Website xây dựng pháp luật của VCCI
Góp ý của Đại biểu Quốc hội Trần Thị Quốc Khánh – TP Hà Nội
Tôi xin có một số ý kiến đóng góp vào Dự thảo Luật an toàn thực phẩm.
Thứ nhất về phạm vi điều chỉnh đối tượng áp dụng ở Điều 1, tôi đề nghị sửa đổi bổ sung Khoản 1, quy định rõ quyền và nghĩa vụ, trách nhiệm của tổ chức, cá nhân trong hoạt động sản xuất kinh doanh, chế biến, xuất nhập khẩu thực phẩm. Vì nếu quy định như trong dự thảo luật tôi thấy rất dài, nhưng mà không rõ được quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm của những tổ chức, cá nhân trong lĩnh vực này.
Vấn đề thứ hai về nguyên tắc quản lý an toàn thực phẩm ở Điều 4, tôi đề nghị bổ sung hai nội dung thành 2 khoản. Thứ nhất là cơ quan quản lý Nhà nước về an toàn thực phẩm phải thường xuyên có những khuyến cáo cho cộng đồng để sản xuất kinh doanh chế biến, xuất nhập khẩu thực phẩm, để người dân sử dụng, bảo đảm an toàn sức khỏe cho cộng đồng. Thứ hai là đề cao trách nhiệm của người đứng đầu của các cơ quan tổ chức và trong việc phải xử lý vi phạm pháp luật an toàn thực phẩm, bảo đảm kịp thời và nghiêm minh. Trong nguyên tắc này tôi thấy thiếu những điều đó, xin đề nghị bổ sung.
Vấn đề thứ ba về chính sách Nhà nước về an toàn thực phẩm ở Điều 5. Tôi đề nghị bỏ Khoản 5 điều này vì nếu chỉ quy định khuyến khích các hộ kinh doanh cá thể, cải tiến điều kiện sản xuất kinh doanh, khuyến khích việc bán thực phẩm trong các chợ trung tâm, các cửa hàng và các chợ cố định khác, thì vô hình chung chúng ta vẫn chấp nhận thực trạng một lực lượng không nhỏ những người kinh doanh thực phẩm không có đăng ký kinh doanh tự do sử dụng diện tích công cộng để kinh doanh thực phẩm không bảo đảm an toàn. Điều đó trái với quy định hiện hành về đăng ký kinh doanh về trật tự giao thông đô thị. Đã đến lúc chúng ta cần tỏ thái độ không chấp nhận việc những người không có đăng ký kinh doanh, nhưng lại sản xuất chế biến thực phẩm không bảo đảm an toàn cho người tiêu dùng. Người có đăng ký kinh doanh có địa điểm sản xuất kinh doanh chế biến bảo đảm an toàn cho sức khỏe cộng đồng thì pháp luật không cấm. Bên cạnh đó chúng tôi cũng đề nghị chính sách Nhà nước về an toàn thực phẩm cần bổ sung nội dung khuyến khích các tổ chức, cá nhân sản xuất kinh doanh chế biến sử dụng thực phẩm không có nguồn gốc từ xác động vật thay thế những thực phẩm có nguồn gốc động vật. Vì thực tế là trong xã hội chúng ta rất nhiều người đã và đang sử dụng những thực phẩm không có nguồn gốc từ sản xuất kinh doanh và sử dụng những thực phẩm không có nguồn gốc sản xuất kinh doanh và sử dụng những loại thực phẩm không có nguồn gốc từ động vật rất đảm bảo an toàn vệ sinh và sức khỏe cũng như bảo vệ môi trường mà chúng ta đã thấy ở nhiều nước có những ngày người ta tổ chức sử dụng những nguồn gốc thực phẩm từ thực vật để góp phần bảo vệ môi trường. Tôi thấy những điều này rất tốt nếu cần chúng ta đưa vào gọi là khuyến khích bởi vì thực tế chúng ta đang có.
