Góp ý của đại biểu Quốc hội Vũ Văn Ninh – Bộ trưởng Bộ Tài chính

Kính thưa Đoàn Chủ tọa,

Kính thưa Quốc hội,

Qua ý kiến chỉ đạo của Đoàn Chủ tọa, tôi xin nói thêm mấy ý rất ngắn.

Trước hết, đại biểu cũng tán thành cần phải có các chính sách để nghiên cứu, làm thế nào để hỗ trợ cho những người thu nhập thấp và học sinh, sinh viên có được chỗ ở với một giá hợp lý. Ở đây có một điều đại biểu quan tâm là cách hỗ trợ như thế nào và làm thế nào để các ưu đãi của Nhà nước đến được với các đối tượng cho đúng, tránh những sơ hở và lợi dụng. Tôi xin báo cáo thêm 3 ý.

Điểm thứ nhất, về các chính sách. Đúng là phải thực hiện các chính sách mang tính đồng bộ. Thưa Quốc hội, thuế là một trong các giải pháp, không phải là ưu đãi tất cả, các chính sách khác cũng đã triển khai thực hiện rồi. Tôi sẽ dẫn chứng ra một quyết định cụ thể của Thủ tướng sẽ thể hiện được ý mà đồng chí Trần Du Lịch có nói như đất đai miễn chưa, tín dụng làm chưa v.v....

Vấn đề thứ hai, về quản lý, Nghị quyết số 18 và những quyết định đi theo, ví dụ ở Mục 3 về nhà ở, trong này có quy định nhà nước khuyến khích các thành phần tham gia đầu tư, quy định các đối tượng, quy định về quy hoạch về quy mô và tiêu chí, tiêu chuẩn nhà ở, quy định giá bán nhà ở thu nhập thấp thì chia ra làm 2 loại: Loại nhà nước đầu tư, ví dụ như học sinh, sinh viên thì giá cho học sinh, sinh viên thuê chỉ bù đủ chi phí bảo dưỡng sửa chữa, toàn bộ giá trị khấu hao nhà nước không thu.

Về giá bán nhà ở thu nhập thấp do chủ đầu tư xây dựng dự án theo nguyên tắc tính đủ chi phí đầu tư kể cả vay ngân hàng nếu có, không được tính các ưu đãi của nhà nước vào giá bán và được cộng thêm tối đa 10% lãi định mức trên chi phí đầu tư. Đó là quy định cụ thể để quản lý. Ủy ban nhân dân cấp tỉnh chịu trách nhiệm thẩm định giá bán, cho thuê, mua nhà ở thu nhập thấp và tổ chức kiểm tra chặt chẽ việc bán cho thuê, thuê mua nhà ở thu nhập thấp trên phạm vi địa bàn, đấy là một khúc về giá.

Ý thứ năm, về chủ đầu tư các dự án nhà ở thu nhập thấp và các đối tượng được hưởng cơ chế ưu đãi như sau:

a) Được miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất trong phạm vi dự án, việc này thẩm quyền của Chính phủ và hiện nay thẩm quyền cụ thể đã giao cho Ủy ban nhân dân địa phương rồi,

b) Được miễn thuế theo quy định của pháp luật,

c) Được hỗ trợ tín dụng đầu tư của Nhà nước từ các nguồn.

Thứ nhất là vay vốn tín dụng ưu đãi bù lãi suất theo quy định,

Thứ hai, là vay từ quỹ phát triển nhà ở của địa phương, các nguồn vốn vay ưu đãi khác nếu có,

Thứ ba, được Ủy ban nhân dân cấp tỉnh xem xét hỗ trợ một phần hoặc toàn bộ lãi vay tùy theo khả năng ngân sách của từng địa phương,

Thứ tư, được cung cấp miễn phí các thiết kế mẫu, thiết kế điển hình về nhà ở cũng như các tiến bộ khoa học kỹ thuật về thi công xây lắp nhằm đảm bảo giá thành xây dựng công trình, áp dụng hình thức tự thực hiện nếu có đủ năng lực theo quy định của pháp luật hoặc chỉ định thầu đối với các hợp đồng tư vấn, thi công xây lắp. Đấy là chỗ quy định một số nội dung.

