Trích ý kiến ĐB QH Nguyễn Đình Hương – ĐB Tỉnh Hà Tĩnh

Kính thưa các đồng chí, tôi xin phát biểu một số ý kiến về dự án Luật chuyển giao công nghệ.
Trước hết, chúng tôi thấy Luật chuyển giao công nghệ mà Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Ban soạn thảo đã chỉnh sửa có những điều trước đây đại biểu Quốc hội thảo luận đã được thể hiện một cách khá đầy đủ cho nên dự thảo này chúng tôi nghĩ là một bản đã được chỉnh sửa một cách công phu. Sau đây, chúng tôi xin đóng góp một số ý kiến.
Thứ nhất, về phạm vi điều chỉnh cũng như đối tượng áp dụng được chỉnh sửa thì chúng tôi đồng ý. Một số khoản chúng tôi còn thấy băn khoăn, ví dụ Điều 4 là chính sách của Nhà nước đối với hoạt động chuyển giao công nghệ. Khoản 1 tôi đồng ý như ý kiến của đồng chí Trân vừa phát biểu, là trong các phần tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức, cá nhân hoạt động chuyển giao công nghệ phục vụ cho vấn đề phát triển kinh tế xã hội, bảo vệ môi trường, bảo vệ an ninh quốc phòng. Kể ra như thế này cũng đầy đủ, nhưng trong đó cũng có một số lĩnh vực như giáo dục, y tế chẳng hạn, tất nhiên giáo dục, y tế nằm trong xã hội, nhưng tôi nghĩ vấn đề bao trùm ở đây là làm thế nào đảm bảo được nhu cầu phát triển bền vững của đất nước. Mà trong phát triển bền vững này nó cũng bao hàm cả ý về kinh tế xã hội và môi trường, kể cả vấn đề an ninh, quốc phòng cũng nằm trong này.
Khoản 3, có các biện pháp thích hợp để thúc đẩy các tổ chức, cá nhân tham gia các hoạt động chuyển giao công nghệ, ươm tạo công nghệ, ươm tạo doanh nghiệp công nghệ, ưu tiên đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng cho hạ tầng chuyển giao công nghệ đồng bộ với phát triển nguồn nhân lực công nghệ. Ở đây chúng tôi nghĩ ngoài ưu tiên đầu tư này nên nêu thêm một số biện pháp giải thích cho nó cụ thể hơn, ví dụ chỗ hỗ trợ, kể cả thuế, chỗ thuế tý nữa chúng tôi cũng phát biểu một ý kiến như đồng chí Mai Anh đã nói là chỗ này nó đã nằm trong Luật thuế, có thể chỗ này chúng ta không nêu, nhưng cái cụ thể thì nó nằm trong.
Còn ý xây dựng kết cấu hạ tầng cho hoạt động chuyển giao công nghệ một cách đồng bộ, chúng tôi đề nghị chỗ cho hoạt động chuyển giao công nghệ này thì chủ yếu là các trang thiết bị, còn hạ tầng thì mình nói vĩ mô, còn khi chuyển giao công nghệ này chính ra đấy là trang thiết bị cho hoạt động chuyển giao công nghệ nó cần thiết hơn. Trong chính sách này chúng tôi muốn bổ sung thêm một ý là khuyến khích các viện, trường, các doanh nghiệp phối hợp nghiên cứu để chuyển giao công nghệ, bởi vì đây là lực lượng hết sức quan trọng, nếu như trong hệ thống chính sách này mà mình không nêu ý này thì tôi cho phần nào đó khiếm khuyết, v ì trong quá trình chuyển giao công nghệ các tr ường, các viện, các doanh nghiệp phối hợp với nhau thì quá trình chuyển giao công nghệ của ta sẽ nhanh h ơn và hiệu quả hơn. Cho nên trong chính sách của nhà nước đối với các hoạt động công nghệ tôi muốn bổ sung thêm một khoản có khuyến khích các viện, các trường, các doanh nghiệp phối hợp để chuyển giao các công nghệ phục vụ cho phát triển kinh tế, xã hội. Ý này chúng tôi muốn bổ sung thêm chỗ này, bởi vì hiện nay chúng tôi vẫn biết các viện, các trường rất yếu về hoạt động nghiên cứu khoa học, mà chỉ tập trung cho đào tạo, nếu như trong quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá mà mình không huy động lực lượng này phối hợp với các doanh nghiệp thì cái chuyển giao công nghệ của chúng ta rất khó khăn để đi vào trong thực tế. Đó là về Điều 4.
