VCCI_Góp ý Dự thảo Nghị quyết quy định về việc xử lý một số nội dung liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy

Kính gửi: Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật, Bộ Tư pháp

Trả lời Công văn số 36/BTP-KTrVB của Bộ Tư pháp về việc đề nghị góp ý Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về việc xử lý một số nội dung liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy (sau đây gọi tắt là Dự thảo), Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) nhận thấy việc soạn thảo và ban hành Nghị quyết quy định về việc xử lý một số nội dung liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy là cần thiết, nhằm đảm bảo hoạt động thông suốt của bộ máy cũng như của người dân, doanh nghiệp. Về cơ bản, các nội dung tại Dự thảo là hợp lý, đã đưa ra những hướng xử lý phù hợp với các vấn đề có thể phát sinh do sắp xếp tổ chức bộ máy. Để tiếp tục hoàn thiện, đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc, xem xét một số vấn đề sau:

1. Về việc thực hiện thủ tục hành chính (Điều 5)

– Về văn bản quy định tạm thời

Theo quy định tại khoản 2 Điều 5 Dự thảo, trường hợp sau khi sắp xếp tổ chức bộ máy dẫn đến thay đổi trình tự, thủ tục thực hiện thủ tục hành chính mà chưa sửa đổi ngay được các văn bản quy phạm pháp luật thì Chính phủ, bộ, cơ quan ngang bộ, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh hướng dẫn tạm thời để các thủ tục hành chính được thực hiện thông suốt, không bị gián đoạn.

Quy định này đang chưa rõ hình thức của văn bản hướng dẫn tạm thời các thủ tục hành chính này là gì (văn bản quy phạm pháp luật hay là văn bản hành chính). Hiệu lực pháp lý của văn bản pháp luật đó là gì? Thời hạn của các văn bản tạm thời này như thế nào? Vì văn bản hướng dẫn tạm thời này có nội dung về trình tự, thủ tục hành chính có sự thay đổi so với trình tự, thủ tục trước khi sắp xếp tổ chức bộ máy và quy định này tác động đến người dân, doanh nghiệp, do vậy cần phải có sự kiểm soát về ban hành quy định này, hạn chế trường hợp thủ tục hành chính trở nên kém thuận lợi hơn.

Đề nghị cơ quan soạn thảo quy định rõ hơn về hình thức của văn bản hướng dẫn tạm thời và quy trình ban hành loại văn bản này.

– Về thủ tục hành chính đang xử lý

Dự thảo chưa có nội dung xử lý cho trường hợp thủ tục hành chính đang được xử lý trong giai đoạn chuyển giao, sắp xếp (cơ quan trước khi sắp xếp tổ chức bộ máy nhận kết quả, cơ quan sau khi sắp xếp tổ chức bộ máy trả kết quả). Điều này có thể khiến cho quy trình thủ tục bị đình trệ, ảnh hưởng đến người dân, doanh nghiệp. Do vậy, cần đưa ra nguyên tắc, đối với thủ tục hành chính đang được xử lý trong giai đoạn chuyển giao giữa các cơ quan thực hiện sắp xếp, tổ chức cá nhân, tổ chức không cần phải nộp lại hoặc điều chỉnh hồ sơ đã nộp trước đó; thời gian giải quyết thủ tục không thay đổi … để đảm bảo tính liên tục và thuận tiện cho cá nhân, tổ chức khi thực hiện thủ tục.

– Về cơ chế giám sát việc thực hiện

Dự thảo đã đưa ra các nguyên tắc chung cũng như các quy định xử lý để đảm bảo hoạt động thông suốt của các thủ tục hành chính. Việc sắp xếp này có thể tác động đến các hoạt động sản xuất, kinh doanh vì nguy cơ một số thủ tục hành chính bị ảnh hưởng. Do vậy, bên cạnh các quy định nguyên tắc xử lý, cần có cơ chế giám sát để đảm bảo không có trở ngại khi tổ chức, cá nhân thực hiện các thủ tục.