Điểm thứ sáu, là nguyên tắc quản lý quỹ nhà, quỹ nhà ở thu nhập thấp.

a) Chủ đầu tư, dự án phải bán, cho thuê, mua theo đúng đối tượng Nhà nước quy định,

b) Người mua hoặc thuê mua nhà ở thu nhập thấp được phép bán hoặc cho thuê sau khi trả hết tiền cho chủ đầu tư (sau khi được cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở) nhưng phải đảm bảo thời gian tối thiểu là 10 năm kể từ thời điểm ký hợp đồng mua, bán hoặc hợp đồng thuê mua với chủ đầu tư dự án.

c. Trong thời gian chưa đủ 10 năm kể từ khi ký hợp đồng nếu bên mua hoặc bên thuê mua có nhu cầu cần chuyển nhượng nhà ở thu nhập thấp đó thì chỉ được chuyển nhượng cho Nhà nước hoặc cho chủ đầu tư dự án nhà ở đó, hoặc cho đối tượng được mua, thuê mua nhà ở thu nhập thấp theo quy định của địa phương. Giá chuyển nhượng nhà ở không cao hơn mức giá nhà ở thu nhập thấp cùng loại tại thời điểm chuyển nhượng. Tôi xin báo cáo là Chính phủ cũng thấy vấn đề quản lý trong thời gian vừa qua chưa chặt chẽ. Lần này đã có hướng dẫn và quy định, đã giao trách nhiệm, dưới này còn rất dài, giao cho từng bộ, từng ngành, các anh ở địa phương quản lý việc này với ý thức, trên tinh thần ý thức như các đại biểu nói là làm thế nào đó để quyền lợi này đến được với người được thụ hưởng.

Thứ hai, lúc nãy tôi cũng chưa báo cáo hết ý là đối với nhà ở của công nhân trong khu công nghiệp vừa rồi Quốc hội cũng thông qua Luật thuế thu nhập doanh nghiệp, đối với các doanh nghiệp tự đầu tư xây dựng nhà ở trong khu công nghiệp, hiện nay toàn bộ chi phí đầu tư đó đã được tính vào giá thành và đã tính vào chi phí trước khi tính thuế. Như vậy đã giải quyết được vấn đề ưu đãi cho các doanh nghiệp này.

Thứ ba, hiện nay nếu Nhà nước có một nguồn vốn lớn để cấp ra cho đối tượng này hoặc là bỏ tiền ra xây dựng thì quá tốt. Nhưng mà cũng thưa với Quốc hội là hiện nay ngân sách cũng không có khả năng để làm được việc đó, mới chỉ giải quyết có đối tượng nhà ở cho các hộ nông dân có thu nhập thấp thôi, chứ chưa nói đến hộ cận nghèo (tức là hộ nghèo chưa nói đến hộ cận nghèo) thì nó đã tới cỡ 500.000 căn hộ rồi, mà nguồn lực tiền tính ra cũng mấy chục nghìn tỷ mà cũng phải làm trong mấy năm thì mới làm được, mà vẫn phải huy động cả cộng đồng, cả ngân sách, cả cho vay thì mới làm nổi. Thực ra mà nói nếu ngân sách có thì làm quá tốt, nhưng ngân sách không có. Tóm lại tức là rất nhiều chính sách thì các chính sách khác trong thẩm quyền và trong pháp luật quy định thì đã vận dụng tối đa rồi. Bây giờ chỉ còn chính sách thuế này nữa thì nếu Quốc hội chấp nhận thì cũng là góp phần vào đây cũng là đảm bảo làm sao hài hòa lợi ích của Nhà nước, lợi ích của doanh nghiệp và lợi ích của người sử dụng. Còn nếu không có khuyến khích thì chắc doanh nghiệp cũng khó, trong này chắc cũng có nhiều doanh nghiệp.

Ý cuối cùng, đại biểu có nói là đánh giá xem thu ngân sách giảm bao nhiêu. Thưa với Quốc hội là về cơ bản mà nói hiện nay chưa có nhà ở thu nhập thấp, chưa có nhà ở cho sinh viên cho nên nó cũng chưa có thu. Chính là ta khuyến khích cái này để người ta vào người ta làm,thì cũng không phải là đã giảm được số thu này. Bởi vì về cơ bản chưa có nhiều loại này, báo cáo thêm với Quốc hội một số nội dung như vậy. Xin cảm ơn.