Góp ý của Đại biểu Quốc hội Nguyễn Văn Thuận – Quảng Nam

Kính thưa Quốc hội!

Trước hết, tôi rất chia sẻ với nhiều ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội về chưa cụ thể của dự án Luật sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả. Tôi cũng tán thành với ý kiến của đại biểu Vi Trọng Lễ và đại biểu Nguyễn Văn Phúc khi đặt vấn đề về chương trình mục tiêu quốc gia. Ở đây tôi thấy có vấn đề như sau: Dường như các cơ quan tiếp thu chưa triệt để và chưa nghiêm. Tôi nhớ tại phiên họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội khi cho ý kiến về luật này, đồng chí Phó Chủ tịch chủ trì đã kết luận không đưa chương trình mục tiêu quốc gia vào luật mặc dù rất cần, để hết nhiệm kỳ này tính toán xem có những chương trình gì, giờ chúng ta đưa vào luật khẳng định chốt lại càng dài hạn, chúng tôi thấy trong chương trình mục tiêu quốc gia đưa ra được chương trình.

Có một vấn đề lâu nay tôi cũng đã từng phát biểu, dự án luật đặt ra cho các cơ quan tiếp thu, kể cả trách nhiệm của Ủy ban Thường vụ Quốc hội rất khó, sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả của các quốc gia, không kể các quốc gia nào cũng đặt ra, nhưng để giải quyết nó bằng cả một hệ thống pháp luật, không thể bằng một đạo luật. Vì vậy nếu chúng ta đồng ý thông qua đành phải chấp nhận một quy định chung chung như thế này, không có cách khác. Một đạo luật vừa quy định về trách nhiệm pháp lý, đồng thời lại quy định về khuyến khích, bao trùm trong tất cả lĩnh vực của đời sống xã hội, không thể có quy định một cách cụ thể được. Nếu Quốc hội chấp nhận thông qua đạo luật kiểu này, đành phải chấp nhận một cách quy định trong dự án luật không thể khác được.

Dự án luật này chuyển hóa từ Nghị quyết thành một văn bản pháp luật, ở đây có những bất cập, trong 8 chương thì có 4 chương quy định về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả theo ngành và lĩnh vực, còn lại 3 chương đi theo các đối tượng, ví dụ Chương VI về hộ gia đình, cá nhân, cơ sở dịch vụ, Chương VII về cơ quan đơn vị, các dự án đầu tư mà sử dụng ngân sách nhà nước, chương về cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm, nhưng có bất hợp lý là cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm thì có mặt tất cả 4 lĩnh vực: công nghiệp, sản xuất công nghiệp, xây dựng, chiếu sáng, giao thông vận tải, nông nghiệp. Vấn đề đặt ra là các cơ sở này chấp hành quy định ở Chương IX hay chấp hành các quy định ở Chương II, III, IV, V thì trong luật không giải quyết được.

Vấn đề để sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả không chỉ có vai trò của Bộ Công thương, Bộ Công thương giúp Chính phủ quản lý nhà nước. Nhưng để thực hiện được nó thì trong tất cả các khâu, đặc biệt là quy trình sản xuất phải tuân theo những quy trình, quy chuẩn của mỗi sản phẩm để đảm bảo cho được việc này.

Tại dự án luật trình ra Ủy ban thường vụ Quốc hội cũng có điều luật quy định giao cho Bộ Khoa học công nghệ và một số bộ khác. Khi đó chúng tôi đặt câu hỏi, bây giờ Chính phủ phải lường được xem cho đến bao giờ các cơ quan có trách nhiệm ban hành được quy chuẩn để bảo đảm thực hiện điều luật này. Các đồng chí tiếp thu như thế nào mà không thấy điều luật này đâu cả. Rõ ràng đang có sự lúng túng trước phạm vi điều chỉnh đồ sộ như thế này với các quy định cụ thể trong luật.

Tôi nói trách nhiệm của hộ gia đình ở Điều 27 nói: Khuyến khích các hộ gia đình thiết kế xây dựng nhà ở có khả năng tận dụng ánh sáng và thông gió tự nhiên. Vấn đề này không cần luật thì dân người ta khắc làm, không cần có luật của Quốc hội, khi thiết kết người ta phải tính làm thế nào đấy tiết kiệm tối đa.

Thứ hai, ở trong các đô thị hiện nay ăn ở chật hẹp thế này có muốn cũng không làm nổi, tất cả những điều này hoặc là những điều quy định là hạn chế sử dụng, khuyến khích thì nó lại phụ thuộc vào toàn bộ Chương VII và các chương khác nữa thì nó có những trách nhiệm, có phạm vi điều chỉnh của Luật thực hành tiết kiệm năng chống lãng phí trong đó nó có những quy định cả rồi, chứ chẳng phải chờ đến Luật sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả này quy định. Tôi rất băn khoăn như vậy, tôi thấy đúng là cần nhưng có lẽ cần tập trung vào một vài điểm nào đó chứ bây giờ cả luật như thế này thì sự thực nó cũng chỉ thành một luật chung chung như thế này thôi. Tôi xin hết ý kiến.