2. Về giá trị của các văn bản, giấy tờ do các cơ quan đã ban hành (Điều 9)

Khoản 2 Điều 9 Dự thảo quy định “cơ quan có thẩm quyền sau khi sắp xếp tổ chức bộ máy không được yêu cầu tổ chức, cá nhân cấp đổi, giấy tờ đã được các cơ quan trước khi sắp xếp tổ chức bộ máy cấp”. Quy định này là phù hợp, tránh phát sinh thêm thủ tục hành chính và tạo thuận lợi cho cá nhân, tổ chức. Tuy nhiên, yêu cầu này cần mở rộng ra đối với các cơ quan giải quyết thủ tục hành chính, không được yêu cầu cá nhân, tổ chức cung cấp giấy tờ phải được cấp đổi theo cơ quan nhà nước sau khi sắp xếp tổ chức bộ máy cấp trong hồ sơ thực hiện thủ tục. Đề nghị cơ quan soạn thảo bổ sung trường hợp này.

3. Về việc rà soát, sửa đổi văn bản quy phạm pháp luật (Điều 10)

Điều 10 Dự thảo quy định trách nhiệm của các cơ quan nhà nước trong việc rà soát, sửa đổi văn bản quy phạm pháp luật, theo đó:

– (1) Kịp thời ban hành văn bản quy phạm pháp luật có hiệu lực đồng thời với hiệu lực của Nghị quyết này để xử lý những vấn đề thuộc thẩm quyền của mình bảo đảm đầy đủ cơ sở pháp lý cho hoạt động của các cơ quan sau khi sắp xếp tổ chức bộ máy và tránh khoảng trống pháp luật, trừ các nội dung có thể thực hiện theo các quy định tại Nghị quyết này (khoản 1);

– (2) Các cơ quan sau khi sắp xếp tổ chức bộ máy có trách nhiệm rà soát các quy định pháp luật có thay đổi về thẩm quyền, chức danh, quy trình, trình tự, thủ tục và các nội dung khác, trừ nội dung quy định tại Điều 4, trình cơ quan có thẩm quyền ban hành văn bản sửa đổi, bổ sung hoặc sửa đổi, bổ sung theo thẩm quyền các văn bản quy phạm pháp luật bảo đảm phù hợp với tổ chức bộ máy đã được sắp xếp (khoản 2).

Quy định trên cần được xem xét ở các điểm sau:

– Không rõ vấn đề mà cơ quan có thẩm quyền ban hành tại trường hợp (1) và (2). Bởi vì, trường hợp (1), được hiểu ban hành trước khi sắp xếp, trường hợp (2) được hiểu là ban hành sau khi sắp xếp và đều là những vấn đề liên quan đến hoạt động của các cơ quan sau khi sắp xếp (những nội dung như “thẩm quyền, chức danh, quy trình, trình tự, thủ tục” là những nội dung liên quan đến hoạt động của cơ quan sau sắp xếp). Đề nghị quy định rõ nhóm vấn đề soạn thảo, ban hành trước và sau khi sắp xếp quy định tại khoản 1, khoản 2 Điều 10 để đảm bảo thuận lợi khi thực hiện.

– Những nội dung nào có thể thực hiện theo các quy định tại Nghị quyết này, đề nghị quy định ngay tại khoản 1 Điều 10 để đảm bảo cách hiểu thống nhất;

– Khoản 2 yêu cầu cơ quan sau khi sắp xếp rà soát và ban hành/trình cơ quan có thẩm quyền ban hành văn bản sửa đổi, bổ sung các quy định pháp luật có thay đổi về thẩm quyền, chức danh, quy trình, trình tự, thủ tục và nội dung khác. Đây là hoạt động quan trọng nhằm đảm bảo sự ổn định của hệ thống pháp luật và cơ sở pháp lý cho hoạt động của bộ máy sau khi tổ chức. Đề nghị cơ quan soạn thảo đặt ra giới hạn thời gian hoàn thành hoạt động này để đảm bảo tính hiệu quả, kịp thời.

Trên đây là một số ý kiến của Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam đối với Dự thảo Nghị quyết quy định về việc xử lý một số nội dung liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy. Rất mong quý Cơ quan cân nhắc để chỉnh sửa, hoàn thiện.

Trân trọng cảm ơn sự hợp tác của quý Cơ quan.