Một vài góp ý cho Dự thảo Thông tư

 
  MỘT VÀI GÓP Ý CHO DƯ THẢO THÔNG TƯ
Hướng dẫn về thủ tục hải quan; kiểm tra, giám sát hải quan; quản lý thuế đối với hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu;
---------------------------------------
Luật gia Vũ Xuân Tiền
Tổng giám đốc
Công ty cổ phần tư vấn quản lý và đào tạo
VFAM Việt Nam

I- NHẬN XÉT CHUNG

Thông tư “Hướng dẫn về thủ tục hải quan; kiểm tra, giám sát hải quan; quản lý thuế đối với hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu” là Thông tư hướng dẫn khá nhiều vấn đề vì vậy có dung lượng khá lớn.
1.     Về nội dung: Nội dung của Thông tư là kế thừa những Thông tư hướng dẫn riêng về từng lĩnh vực trước đây, có bổ sung thêm những nội dung tương ứng quy định trong Luật quản lý thuế và các văn bản hướng dẫn thi hành; bổ sung thêm những quy định cho phù hợp với cam kết của Việt Nam trong WTO. Do đó, không có những vấn đề lớn về nội dung Thông tư.
2.     Việc ban hành một Thông tư hướng dẫn về các nội dung: Thủ tục hải quan; thủ tục kiểm tra, giám sát hải quan và công tác quản lý thuế đối với hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu” có tác dụng hạn chế số lượng văn bản và tạo điều kiện thuận tiện hơn cho đối tượng thực hiện không phải tra cứu ở nhiều văn bản. Song, mặt trái của nó là: Thông tư có khối lượng quá lớn (139 trang); bao hàm những nội dung có thể độc lập với nhau. Chính điều đó lại gây khó khăn cho người thực hiện. Vì vậy, đề nghị nghiên cứu có thể tách thành 2 Thông tư là: Thông tư hướng dẫn về thủ tục hải quan; kiểm tra, giám sát hải quan đối với hàng hoá xuất nhập khẩu và Thông tư hướng dẫn về quản lý thuế đối với hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu.
3.     Trong trường hợp chỉ ban hành một Thông tư như dự thảo, đề nghị nghiên cứu lại kết cấu của Thông tư. Nên thiết kế theo hai phần:
Phần I: Huớng dẫn về thủ tục hải quan; kiểm tra, giám sát hải quan.
Phần này có 3 mục:
-         Mục I: Thủ tục hải quan;
-         Mục II: Thủ tục kiểm tra hải quan;
-         Mục III: Thủ tục giám sát hải quan
Các mục trên đề cập đến cả hàng hoá xuất khẩu, hàng hoá nhập khẩu trong các trường hợp.
          Phần II: Hướng dẫn về công tác quản lý thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu.
Ngoài ra, trong dự thảo Thông tư mới chỉ đề cập đến “hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu”. Đề nghị có hướng dẫn về “dịch vụ xuất khẩu, nhập khẩu”.

II- MỘT SỐ GÓP Ý CỤ THỂ

1. Khoản 9 phần I, tiết a, quy định:
 Cơ quan hải quan  thực hiện hỗ trợ hướng dẫn thủ tục hải quan, cung cấp thông tin, tài liệu, công khai các chính sách thủ tục hải quan, thuế để người khai hải quan, người nộp thuế thực hiện đúng các quy định của pháp luật hải quan, pháp luật thuế, thực hiện quyền và nghĩa vụ của mình theo đúng quy định của pháp luật. Đề nghị thay cụm từ “ thực hiện hỗ trợ” bằng cụm từ “ có trách nhiệm”.
Khoản 9 phần I, tiết b , quy định:“ Người khai hải quan, người nộp thuế  chủ động cập nhật các quy định....”. Đề nghị bổ sung thành “ có trách nhiệm chủ động cập nhật...”.
2. Khoản  7 mục I, Chương I, phần II quy định: “Hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu qua biên giới đường bộ (không theo thông lệ buôn bán quốc tế); Đề nghị quy định rõ: Là những trường hợp nào?
3. Khoản 1, phần II, Chương I phần II, quy định:
“1. Phân loại mã số hàng hoá trước khi xuất khẩu, nhập khẩu
Thủ tục, trình tự, thẩm quyền phân loại trước đối với hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu thực hiện theo Thông tư hướng dẫn phân loại hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu của Bộ Tài chính”.
Đây là vấn đề nảy sinh nhiều tranh cãi giữa cơ quan hải quan và doanh nghiệp. Nếu đưa nội dung này vào Thông tư thì cần nghiên cứu bổ sung, sửa đổi Thông tư đã ban hành và xoá bỏ hiệu lực của Thông tư cũ hoặc có một Thông tư riêng;
4.Tiết 2.1.2. quy định  Trong thời gian sớm nhất, không quá 150 ngày  làm việc  kể từ ngày nhận được bộ hồ sơ đầy đủ và hợp lệ, Tổng cục Hải quan xem xét, ban hành phiếu xác nhận trước xuất xứ (theo mẫu của Tổng cục Hải quan). Chúng tôi cho rằng, thời hạn 150 ngày là quá dài, không phù hợp với đòi hỏi của kinh tế thị trường. Đề nghị rút xuống “ không quá 90 ngày làm việc”.
5. Tiết c, mục 1.2, khoản 1, V, Chương I, Phần II quy định:  Các chứng từ khác có liên quan theo quy định của pháp luật:  nộp 01 bản chính. Đề nghị làm rõ: các chứng từ khác là những chứng từ gì?
6.Tiết 2.2.1, mục 2.2, khoản 2, V, Chương I, Phần III quy định: “Bản kê chi tiết hàng hoá đối với hàng hoá có nhiều chủng loại hoặc đóng gói không đồng nhất: nộp 01 bản chính hoặc bản có giá trị tương đương như điện báo, bản fax, telex, thông điệp dữ liệu và các hình thức khác theo qui định của pháp luật”. Đề nghị làm rõ “ các hình thức khác theo quy định của pháp luật  là những hình thức gì?
7. Tại tiết b, mục 2.2.9 V có quy định:
Xác nhận của đại diện doanh nghiệp hoặc thủ trưởng cơ quan nghiên cứu khoa học  về các loại hàng hóa nhập khẩu để sử dụng làm tài sản cố định; sử dụng trực tiếp vào hoạt động nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ; sử dụng vào hoạt động thăm dò, phát triển mỏ dầu khí; là loại chuyên dùng cho máy bay.
 Đề nghị làm rõ: Những trường hợp nào thì đại diện doanh nghiệp xác nhận, những trường hợp nào thì Thủ trưởng cơ quan nghiên cứu khoa học xác nhận?
8. Việc lấy mẫu phải căn cứ vào phiếu yêu cầu của người khai hải quan hoặc cơ quan hải quan.
Đề nghị chi tiết hơn: Trường hợp nào chỉ theo yêu cầu của người khai hải quan, trường hợp nào chỉ theo yêu cầu của cơ quan hải quan?)