Góp ý Dự thảo Luật Bồi thường nhà nước – LS. Nguyễn Bích Châu

GÓP Ý DỰ THẢO

LUẠT BỒI THƯỜNG NHÀ NƯỚC

------------------------------------

LS. NGUYỄN BÍNH CHÂU

Đoàn Luật sư TP.HCM

 

 

 

Hôm qua, tôi có một giấc mơ kỳ lạ. Tôi thấy tôi đang được UBND tỉnh Cà Mau mời đến để trình bày một khiếu nại về quyết định tước quyền sử dụng đất, thu hồi đất nghĩa trang (có từ trước Giải phóng) của Chùa Hưng Thới Tự, huyện Đầm Dơi, tỉnh Cà Mau. Khi tôi vào đến nơi thì người tôi bị ướt sủng hết vì mưa. Cũng may, bước vào phòng thì có một anh bạn cũ cho tôi mượn một cáo áo xanh mới và một cravat mới. Nhưng khi tôi thắt thì cravat thì tự nhiên cái cravat nó lớn dài và rất lùng nhùng.

 

Cuối cùng, tôi phải trả lại cravat cho anh bạn và nói: Thôi, chắc khỏi thắt cravat chi cho trịnh trọng, miễn sao là tôi trình bày cụ thể rõ ràng những sai phạm về pháp luật của quyết định của UBND tỉnh là được. Thực tế ở trong mơ, một luật sư mà tự thắt cravat cũng không được, thì ở ngoài đời, việc tháo gỡ vướng mắc của một quyết định hành chính oan sai, những nỗi oan ức của người dân, còn khó khăn gấp vạn lần việc thắt cravat.

 

Tôi còn nhớ trong một cuộc họp báo, ông Chánh án TAND Thành phố tâm đắc thú nhận với báo chí là TAND Thành phố đã phấn đấu trong năm qua, không có một bản án oan sai nào được phát hiện. Thế nhưng, tôi cũng có nhiều văn bản thỉnh cầu ông xem lại một bản án do Tòa Phúc thẩm Tối cao, TAND TP.HCM xử vụ chia tài sản ở Thị xã Tây Ninh, Tây Ninh, thì không hề thấy ông trả lời gì hết. Tôi nộp đơn khiếu nại tại tận Ban Thanh tra TAND Tối cao nhiều lần, thậm chí, gửi đích danh ông Chánh án TAND Tối cao, nhưng cũng không hề có một văn bản trả lời vì sao bản án lại có quyền ngang nhiên vi phạm Bộ Luật Dân sự - Điều luật “Thừa kế không di chúc”, như thế. Do vậy, việc giám đốc thẩm một bản án, đối với một luật sư già như tôi, có khi thực sự còn khó hơn mò kim đáy biển.

 

Do vậy, tôi thực sự rất vui mừng khi cầm trên tay, bản dự thảo BỒI THƯỜNG NHÀ NƯỚC, và bây giờ, tôi xin có một số ý kiến đóng góp nhỏ, như sau:

 

1. Tôi hoàn toàn ủng hộ việc giao cho Bộ Tư pháp chịu trách nhiệm là Cơ quan Nhà nước bồi thường oan sai. Lý do Bộ có những cán bộ có chuyên môn sâu, kiến thức rộng, nhiều kinh nghiệm và uy tín, để xem xét việc giải quyết oan sai cho người dân. Như thế, Nhà nước có them một bộ phận đầy đủ tư cách pháp lý để lo cho dân, phục vụ cho người dân, chống những hành vi lạm quyền của cán bộ Nhà nước, bất kể cấp nào, thực hiện một Nhà nước Pháp quyền vững m5nh, một chính quyền vì dân, trong sạch, tiến bộ và dân chủ.

 

2. Việc giao cho Tòa án Nhân dân cấp Tỉnh, TP. xử các quyết định Hành chánh của UBND cấp tỉnh, Tp. là vô tình tạo áp lực cho thẩm phán xét xử. Chúng ta nên sửa đổi Luật Tố tụng, giao cho TAND Tối cao phụ trách việc xét xử trên, và giao cho Bộ Tư pháp là Nguyên đơn trong vụ án, các cơ quan đã ra quyếtđịnh hành chính là người có nghĩa vụ quyền lợi liên quan trong vụ án.

 

 

3.  Báo chí và Luật sư là những nhân tố tích cực trong việc giúp đỡ người dân chống oan sai trong xét xử, trong quyết định hành chính. Luật mới giao cho Luật sư quyền đại diện dân sự trong giải quyết khiếu nại, nhưng chưa giao cụ thể cho Luật sư quyền nghiên cứu hồ sơ, quyền được trả lời bẳng văn bản các khiếu nại của Luật sư trong vụ án. Do vậy, cần đưa vào quy định các cơ quan chức năng có trách nhiệm trả lời cho Luật sư và cơ quan Báo chí khi hai đối tượng này có đơn yêu cầu được trả lời, phản hồi thông tin.

 

4. Không nên hạn chế tiền bồi thường thiệt hại do tổn thất tinh thần, vì điều Luật này sẽ làm cho các quan chức công chức có quyết định oan sai với người dân được yên tâm vì có sẳn mức trần bồi thường thiệt hại, không thấm gì với mức độ thiệt hại mà người dân phải chịu đựng. Người công chức cố tình ký quyết định gây oan sai phải chịu hoàn toàn trách nhiệm cao nhất đối với tổn thất mà mình đã gây ra cho nhân dân. Đồng thời, còn phải chịu những chế tài nghiêm khắc, để họ phải hết sức cân nhắc, có trách nhiệm trong việc ký các quyết định gây oan sai khổ sở cho người dân.

 

 

Trên đây là mộ số đóng góp nhỏ của tôi về LUẬT BỒI THƯỜNG NHÀ NƯỚC. Chúng tôi hy vọng người dân sẽ có một chỗ dựa vững chắc, khi bộ Luật này ra đời và phát huy tác dụng. Xin chân thành cám ơn Hội nghị.