Góp ý của Hội tư vấn thuế đối với Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật thuế thu nhập doanh nghiệp

- Chi phí trả lãi tiền vay vốn tương ứng với khoản vay vượt quá 4 lần vốn chủ sở hữu, riêng các tổ chức tín dụng, ngân hàng thì tỷ lệ này không quá 10 lần vốn chủ sở hữu; đối với một số ngành, lĩnh vực, doanh nghiệp đã có quy định của pháp luật về tỷ lệ tối thiểu vốn chủ sở hữu trên tổng vốn đầu tư thì thực hiện theo quy định đó.

-Phần trích nộp quỹ hưu trí tự nguyện, quỹ có tính chất an sinh xã hội, mua bảo hiểm hưu trí tự nguyện cho người lao động vượt mức quy định của pháp luật;

- Các khoản chi của hoạt động kinh doanh: ngân hàng, bảo hiểm, xổ số, chứng khoán và một số hoạt động kinh doanh đặc thù khác theo quy định của Bộ Tài chính

 Tuy nhiên khi hướng dẫn thực hiện  thì có nhiều nội dung mới mở rộng:   Ví dụ: Điều 9. của Nghị định  Chính phủ  hướng dẫn thực hiện Luật thì  hướng dẫn chi tiết  11 khoản chi không được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế Chi tiết . Nhưng  các  Thông tư hướng dẫn thực hiện : :   130 /TT-BTC ; 123 /TT-BTC  thì  các khoản chi không được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế chi tiết gồm 31 khoản.

 Dù  đã quy định  31 khoản chi phí không được trừ  nhưng trong thực tế khi thực hiên vẫn  chưa rõ ràng minh bạch.  Đặc biệt là khái niệm liên quan đến hoạt  động sản xuất kinh doanh hay không liên quan, cách hiểu của cơ quan thuế, người nộp thuế, còn khác nhau.

 Do vậy đề nghị bổ sung thêm một số thuật ngữ giải thích trong Luật   trong đó có cụm từ “liên quan đến hoạt  động sản xuất kinh doanh”. đồng thời Liệt kê thêm các khoản chi  cụ thể đã xác định được vào Luật;   như  lỗ chênh lệch tỷ giá hối đoái, chi thuê tài sản cố định...

 Về các khoản  chi phí ban soạn thảo đã đề cập tại đự thảo Luật , Hội  xin tham gia cụ thể như sau:

3.2.1.Nội dung: “Đối với hóa đơn mua hàng hóa dịch vụ từng lần mà theo qui định của pháp luật phải thanh toán không dùng tiền mặt thì phải có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt, trừ các trường hợp theo qui định của Chính phủ”

Đã phân tích ở phân nguyên tắc.

3.2.2 Về khoản chi tài trợ

Các khoản tài trợ được trừ luật hiện hành đề cập “làm nhà tình nghĩa cho người nghèo theo qui định của pháp luật”, dự thảo bổ sung “làm nhà tình nghĩa, nhà tình thương, nhà đại đoàn kết cho người nghèo theo qui định của pháp luật”.  Theo chúng tôi Nghị định của Chính phủ hướng dẫn  cụ thể “làm nhà tình nghĩa cho người nghèo theo qui định của pháp luật”  bao gồm cả   nhà tình thương, nhà đại đoàn kết  .  Không cần thiết phải bổ sung nội dung Luật sửa đổi.

Ngoài ra, hiện nay,  hầu hết các doanh nghiệp  đề phát sinh các  khoản chi  thực tế để hỗ trợ  các tổ chức đoàn thể  tại doanh nghiệp như:  tổ chức Đảng Cộng sản, đoàn thanh niên, công đoàn, ... hoặc chi tang lế cho người lao động và tứ thân phụ mẫu  nhưng  không được trừ khi tính thuế TNDN gây khó khăn cho doanh nghiệp, và thiếu tính nhân văn.  Đề nghị cho trừ nhưng có mức khống chế  ( ví dụ chi tang lễ theo quy định đối với công chức Nhà nước) thì hợp lý hơn .

Theo đó bổ sung:  Các khoản chi hỗ trợ  các tổ chức đoàn thể  tại doanh nghiệp  vượt quá mức quy định của pháp luật.

3.2..3 . Bổ sung quy định về vốn mỏng.`

Chúng tôi nhất trí cao bổ sung nội dung này ; tuy nhiên đề nghị khảo sát nghiên cứu  thêm thực tiễn để xác định số lần vượt quá vốn chủ sở hữu là 4 hay  là 5 lần  là phù hợp nhất.

3.2.4. Bổ sung qui định khoản chi đóng góp vào Quĩ hưu trí tự nguyện, qũi mang tính an sinh xã hội, mua bảo hiểm hưu trí tự nguyện.

