảm phát thải quốc gia.[1]

Phát triển điện mặt trời tập trung, theo quyết định 2600/QĐ-BCT năm 2024 của Bộ Công Thương (trang 16, mục VIII), đóng góp lượng giảm phát thải 20,18 triệu tấn, tương đương 2,6% lượng giảm phát thải quốc gia trong cả giai đoạn 10 năm.

Điện gió trên bờ tiềm năng giảm phát thải 45,59 triệu tấn chiếm 11,9% ngành năng lượng và 5,9% giảm phát thải toàn quốc gia 2021-2030 (tổng 767,09 triệu tấn).

Hai, việc cho phép trao đổi tín chỉ carbon quốc tế có thể giúp gia tăng doanh thu cho các dự án xanh, từ đó thúc đẩy phát triển các dự án này. Chẳng hạn, theo ước tính của doanh nghiệp, mỗi MW điện gió tạo ra giá trị tín chỉ tương đương 2.500-3.000 tCO₂e/năm, với giá tín chỉ quốc tế hiện nay 20-30 USD/tCO₂e, có thể mang lại doanh thu 50.000-90.000 USD/MW/năm. So sánh với giá điện gió 2025 là 1807,4đ/kWh (theo Quyết định số 1508/QĐ-BCT) cho thấy, doanh thu từ tín chỉ carbon sẽ giúp các dự án điện gió tăng doanh thu từ 26,6% đến 40%.

Điều này sẽ càng có ý nghĩa hơn khi các biện pháp này cần huy động tài chính lớn, chẳng hạn như điện gió trên bờ cần hơn 1,8 tỷ đô, giao thông xanh cần hơn 1.6 tỷ đô.[2]

Ba, theo phản ánh của doanh nghiệp, một số quốc gia Thái Lan hay Indonesia hiện đang áp dụng tỷ lệ chuyển giao quốc tế có điều chỉnh tương ứng ở mức 80 – 100% trong giai đoạn hiện tại.

Bốn, cam kết giảm phát thải toàn cầu đang có xu hướng nới lỏng như Mỹ rút khỏi Thoả thuận Paris, nhiều tổ chức tài chính lớn rút khỏi các liên minh giảm phát thải tự nguyện. Nếu các nước giảm mức độ cam kết NDC, nhu cầu và giá tín chỉ các-bon ITMO sẽ giảm. Việc hạn chế giao dịch quá mức trong giai đoạn trước năm 2030 có thể làm mất cơ hội có trị giá hàng tỷ USD.

Từ những phân tích trên, việc cho phép các lĩnh vực giao thông xanh và năng lượng tái tạo chuyển nhượng quốc tế ở tỷ lệ cao hơn sẽ không ảnh hưởng quá nhiều đến mục tiêu NDC, nhưng lại mang lại hiệu quả tài chính cao hơn cho doanh nghiệp và từ đó thúc đẩy đầu tư các dự án này.

Do vậy, đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc, nâng tỷ lệ trao đổi tín chỉ quốc tế với các dự án giao thông xanh và năng lượng tái tạo.

Bên cạnh đó, mô tả biện pháp, hoạt động giảm phát thải với phương tiện xanh ở Phụ lục 1 cần làm rõ hơn vì hoạt động sản xuất xe cũng như cung cấp hạ tầng năng lượng sạch cho phương tiện (trạm sạc, tủ đổi pin) là một phần cơ bản, tiên quyết không thể thiếu trong nỗ lực chuyển đổi xe sử dụng năng lượng hóa thạch sang sử dụng điện, cụ thể đề nghị cơ quan soạn thảo bổ sung như sau:

Mục I.6: Thay thế xe máy xăng truyền thống bằng xe máy điện, sử dụng pin và sạc thông minh (bao gồm sản xuất, kinh doanh xe máy, cung cấp hạ tầng sạc điện cho xe máy kể trên)

Mục I.7: Thay thế ô tô sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang ô tô điện, sử dụng pin và sạc thông minh (bao gồm sản xuất, kinh doanh xe ô tô, cung cấp hạ tầng sạc điện cho ô tô kể trên)

2. Thủ tục hành chính

Dự thảo quy định nhiều thủ tục hành chính tại các Điều 8.4, 8.8, 9.4, 9.8, 11.7, 12.4, 16.4, 17.3, 17.6, 19.5 và 23.2 Dự thảo. Theo đó, các cơ quan có thẩm quyền giải quyết thủ tục thông báo từ chối hồ sơ và nêu rõ lý do từ chối. Để tạo thuận lợi, tạo cơ chế khắc phục, bổ sung, đề nghị cơ quan soạn thảo bổ sung cơ chế theo đó cơ quan có thẩm quyền thông báo để cơ quan, tổ chức nộp hồ sơ bổ sung hồ sơ và giải trình trong thời hạn quy định, quá thời hạn mà cơ quan, tổ chức không bổ sung hồ sơ hoặc giải trình đáp ứng yêu cầu và quy định thì cơ quan có thẩm quyền mới từ chối giải quyết.   

Trên đây là một số ý kiến tổng hợp ban đầu của Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam về Dự thảo Nghị định quy định về trao đổi quốc tế kết quả giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và tín chỉ các-bon. Rất mong cơ quan soạn thảo cân nhắc để chỉnh sửa, hoàn thiện Dự thảo này.

Trân trọng cảm ơn sự hợp tác của Quý Cơ quan./.

[1] Báo cáo kỹ thuật Đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC) cập nhật năm 2022 (Bảng 2.10 trang 40)

[2] Báo cáo kỹ thuật Đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC) cập nhật năm 2022 (Bảng 2.10 trang 40)