Vấn đề thứ ba về những hành vi bị nghiêm cấm ở Điều 6, tôi đề nghị thiết kế lại điều này theo hướng nghiên cứu những hành vi, vi phạm những quy định về sản xuất tốt, thực hành tốt và thực hành vệ sinh tốt phù hợp với Khoản 4, Điều 5 góp phần bảo đảm tính bao quát sâu rộng và kín kẽ các tình huống trong vấn đề vi phạm. Ngoài ra tôi đề nghị cần bổ sung thêm một số hành vi nghiêm cấm các tổ chức, cá nhân không có đăng ký kinh doanh mà sản xuất kinh doanh thực phẩm.
Hai là nghiêm cấm việc thu gom sử dụng động vật chết đã bị thải loại bị thiêu hủy để chế biến sản xuất kinh doanh thực phẩm, vì chúng ta biết trong năm 2008 có trường hợp người ta tổ chức cướp gà đã bị tiêu hủy để mang ra chợ bán, thì điều này tôi thấy trong dự thảo luật chưa quy định.
Thứ tư về điều kiện đảm bảo an toàn đối với thực phẩm trong sản xuất kinh doanh thực phẩm ở Chương II, Chương III, tôi đề nghị nghiên cứu cam kết của Việt Nam đối với Quốc tế về sản xuất tốt, thực hành nông nghiệp tốt, thực hành vệ sinh tốt để thiết kế các điều khoản chặt chẽ hợp lý hơn bảo đảm các tình huống cụ thể. Đề nghị quy định rõ tiêu chuẩn sức khỏe vệ sinh và trách nhiệm nghĩa vụ của người sản xuất kinh doanh thực phẩm trong trường hợp tham gia những hoạt động này. Thực tế dự thảo luận không quy định về những tiêu chuẩn đối với những người sản xuất kinh doanh thực phẩm về mặt sức khỏe, về những trình độ hoặc các điều kiện trách nhiệm nghĩa vụ thì rất thiếu.
Vấn đề thứ năm về quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm ở Chương IX, tôi thấy quy định điều này trong dự thảo luật không cụ thể, không rõ ràng trách nhiệm, sự phối hợp giữa các bộ, ngành, các cấp. Thực tế hạn chế công tác vệ sinh an toàn thực phẩm thời gian qua là do chính những nguyên nhân này, nhưng luật không quy định để khắc phục. Chúng tôi thấy thực phẩm con người sử dụng hầu hết có nguồn gốc từ sản phẩm nông nghiệp. Báo cáo giám sát của Ủy ban Khoa học, công nghệ và môi trường từ Khóa X đã cho thấy phần lớn những người sản xuất, chăn nuôi, trồng trọt do ngành nông nghiệp quản lý đã không thực hiện đúng quy trình bảo đảm vệ sinh an toàn trong quá trình sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, thuốc tăng trọng. Không ít người nông dân vẫn trồng lúa, trồng rau bảo đảm an toàn cho gia đình mình, nhưng đồng thời sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, thuốc trừ sâu quá nhiều ở ruộng lúa, luống rau để bán ra thị trường. Để khắc phục tình trạng này, tôi đề nghị nên giao trách nhiệm quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm cho ngành nông nghiệp để ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn có trách nhiệm hơn trong việc quản lý, hướng dẫn, kiểm tra, xử lý những trường hợp người sản xuất lương thực, thực phẩm không bảo đảm an toàn thực phẩm.
Đối với ngành y tế, chúng tôi rất băn khoăn trong trường hợp ngành y tế đang rất thiếu cán bộ, nhân viên y tế trong chăm sóc, khám chữa bệnh bảo vệ sức khỏe nhân dân. Thực tế khi thông qua luật khám bệnh, chữa bệnh Ban soạn thảo đã trình Quốc hội về thực trạng cán bộ nhân viên y tế đang rất thiếu thốn, các bệnh viện đang quá tải, các bệnh nhân đang mong chờ bác sĩ, nhân viên y tế tập trung cho công tác này. Tôi đề nghị Quốc hội đã thấu hiểu ngành y tế đang khó khăn như vậy, lại giao thêm nhiệm vụ nặng nề này thì ngành y tế càng khó khăn hơn. Chỉ nên giao ngành y tế tập trung làm tốt công tác y tế dự phòng, khám chữa bệnh liên quan đến an toàn thực phẩm là phù hợp. Tôi xin hết ý kiến, xin cảm ơn Quốc hội.