Đại Biểu Lê Đắc Lâm tỉnh Bình Thuận góp ý dự thảo Luật bảo vệ môi trường (sửa đổi) tại kỳ họp thứ 7 của QH

Lê Đắc Lâm - Bình Thuận

Kính thưa chủ tọa kỳ họp,

Kính thưa Quốc hội.

Đối với dự thảo Luật bảo vệ môi trường (sửa đổi), tôi tham gia một số vấn đề cụ thể vào các điều, khoản của luật như sau:

Thứ nhất, về quy hoạch bảo vệ môi trường, tôi thống nhất như Khoản 2, Điều 9 là nội dung quy hoạch bảo vệ môi trường cấp tỉnh được thực hiện phù hợp với điều kiện cụ thể của địa phương bằng một quy hoạch riêng hoặc lồng ghép vào quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội. Việc quy định lồng ghép nội dung bảo vệ môi trường trong các quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội và các quy hoạch chuyên ngành khác là phù hợp, vì hiện nay các quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội, quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng đô thị đều có nội dung bảo vệ môi trường, do đó việc quy định lập quy hoạch bảo vệ môi trường cho cả nước cùng với cấp tỉnh sẽ dẫn đến sự trùng lắp, chồng chéo với các quy hoạch khác nên việc quy hoạch bảo vệ môi trường là không cần thiết, chưa phân biệt rõ mối quan hệ giữa quy hoạch bảo vệ môi trường với các quy hoạch khác có liên quan.

Thứ hai về đánh giá tác động môi trường, tôi cơ bản thống nhất với dự thảo luật bảo vệ môi trường là nghĩa vụ, đồng thời là trách hiệm chung của cả cộng đồng. Các dự án trước khi triển khai thực hiện cần bắt buộc có đánh giá tác động môi trường, chủ các dự án phải cam kết đảm bảo dự án không gây tác động môi trường cho nên trong phần này cần khẳng định rõ nội dung nói trên. Tôi đề nghị bổ sung, điểu chỉnh một số điểm trong dự thảo luật như sau:

Khoản 1, Điều 25 quy định Bộ trưởng Bộ tài nguyên môi trường tổ chức thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường đối với các dự án thuộc thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư của Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các dự án liên ngành, liên tỉnh và các dự án do Chính phủ quy định, trừ các dự án thuộc bí mật an ninh quốc phòng. Theo tôi việc đưa thêm cụm từ "các dự án khác do Chính phủ quy định" nên cân nhắc thêm, Vì ngoài các dự án thuộc thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư của Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các dự án liên ngành, liên tỉnh do Bộ tài nguyên môi trường thẩm định, đánh giá tác động môi trường là đã đủ, còn các dự án khác nên mạnh dạn phân cấp cho cấp tỉnh thẩm định phê duyệt đánh giá tác động môi trường.

Cũng tại Điều 25 của dự thảo luật quy định về thẩm quyền thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường, đề nghị bổ sung một khoản quy định đối với các dự án nằm trong khu công nghiệp, khu chế xuất và khu kinh tế, ban quản lý khu công nghiệp có trách nhiệm tổ chức thực hiện thẩm định và phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường theo ủy quyền của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, tôi đề nghị đưa vào luật mà không cần quy định ở các văn bản dưới luật.

Thứ ba, về cam kết bảo vệ môi trường tại Điều 34 trách nhiệm tổ chức việc thực hiện xác nhận đăng ký bản cam kết môi trường đối với cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã là phù hợp, nhất là dự thảo luật lần này quy định đầy đủ hơn, nâng cao trách nhiệm cho cấp xã phải thực hiện xác nhận đăng ký cam kết bảo vệ môi trường đối với các đối tượng nằm trên địa bàn một xã. Vì thời gian qua công việc này ở cấp xã rất lỏng lẻo hoặc không làm được. Tôi đề nghị xem xét quy định tại Điểm b, Khoản 4, Điều 35 có quy định: Chủ đầu tư dự án phải lập, đăng ký lại cam kết bảo vệ môi trường đối với trường hợp không triển khai thực hiện dự án trong vòng 24 tháng, kể từ ngày bản cam kết bảo vệ môi trường được xác nhận.

Tuy nhiên, nếu trường hợp dự án chậm triển khai, nhưng không thay đổi mục tiêu dự án, có nội dung cam kết bảo vệ môi trường thì việc bắt buộc lập, đăng ký lại sẽ gây mất thời gian và gây khó khăn cho chủ dự án.

Thứ tư, về bảo vệ môi trường làng nghề đối với khu, cụm công nghiệp, làng nghề cần phải có hệ thống xử lý nước thải được quy định tại Điều 107 và Điều 76 có nêu trách nhiệm của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có làng nghề phải bố trí ngân sách cho hoạt động bảo vệ môi trường làng nghề, chỉ đạo xây dựng hệ thống thu gom, xử lý nước thải cho làng nghề, đồng thời quy định cho cấp xã có làng nghề lập và triển khai thực hiện kế hoạch bảo vệ môi trường làng nghề, hướng dẫn hoạt động của tổ tự quản và bảo vệ môi trường làng nghề là phù hợp. Trong khi đó, cấp huyện có trách nhiệm chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra, thanh tra. Như vậy, việc vận hành hệ thống xử lý nước thải đạt chuẩn cũng như việc kiểm tra nước thải của các cơ sở sản xuất đạt chuẩn, trước khi tiếp nhận hệ thống xử lý chung phân cấp cho chính quyền cấp xã là rất lớn, không đảm đương nổi, trong lúc cấp xã không có cán bộ chuyên trách về bảo vệ môi trường. Đề nghị nên giao nhiệm vụ cho cấp huyện ngoài trách nhiệm hướng dẫn, kiểm tra cần thực hiện cả việc triển khai kế hoạch bảo vệ môi trường trên địa bàn, trong đó có khu, cụm công nghiệp có làng nghề mới bảo đảm tính khả thi cao.

Thứ năm là trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường, tôi thống nhất với quy định của dự thảo luật tại Chương XIV, nhằm bảo đảm thống nhất về quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường, quy định rõ trách nhiệm của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường với Bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ, trách nhiệm của cơ quan các cấp trong lĩnh vực bảo vệ môi trường. Tuy nhiên, đề nghị dự thảo luật cần có quy định chặt chẽ hơn về xử lý nghiêm khắc và kịp thời trong việc xử phạt vi phạm về môi trường, nêu rõ hơn chức năng kiểm tra, thanh tra của việc chấp hành pháp luật bảo vệ môi trường của các cơ quan quản lý nhà nước. Trong trường hợp để xảy ra khiếu nại khiếu kiện của người dân liên quan đến ô nhiễm môi trường, nếu cần thiết phải đóng cửa nhà máy sản xuất đã để xảy ra ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường.

Tại Điều 148 dự thảo luật quy định trách nhiệm quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường, Bộ Tài nguyên và Môi trường, tôi đề nghị bổ sung thêm một khoản hướng dẫn việc ủy quyền cho Ban quản lý các khu công nghiệp, khu kinh tế thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về môi trường theo quy định của pháp luật. Tôi xin hết. Xin cảm ơn Quốc hội.