Góp ý của Đại biểu Quốc hội Cao Ngọc Xuyên – Bạc Liêu

Kính thưa Đoàn Chủ tịch,

Kính thưa Quốc hội,

Về dự án luật này thì cơ bản tôi cũng nhất trí với Báo cáo giải trình, tiếp thu của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Tôi xin có ý kiến vào một số điều cụ thể như sau:

Thứ nhất, tại Điều 1 là phạm vi điều chỉnh tôi đề nghị thay cụm từ "tổ chức trọng tài" bằng cụm từ "trung tâm tọng tài". Bởi vì trong dự thảo luật này thì chúng ta có hẳn một chương quy định về Trung tâm trọng tài. Còn từ "tổ chức trọng tài" thì với tư cách là cơ quan tiến hành trọng tài thì không thấy có điều luật nào nói cả, mà chúng ta có hẳn một chương là Trung tâm trọng tài. Cho nên tôi đề nghị thay cụm từ này, như vậy thì nó sẽ đảm bảo logic hơn của các điều luật.

Đề nghị thứ hai của tôi là xem xét bỏ Điều 73 là lệ phí Tòa án liên quan đến trọng tài vì thứ nhất là điều này nằm trong điều nói về hủy phán quyết trọng tài là không phù hợp với logic. Bởi vì chúng ta quy định về hủy phán quyết trọng tài, chúng ta lại có liên quan đến phí ở đây thì không đúng.

Thứ hai là nội dung này thì nó không có gì mới mà nó chỉ là mới so với Pháp lệnh về lệ phí Tòa án đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành và ở đây nó chỉ dẫn chiếu về mặt pháp luật. Cho nên tôi đề nghị bỏ Điều 73 này.

Đề nghị thứ ba của tôi là chuyển Điều 35 là phí trọng tài tại Chương V tức là chương về khởi kiện lên Chương IV là Trung tâm trọng tài. Bởi vì khi nói đến Trung tâm trọng tài thì nói đến thu phí thì nó phù hợp hơn. Còn nói đến khởi kiện cũng có thể được nhưng nó sẽ không lôgic bằng việc chuyển lên Chương IV và khi chuyển lên thì tôi đề nghị phải quy định lại cho phù hợp hơn theo nguyên tắc phí là do các bên thoả thuận với Trung tâm trọng tài như giải trình của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và việc Trung tâm trọng tài xây dựng biểu phí phải căn cứ vào nhu cầu cũng như tính cạnh tranh của mình, nếu trung tâm xây dựng phí cao quá thì người ta sẽ không đến trung tâm và những trung tâm đó không có việc để làm.

Đề nghị thứ tư là xem xét lại Khoản 2, Điều 28 về tư cách pháp nhân và cơ cấu của Trung tâm trọng tài. Theo tôi đề nghị bỏ Khoản 2, nghĩa là bỏ quy định Trung tâm trọng tài hoạt động không vì mục đích lợi nhuận. Theo tôi việc vì mục đích lợi nhuận hay không vì mục đích lợi nhuận đó là do những người sáng lập ra người ta quyết định, còn đây là chúng ta cho phép cứ 5 trọng tài viên là được lập ra trung tâm theo quy định. Cho nên họ có quyền vì lợi nhuận và không vì lợi nhuận mà chúng ta không cần phải quy định ở đây, còn nếu Nhà nước lập ra thì chúng ta xác định rằng trung tâm này không vì mục đích lợi nhuận, người ta theo quy định của luật này thì 5 người là người ta có quyền lập và hoạt động phải vì mở rộng sức lao động, phải thu phí, có đảm bảo được sức lao động đã bỏ ra và đồng thời phải phát triển được, cho nên họ phải có lợi nhuận.

Đề nghị thứ năm, mặc dù Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị giữ lại Khoản 2, Điều 20 tức là chúng ta quy định các trung tâm được xây dựng tiêu chuẩn của Trọng tài viên mình cao hơn quy định tại Khoản 1, Điều 20 này. Tuy nhiên, Ủy ban Thường vụ Quốc hội giải thích rằng đó là không mâu thuẫn, nhưng tôi thấy là thừa, bởi vì chúng ta đã quy định ra tiêu chuẩn tối thiểu gồm 3 nội dung và các đồng chí khác đã góp ý thêm, trên cơ sở đó các trung tâm hoàn toàn có quyền xây dựng được tiêu chuẩn của mình cao hơn để có năng lực cạnh tranh với trung tâm khác mạnh hơn và có nhiều người đến với mình hơn thì việc đó là đương nhiên, chứ không cần phải quy định rằng anh được đề ra tiêu chuẩn cao hơn. Tại vì nếu không đề ra thì họ không được xây dựng tiêu chuẩn cao hơn như thế là không đúng.

Như vậy chúng tôi đề nghị tiếp Khoản 2, Điều 29 là xây dựng tiêu chuẩn trọng tài tức là Trung tâm trọng tài đó phải xây dựng tiêu chuẩn trọng tài của mình nhưng không được thấp hơn quy định tại Khoản 1, Điều 20, bởi vì chúng ta không có chữ nhưng không được thấp hơn Khoản 1, Điều 20 này, vậy thì họ xây dựng thấp hơn thì chúng ta có chấp nhận không. Cho nên tôi đề nghị phải có bổ sung như thế, đấy là Điều 29.

Điều 30, chấm dứt hoạt động của Trung tâm trọng tài thì tôi đề nghị bổ sung thêm một trường hợp nữa, vì chúng ta cho phép là thành lập Trung tâm trọng tài thì có năm trọng tài viên, vậy bây giờ nếu năm trọng tài viên đó không đủ thì trung tâm đó có phải tự chấm dứt không? tôi đề nghị phải tự chấm dứt, tức là mặc dù trong điều lệ có thể người ta không quy định trong năm chúng ta hợp nhất với nhau và lập ra trung tâm nhưng không có quy định là một người rút ra thì trung tâm chúng ta tự giải tán, luật của chúng ta cần phải quy định như vậy, tức là trung tâm không còn đủ số người khi thành lập ban đầu nữa thì phải tự giải tán. Tôi có bảy đề nghị cụ thể như thế, xin cảm ơn Quốc hội.