Góp ý của ĐBQH Bùi Mạnh Hùng – Bình Phước đối với dự thảo Luật phòng, chống tham nhũng sửa đổi

Kính thưa Chủ tọa phiên họp.

Kính thưa Quốc hội.

Tôi cơ bản nhất trí với dư thảo Luật Phòng, chống tham nhũng do Chính phủ trình, ở dự thảo lần này đã đưa ra nhiều quy định cụ thể, rõ ràng hơn nhằm để khắc phục những khó khăn, vướng mắc và bất cập trong quá trình triển khai luật trong thời gian qua. Song tôi cũng nhận thấy luật còn thiếu cơ chế giám sát đủ mạnh để tạo ra một động lực để cho các quy định của luật được vận hành tích cực trong cuộc sống. Tôi thấy nếu thiếu cơ chế giám sát thì dù luật có đề ra nhiều quy định đi chăng nữa thì cũng không thể phát huy tác dụng và những quy định đó thì cũng chỉ là hình thức.

Chúng tôi nghĩ như vậy, bởi vì đặc thù của cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng chính là sự tự vận động, tự đấu tranh trong mỗi một con người và sự tự vận động, tự đấu tranh trong từng cơ quan, từng tổ chức nó phụ thuộc rất nhiều vào bản lĩnh của từng người và phụ thuộc vào từng cơ quan. Do đó để luật này vận hành tích cực trong cuộc sống thì ngoài sự tăng cường lãnh đạo của Đảng, sự chỉ đạo của Ban phòng, chống tham nhũng Trung ương nhằm để nâng cao tinh thần cách mạng của cán bộ, Đảng viên thì cũng không thể thiếu một cơ chế giám sát của quần chúng, của dư luận, của báo chí. Thực tiễn cuộc sống cũng đã chứng minh chính quần chúng nhân dân và báo chí là trợ thủ đắc lực trong việc phát hiện các hành vi tham nhũng trong thời gian vừa qua. Cũng chính dư luận quần chúng và báo chí đã làm áp lực cho việc thực thi các biện pháp phòng, chống tham nhũng phải được vận hành  một cách tích cực và có những kết quả cuối cùng.

Kính thưa Quốc hội, tôi nhận thấy trong dự thảo luật vẫn còn giữ nguyên Chương VI, nói về vai trò, trách nhiệm của xã hội trong việc phòng, chống tham nhũng. Nói về vai trò của Mặt trận Tổ quốc, của các tổ chức thành viên, về vai trò của báo chí, vai trò của các hội nghề nghiệp, vai trò của công dân, Ban thanh tra nhân dân v.v... Nhưng trong dự án luật chỉ bổ sung thêm một điều, khoản trong chương này thì lại quy định trách nhiệm của cơ quan báo chí trong việc cung cấp các thông tin tài liệu liên quan của báo chí để cho cơ quan thi hành pháp luật. Sửa đổi như vậy, tôi thấy chưa đầy đủ, chưa thỏa đáng và còn hình thức, chưa đồng bộ và thực sự chưa khuyến khích báo chí, vì giao nhiệm vụ khuyến khích quần chúng và báo chí phòng, chống tham nhũng nhưng lại thiếu một cơ chế để thực hiện. Đồng thời lại có những điều kiện để hạn chế báo chí.

Tôi đề nghị trong từng vấn đề của luật thì phải có một cơ chế cụ thể để quần chúng và báo chí giám sát. Ví dụ, chúng ta quy định về việc kê khai tài sản, công khai thu nhập của cán bộ thì cũng đồng thời ngay trong điều đó, chúng ta phải quy định rõ quần chúng và báo chí được tiếp cận ở mức độ như thế nào và việc thực hiện quyền đó như thế nào và cách thức thực hiện để người dân phản ánh, nếu không quy định rõ thì người dân thấy cũng không lên tiếng và cũng không dám lên tiếng và cũng không biết lên tiếng ở đâu và lên tiếng với ai. Quy định rõ, cụ thể cơ chế giám sát của quần chúng, của dư luận, của báo chí ở từng công đoạn phòng, phát hiện, điều tra xử lý hành vi tham nhũng thì vừa phát huy được vai trò của quần chúng, của báo chí, vừa tạo được động lực để luật đi vào cuộc sống, vừa hạn chế, khắc phục được những biểu hiện tiêu cực của dư luận, của báo chí trong công tác phòng, chống tham nhũng. Tôi đề nghị song song với việc phát huy vai trò của quần chúng, của báo chí thì cũng rất cần thiết để có một cơ chế bảo vệ những người tham gia phòng, chống tham nhũng và cũng có quy định khen thưởng thật cụ thể đối với người dân và phóng viên làm tốt công tác phòng, chống tham nhũng.

Trên tinh thần nghị quyết Trung ương 5, tôi cũng tin tưởng Luật phòng, chống tham nhũng sẽ phát huy tích cực trong cuộc sống và sẽ đáp ứng được sự mong đợi của cử tri cả nước. Nói đến vai trò của Đảng, vai trò của báo chí đối với phòng, chống tham nhũng tôi lại nhớ lại các bài báo của tác giả NVL trong thời kỳ đầu của công cuộc đổi mới đăng trên báo Nhân dân vào những năm cuối của thập kỷ 80 của thế kỷ trước đã được dư luận đồng tình, hưởng ứng, đã nâng cao được uy tín của Đảng, của Nhà nước trong công cuộc đổi mới, đấu tranh chống quan liêu, bao cấp, chống tham nhũng, đưa công cuộc đổi mới thành công tốt đẹp.

Tôi mong rằng Luật Phòng, chống tham nhũng lần này sẽ đặt nền móng cho báo chí, cho quần chúng phát huy đúng mức vai trò của mình.

Tôi xin hết ý kiến.