Thứ hai, Điều 9 công nghệ khuyến khích chuyển giao, công nghệ được khuyến khích chuyển giao ở Khoản 2, Thủ tướng Chính phủ quy định danh mục công nghệ được khuyến khích chuyển giao công nghệ trong từng thời kỳ phát triển kinh tế xã hội thì ý kiến vừa rồi đồng chí Thuận cũng đã nói rồi, tức là một số cái trong này ta đang nêu là Chính phủ quy định, nhưng trong khoản này tôi nghĩ rằng có thể quy định ngay ở đây được. Những danh mục nào có thể khuyến khích thì có thể trong luật này nêu ra. Trong này cũng nên có một khoản mà khuyến khích các công nghệ phải quản lý về giáo dục và y tế. Lâu nay, chúng ta cứ nói công nghệ như là các ngành công nghiệp, nông nghiệp, nhưng trong công nghệ hiện nay, các công nghệ về mặt quản lý cũng có rất nhiều nội dung cần phải chuyển giao, kể cả các công nghệ về giao dịch và y tế cũng rất nhiều nội dung. Cho nên ở đây tôi cũng nghĩ rằng thêm một Mục e vào đấy là công nghệ liên quan đến vấn đề quản lý, vấn đề giáo dục, vấn đề y tế cũng cần khuyến khích chuyển giao, đấy là Điều 9.
Điều 41, tôi xin góp ý kiến lĩnh vực công nghệ ưu tiên chuyển giao cho vùng nông thôn, vùng kinh tế xã hội khó khăn, vùng kinh tế xã hội đặc biệt khó khăn, chúng tôi hết sức hoan nghênh là qua các kiến nghị của các đại biểu Quốc hội thì trong kỳ này dự thảo đã đưa ra phần này rồi. Nhưng tôi cũng đồng ý với ý kiến của anh Cuông vừa rồi, để chuyển giao công nghệ cho các vùng nông thôn khó khăn thì phải có một khoản nào đấy, có những điều kiện. Nếu như ở những vùng khó khăn, dân trí thấp mà điều kiện công nghệ này hiện đại, cho nên chúng ta chỉ chuyển giao đưa vào là xong, rút quân thì sẽ không vào được. Ngày nay, chúng ta thấy dứa, một số loài hoa mà ta đưa vào nhưng không bán được hoặc là những chuyển giao công nghệ sinh học cho nông dân không thôi nhưng không có điều kiện để tiếp tục cho các công nghệ này phát huy tác dụng tại những vùng khó khăn thì cũng có những khó khăn. Cho nên, ở đây có một khoản nằm trong điều này hay một khoản nào đấy với điều kiện là chuyển giao, kể cả giáo dục con người, nhân lực cho những vùng khó khăn này, cách tổ chức chuyển giao công nghệ mới vào những vùng khó khăn, có thể có những ưu tiên hoặc có những nguồn tài trợ hay có gì đó mang tính chất đồng bộ. Như vậy chuyển giao của chúng ta mới có hiệu quả, đó là Điều 44.