Hiện nay : Doanh nghiệp  được trừ các khoản  mua bảo hiểm bắt buộc ( BHXH, BHYT, BH thất nghiệp, BH nghề nghiệp bắt buôc ... năm 2012 Nghị định 122/2011/NĐ-CP cho  thêm BH nhân thọ . Tuy nhiên mức chi  hạch toán vào chi phí theo quy định của chế độ Việt nam: ví du;: Doanh nghiệp  có vốn đầu tư nước ngoài  mua bảo hiểm y tế tại các bệnh viện cao cấp cho người lao động và thân nhân người lao động chỉ được trừ theo mức BHYT theo pháp Luật việt nam .

Theo như nội dung giải trình của dự thảo thì tất cả các khoản chi BH đều  được hạch toán vào chi phí tính thuế, chỉ có quỹ hưu trí tự nguyện,  quỹ an sinh xã hội và mua BH hưu trí tự nguyện mới quy định mức khống chế chế , còn các khoản BH khác không bị khống chs nữa?

Vì vây, đề nghị cân nhắc  nội dung sửa đổi đối với khoản chi này.

3.2.5. Bổ sung nguyên tắc xác định chi phí hợp lý một số lĩnh vực đặc thù

 Chúng tôi nhất trí các lĩnh vực đặc thù dự luật đề cập: Ngân hàng, Bảo hiểm, chứng khoán, xổ số;  Tuy nhiên thực tế có hoạt động bán hàng đa cấp,  thương mại điện tử  là những mãng kinh doanh mới  xác định doanh thu, chi phí  hoa hồng môi giới rất phức tạp ...đề nghị bổ sung  thêm  cách xác định  chi phí, thu nhập đối với các  hoạt động này .

3.2.6. Đề nghị nghiên cứu bổ sung thêm cách xác định chi phí  trả lãi vay của các DN:

Hiện nay các khoản chi phí trích trước không áp dụng đối với khoản chi phí trả lãi tiền vay của các doanh nghiệp  mà áp dụng thực chi và hoàn nhập các khoản trích trước cuối năm nếu chưa chi trả lãi tiền vay. Theo đó tình trạng doanh nghiệp vay  các  tổ chức tín dụng trả lãi sau, trả lãi cuối ký ... cần phân bổ vào chi phí hàng năm  tương ứng với thời gian trả lãi để  ổn điịnh chi phí và có nguồn trả lãi cuối kỳ. Do vậy cho doanh nghiệp được lựa chon hạch toán chi , hoaawcj không hạch toán vào thu nhập chịu thuế khoản trích trước  lãi phải trả.

4.Thuế suất

4.1 . Thuế suất phổ thông

Khoản 1 điều 10 sửa đổi thuế suất giảm xuống là 23% và bổ sung thuế suất 20% đối với DN vừa và nhỏ.

Theo thực tiễn giảm thuế suất thuế TNDN các lần sửa luất trước thì:

-      Luật thuế TNDN năm 2003 áp dụng từ 1/1/2004 điều chỉnh giảm 4 % : từ 32% xuống 28% ( giảm tỷ lệ tương đối là 12,5 %)

-      Luật thuế TNDN năm 2008 áp dụng từ 1/1/2009 điều chỉnh giảm 3 % : từ 28% xuống 25% ( giảm tỷ lệ tương đối là 10,7 %)

-      Theo dự thảo lần này giảm  2 % : từ 25% xuống 23%( giảm tỷ lệ tương đối là  9.2 %)

-       Nếu theo tốc độ giảm dần thuế suất và theo chiến lược cải cách thuế, đến năm 2020 thuế suất thuế TNDN là 20 % thì dự thảo là hoàn toàn phù hợp. Tuy nhiên nếu khuyến khích DN tích lũy vốn đầu tư mở rộng, thì có thể giảm TS cơ bản thêm 1 % với dự thảo và  mức thuế suất  sẽ là 22%.%( giảm tỷ lệ tương đối là  12  %  )

  Việc giảm thuế suất cần  phải tính toán phần hụt thu NSNN để có phương án hợp tình, hợp lý.

Chúng tôi thấy việc áp dụng thuế suất 20% đối với DN nhỏ và vừa  nhằm đạt  được hai mục đích:  quan tâm hỗ trợ DN vừa và nhỏ và ổn định nguồn thu  từ DN vừa và nhỏ.

  Tuy nhiên chúng tôi đề nghị nghiên cứ thêm mộ phương án : giảm thêm thuế suất thuế  TNDN dưới mức 23%  ( khoảng 20- 22 %) và áp dụng  chung cho DN vừa và nhỏ . Đồng thời  áp dụng giải pháp  riêng cho DN vừa và nhỏ  trong từng giai đoạn   thì phù hợp hơn( hiện nay tuy TS 25 % nhưng do giảm 30% nên DN vừa và nhỏ thực tế chỉ nộp thuế TNDN là 17, 5%.)

