Góp ý của Đại biểu Quốc hội Thái Thị An Chung – Nghệ An

Kính thưa Quốc hội,

Trước hết, tôi tán thành Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật thuế bảo vệ môi trường của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Tuy nhiên qua nghiên cứu tôi vẫn xin có một số ý kiến như sau:

Trước hết, về đối tượng chịu thuế. Thực ra tôi thấy cách giải trình về việc không đưa thuốc lá vào đối tượng chịu thuế của Ủy ban Thường vụ Quốc hội tôi vẫn thấy chưa thỏa đáng bởi vì phân tích trên 3 khía cạnh lúc này.

Thứ nhất, nếu cho rằng hiện nay dự thảo Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá đang trong quá trình soạn thảo do đó không cần phải đưa thuốc lá vào diện đối tượng chịu thuế thì tôi thấy không hợp lý, bởi vì cách giải thích này thực ra cũng giống như cách giải thích là chúng ta đã có Luật bảo vệ môi trường và không cần thiết phải có Luật thuế bảo vệ môi trường, bởi vì thực ra trong Luật bảo vệ môi trường chúng ta cũng đã đưa ra rất nhiều biện pháp, nhiều quy định để bảo vệ môi trường, do đó nếu như chỉ có mỗi Luật thuế không cũng không đảm bảo. Tuy nhiên hiện nay Chính phủ đã có rất nhiều quy định về cấm hút thuốc lá ở nơi công cộng hoặc nơi công sở, nhưng trên thực tế thực hiện không nghiêm, cũng không có ai bị xử lý. Tôi chưa biết trong dự thảo Luật phòng, chống tác hại thuốc lá sẽ đưa ra được những biện pháp nào để ngăn chặn và xử lý những hành vi gây ô nhiễm do việc hút thuốc lá gây ra. Nhưng tôi cho rằng giải pháp đánh thuế bảo vệ môi trường đối với hành vi hút thuốc lá về mặt kinh tế có hiệu quả cao hơn. Điều đó cũng sẽ góp phần vào việc hạn chế hút thuốc lá, một thói quen không tốt cho chính người sử dụng cũng như cho toàn thể cộng đồng.

Thứ hai, trong vấn đề này tôi thấy giải trình cho rằng không đưa thuốc lá vào diện chịu thuế thì thuế tiêu thụ đặc biệt đối với thuốc lá ở mức khá cao là 65% như hiện nay nhưng trên thực tế giá một bao thuốc lá ở Việt Nam thuộc diện thấp gần nhất thế giới. Do vậy, mọi đối tượng đều có thể sử dụng thuốc lá, kể cả học sinh, sinh viên hoặc người nghèo, người lao động. Nếu cho rằng trên thế giới hiện nay chưa có quốc gia nào thu thuế bảo vệ môi trường đối với thuốc lá, tôi cũng thấy không thỏa đáng, thật ra tôi không có điều kiện để nghiên cứu các quốc gia này có quy định các biện pháp thu thuế bảo vệ môi trường đối với thuốc lá hay không hoặc là dưới hình thức khác. Ở nhiều nước đã có quy định về hạn chế sử dụng thuốc lá, họ có những xử phạt rất nghiêm về vấn đề này. Ở nước ta cũng đã có những quy định này nhưng xử phạt như tôi đã nói rất ít, không nghiêm.

Vì mấy lý do đó nên tôi vẫn tiếp tục đề nghị Quốc hội nên có nghiên cứu đưa thuốc lá vào diện chịu thuế bảo vệ môi trường.

Vấn đề thứ hai, tôi xin phát biểu ở đây là tôi cũng rất đồng tình với ý kiến của đại biểu Trần Đình Long và đại biểu Ngô Minh Hồng là chúng ta không nên có quy định tại Khoản 9, Điều 3. Bởi vì thực tế chúng ta cũng biết rồi, việc sửa đổi, bổ sung một quy định trong luật thuế, thực ra đối tựợng chịu thuế cũng được quy định trong luật thuế thì cũng phải bằng luật và cũng phải do Quốc hội xem xét, quyết định. Chính vì vậy tôi cho rằng nên bỏ quy định tại Khoản 9, Điều 3.

Vấn đề thứ ba, về biểu khung thuế đối với các hàng hóa như thuốc diệt cỏ thuộc loại hạn chế sử dụng, thuốc trừ mối thuộc loại hạn chế sử dụng, thuốc bảo quản nông sản thuộc loại hạn chế sử dụng và thuốc khử trùng kho thuộc loại hạn chế sử dụng. Ở đây chúng ta đưa ra đơn vị tính là kg, nhưng trên thực tế tôi thấy hiện nay những loại này nó có thể tồn tại dưới dạng chất bột hoặc là chất lỏng. Do vậy tôi cũng đề nghị nên nghiên cứu thêm đơn vị tính đó là lít.

Vấn đề thứ tư, quy định ở Điều 5 về người nộp thuế, liên quan đến kỹ thuật, tôi đề nghị sửa:

Thứ nhất, quy định Khoản 1 phải xác định rõ người nộp thuế bảo vệ môi trường là tổ chức, hộ gia đình, cá nhân sản xuất, nhập khẩu hàng hóa thuộc đối tượng chịu thuế quy định tại Khoản 3 của điều này. Và Khoản 2 quy định trường hợp ủy thác nhập thì người nhận ủy thác nhập khẩu hàng hóa là người nộp thuế. Khoản 3 là trường hợp tổ chức, cá nhân làm đầu mối thu mua, khai thác nhỏ lẻ mà không xuất trình chứng từ chứng minh sản phẩm đã nộp thuế bảo vệ môi trường thì tổ chức, cá nhân làm đầu mối thu mua là người phải nộp thuế. Tôi cho rằng cần phải quy định rõ đấy là 3 khoản xác định 3 trường hợp nộp thuế cho rõ hơn, nếu quy định như trong này thì không rõ và trong thực tế áp dụng có thể sẽ gây ra những vấn đề không rõ ràng. Tôi xin tham gia một số ý kiến như vậy, xin cảm ơn Quốc hội.