Điều 46, về quỹ hỗ trợ đổi mới công nghệ, chúng tôi hoàn toàn đồng ý với điều này, nhưng trong chuyển giao công nghệ mà chúng ta chỉ dựa vào ngân sách không thôi thì rất khó, nếu chúng ta phát triển quỹ này mạnh lên thì chúng ta có điều kiện. Thật ra trong một số hoạt động về chuyển giao công nghệ chúng ta cũng phải ăn cắp và giữ bí mật của các công nghệ các nước, làm sao để các công nghệ của các nước chuyển vào nhiều khi có những lập luận nhỏ lẻ, gần như du kích, nhưng chúng ta có thể lấy được các công nghệ của các nước tiên tiến hoặc là những công nghệ cao để đưa vào. Ngay cả những lập luận mà học sinh, sinh viên, nghiên cứu sinh đi học ở nước ngoài, chúng tôi cho đây là bộ phận có thể giúp cho vấn đề chuyển giao công nghệ hoặc là những đề tài nghiên cứu, hoặc là các tổ chức, hoặc là các Hiệp hội trong quá trình chuyển giao công nghệ này. Nếu như ta xây dựng được quỹ này mạnh thì chúng tôi nghĩ mới có điều kiện để chúng ta đưa công nghệ mới vào, chứ còn như hiện nay theo cơ chế xin, cho thì rất khó để mà có thể thực hiện được những chuyển giao công nghệ, dù công nghệ ấy rất nhỏ, nhưng nó có khoản, đây chưa nói đến quỹ này nó mạnh lên thì điều kiện để chúng ta huy động lực lượng cán bộ khoa học có kinh nghiệm, các doanh nghiệp, các nhà nghiên cứu và kể cả lực lượng của nông dân, các nhà doanh nghiệp đi vào chuyển giao công nghệ thì rất tốt, chúng tôi đồng ý lấy theo phương án 1 như Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã trình. Đó là điều kiện tốt cho vấn đề chuyển giao công nghệ.
Điều 47 về quyền sở hữu và quyền sử dụng, quyền chuyển giao kết quả nghiên cứu và phát triển công nghệ bằng ngân sách Nhà nước, ở đây là mục chúng tôi có phân vân ở Khoản 2, Mục d: "Trong thời hạn 3 năm kể từ ngày kết quả nghiên cứu và phát triển công nghệ được đánh giá nghiệm thu, đại diện chủ sở hữu kết quả nghiên cứu phải triển khai công nghệ, không triển khai sử dụng hoặc chuyển ngay thì cơ quan quản lý Nhà nước có thẩm quyền quyết định và chuyển giao công nghệ". Chỗ này chúng tôi phân vân 3 năm kết quả này là tại sao không chuyển giao được hoặc nó bị lạc hậu rồi, sau 3 năm. Chỗ này chúng tôi nghĩ thời gian 3 năm có khi phải tính toán lại và những nội dung ở đây nó cần thiết hơn.
Thứ hai, một số các nội dung định lượng ở đây chúng tôi thấy có phân vân, Điều 51 chúng tôi tán thành chỗ nói tính thống nhất về thuế, chỗ này ta viết như thế nào đấy vì trong luật thuế chúng ta có, không có bây giờ tất cả đều là giảm thuế, miễn thuế nhưng theo luật chung thì nó sẽ tốt hơn.
Điều 57 khuyến khích việc doanh nghiệp đổi mới công nghệ ở đây chúng tôi cũng phân vân các định lượng, các chỉ tiêu này. Ví dụ như thứ mà doanh nghiệp đầu tư nghiên cứu, triển khai kỹ thuật, tiến độ và đổi mới công nghệ thì được tính là quy trình sản xuất nhưng không quá 2% doanh thu, còn 2% này doanh thu được trích 10% lợi nhuận. Cái mà khấu hao tối đa 2 lần thì những định lượng này chúng tôi cũng thấy phân vân về mặt cơ sở, hay là ở đây từ theo kết quả hoặc là theo hợp đồng hoặc theo một kiểu như thế nào để cho tính thực thi ở đây nó tốt hơn.
Điều 56, trách nhiệm của các cơ quan đại diện ngoại giao của Việt Nam ở nước ngoài đối với hoạt động chuyển giao công nghệ. Ở đây mới nói đến trách nhiệm thôi còn quyền lợi thì chưa nêu ra, bởi vì ở đây có một nội dung là môi giới chuyển giao công nghệ. Môi giới chuyển giao công nghệ này chúng tôi nghĩ vừa là trách nhiệm, vừa là quyền lợi cho nên nêu các cơ quan ngoại giao có trách nhiệm môi giới chuyển giao công nghệ mà lại không có một quyền lợi gì ở đây thì tôi thấy khả năng thực thi còn có những khó khăn. Tôi xin phát biểu một số ý kiến như vậy, xin hết.