Góp ý của ĐBQH Huỳnh Văn Tiếp – TP Cần Thơ đối với dự thảo Luật đất đai sửa đổi

Kính thưa Quốc hội,

Qua nghiên cứu Tờ trình của Chính phủ và báo cáo thẩm tra và Ủy ban Kinh tế của Quốc hội và gợi ý của đoàn thư ký. Tôi xin tham gia đóng góp một số nội dung như sau:

Thứ nhất, về sở hữu đất đai. Qua hội nghị đóng góp ý kiến sửa đổi luật tại địa phương và ý kiến đóng góp của cử tri thống nhất đất đai là sở hữu của toàn dân, chỉ có một vài ý kiến đất đai là sở hữu của nhà nước và của tư nhân. Tôi thống nhất theo đại đa số và dự thảo Luật đất đai thuộc sở hữu toàn dân do nhà nước đại diện chủ sở hữu và nhà nước thực hiện quyền đó, thể hiện qua 8 vấn đề dự thảo đã nêu.

Thứ hai, về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất. Tôi đề nghị việc lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất nên thực hiện 3 cấp là cấp quốc gia, cấp tỉnh, cấp huyện, không lập quy hoạch cấp xã mà lồng vào kế hoạch sử dụng đất của cấp huyện. Việc lập kế hoạch sử dụng đất phải gắn chặt với việc phát triển kinh tế xã hội của vùng, của tỉnh, của huyện thời gian là 5 năm, riêng ở cấp huyện có cụ thể từng năm trong quá trình thực hiện. Tôi đề nghị cần bổ sung thêm một số nội dung ở điều về nguyên tắc lập quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất để tránh lạm dụng của các cấp chính quyền trong việc lập kế hoạch, lập dự án thu hồi đất tràn lan gây lãng phí đất đai như thời gian vừa qua. Đây là một bức xúc của cử tri mong muốn sửa đổi luật lần này sẽ được khắc phục không còn quy hoạch tràn lan, thích chỗ nào quy hoạch chỗ đó và thu hồi đất chỗ đó.

Thứ ba, về cơ chế thu hồi đất, tôi không thống nhất với nhiều ý kiến phát biểu việc tiến hành trưng mua, trưng thu về đất. Vì việc trưng mua hoặc trưng thu thì nó sẽ hạn chế quyền của công dân trong quá trình thực hiện quyền của mình. Tôi đề nghị Luật đất đai (sửa đổi) lần này quy định Nhà nước chủ động thu hồi đất, tức là Nhà nước thành lập ra một tổ chức đứng ra thực hiện thu hồi, bồi thường giải phóng mặt bằng và giải quyết tái định cư cho dân trên tất cả các dự án an ninh, quốc phòng, phúc lợi xã hội v.v... Bỏ quy định nhà đầu tư thỏa thuận với dân, để thực hiện tốt cơ chế này Quốc hội, Chính phủ cần quy định có nguồn kinh phí để thực hiện bồi thường cho dân.

Thứ tư, về giá đất, đất đai là sở hữu của toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu nên giá đất phải do Nhà nước quyết định. Tôi thống nhất Chính phủ ban hành khung giá đất, được sự thống nhất của Hội đồng nhân dân thông qua giá đất ban hành phải đảm bảo theo giá thị trường cho từng loại đất và ổn định 3-5 năm.

Thứ năm, về bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất. Việc bồi thường, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất là phải đảm bảo được tính dân chủ, công khai, khách quan, công bằng và đúng pháp luật. Vấn đề này thời gian vừa qua quá trình thực hiện cũng chưa đảm bảo, luật lần này cần làm rõ vấn đề này. Thứ hai là các dự án thu hồi đất nên áp dụng một giá thống nhất do Nhà nước quyết định và giá đó phải sát với giá thị trường, Nhà nước có điều tiết khoản chênh lệch khi bán đấu giá để sử dụng cho việc hỗ trợ bồi thường tái định cư. Luật sửa đổi lần này phải quy định nghiêm, nếu chưa có nhà ở tái định cư hoặc chưa giao nền tái định cư có thời gian cho người dân xây dựng nhà ở thì không được thu hồi đất, tránh tình trạng thời gian qua đất thì muốn thu hồi liền hoặc chỗ ở tái định cư thì hẹn hoài, không bố trí tái định cư là vì lý do không có quỹ đất, không có quỹ nhà ở, từ đó gây bức xúc trong nhân dân.

Thứ sáu, về giao đất và cho thuê đất, tôi đề nghị luật sửa đổi lần này bổ sung làm rõ thêm việc giao đất, cho thuê đất đối với đất nông, lâm trường, đất giao cho các công ty nông nghiệp, lâm nghiệp một thành viên của Nhà nước, cũng như làm rõ quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm của các tổ chức này khi được giao đất, thuê đất.

Về thẩm quyền giao đất, thu hồi đất, tôi đề nghị giữ nguyên như luật năm 2003 là thẩm quyền thuộc về Ủy ban nhân dân, vì đất đai là tài sản quốc gia thuộc sở hữu toàn dân, nhà nước đại diện chủ sở hữu. Nếu giao thẩm quyền cá nhân Chủ tịch thì tôi nghĩ thời gian quá trình giao đất, thu hồi đất cũng có vấn đề, nên tôi đề nghị thẩm quyền là Ủy ban nhân dân để họp bàn thống nhất.

Về thời hạn giao đất, tôi thống nhất theo dự thảo luật thời hạn giao đất là 50 năm với đất nông nghiệp. Về hạn mức tôi đề nghị hạn mức giao đất hàng năm, đối với đồng bằng Sông Cửu Long theo cử tri đề nghị nên là 5ha và hạn mức sử dụng đất nên 50 năm trở lên.

Kính thưa Quốc hội, Luật đất đai (sửa đổi) lần này tác động rất lớn đến toàn dân và các nhà đầu tư trong nước cũng như nước ngoài, tôi đề nghị Ban soạn thảo cần đối chiếu với thực tiễn trong nước và tiếp cận với các nước để có một dự án luật hoàn chỉnh, phù hợp với nền kinh tế thị trường xã hội chủ nghĩa. Nếu được đề nghị Quốc hội nên cho công khai và xin ý kiến nhân dân đóng góp cho dự án luật này để thông qua. Xin cảm ơn Quốc hội.