Riêng  về tiêu thức xác định DN vừa và nhỏ thì cân nhắc thêm. Về số lượng lao động chúng tôi thấy dự thảo là phù hợp, riêng về tiêu thức doanh thu thì doanh thu thương mại, sản xuất, dịch vụ rất khác nhau nên cần tính toán  thêm cho phù hợp thực tiễn.

 Mặt khác do căn cứ vào doanh thu năm để tính thuế, nên thuế suất thay đổi giữa tạm nộp, quyết toán.... gây khó khăn trong quản lý thuế .

4.2. Thuế suất  ưu đãi :

- Nhất trí báo in được áp dụng thuế suất ưu đãi 10 % tuy nhiên cân nhắc  là nên để  chung thuế suất ưu đãi đối với  hoạt động xã hội  hóa và hướng dẫn phần văn hóa bao gồm cả  hoạt động báo in, hoạt động xuất bản  hay bổ sung vào Luật hai hoạt động mới nhưng vẫn thuộc ngành Văn hóa? Mạt khác nếu đưa vào Luật báo in  ưu đãi thuế nhưng báo điện tử không ưu đãi... dễ  thiếu sự đồng thuận.

- Đối với ưu đãi đầu tư mở rộng:   nhất trí với phân tích của tờ trình , dự luật sẽ  bổ sung miễn giảm thuế đối với trường hợp này . Tuy nhiên chỉ xét miễn giảm thuế  tính từ năm  đầu tiên có doanh thu từ hoạt động  đầu tư mở rộng , lắp đặt dây chuyền sản xuất mới..

- Đối với  ưu đãi thuế cho Dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội để bán, cho thuê, cho thuê mua, Hội tư vấn thuế đề nghị cân nhắc, không nên ưu đãi thuế ; vì hoạt động này cũng mang tính kinh doanh thuộc nhiều thành phần kinh tế nếu tính riêng cho các dự án là ít tính khả thi.

5 .về chuyển lỗ

Đề nghị sửa đổi lại theo nguyên tắc  doanh nghiệp có lỗ được chuyển số lỗ sang năm sau; số lỗ này được trừ vào thu nhập tính thuế. Doanh nghiệp được lựa chọn  năm chuyển lỗ  nhưng  thời gian được chuyển lỗ không quá năm năm, kể từ năm tiếp theo năm phát sinh lỗ .

Hiện hành cá văn bản hướng dẫn yêu cầu doanh nghiệp chuyển toàn bộ và liên tục, không được lựa chọn năm chuyển lỗ.

 Theo đó sửa đổi, bổ sung khoản 2 Điều 16 như sau:

1. Doanh nghiệp có lỗ được chuyển số lỗ sang năm sau; số lỗ này được trừ vào thu nhập tính thuế. Doanh nghiệp được lựa chọn  năm chuyển lỗ  nhưng  thời Thời gian được chuyển lỗ không quá năm năm, kể từ năm tiếp theo năm phát sinh lỗ.

2. Doanh nghiệp có lỗ từ hoạt động chuyển nhượng bất động sản, chuyển nhượng dự án đầu tư, chuyển nhượng quyền tham gia dự án đầu tư, chuyển nhượng quyền thăm dò, khai thác, chế biến khoáng sản chỉ được chuyển số lỗ vào thu nhập tính thuế  của  doanh nghiệp   sau khi đã thực hiện bù trừ  lỗ lãi  của các   hoạt động này với nhau

6.   Các nội dung khác của dự thảo Luật sửa đổi.

 Thống nhất với ý kiến đề xuất của ban soạn thảo.

 7. Về hình thức và bố cục của dự Luật:

Nhất trí với tờ trình ,  ban hành  Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp .

 Riêng  về thứ tự  các khoản chi  không  được trừ tại Điều 9 của Điểm 4 : nên để các khoản chi phí  quy định liên quan đến lãi tiền vay  vào cùng nhóm,  để khi hướng dẫn thực hiện rõ ràng hơn, theo đó :  khoản e, khoản k, khoản o đặt gần nhau.

Trên đây là một số ý kiến tham gia của Hội Tư vấn thuế Việt Nam.

Kính chuyển  Phòng thương mại công nghiệp Việt nam xem xét  tổng hợp chuyển cơ quan soạn thảo  nghiên cứu  hoàn thiện dự Luật để khi ban hành Luật thuế T NDN sửa đổi .

            Hội tư vấn Thuế xin trân trọng cảm ơn