Website xây dựng pháp luật của VCCI
Giải quyết các vụ việc lao động theo TTDS
Nguyễn Ngọc Thạch
Tiến sỹ luật học
Đây là vấn đề lớn liên quan đến việc có quy định thủ tục giải quyết các vụ việc lao động trong Bộ luật tố tụng dân sự hay không. Đối với vấn đề này, chúng tôi có quan điểm khác với Ban dự thảo.
Ngoài các lý do như: sự khác nhau giữa mục đích giải quyết tranh chấp lao động và tranh chấp dân sự thông thường, sự khác nhau giữa nguyên tắc giải quyết tranh chấp lao động và tranh chấp dân sự, sự khác nhau về yêu cầu về thời gian giải quyết tranh chấp lao động và tranh chấp dân sự, là những yếu tố khách quan đòi hỏi phải có quy định riêng về thủ tục tố tụng khi giải quyết các tranh chấp khác nhau, còn có một vấn đề khác nữa mà chúng tôi muốn nêu ra để Ban soạn thảo nghiên cứu thêm.
Trên thế giới, không phải nước nào cũng giải quyết các tranh chấp lao động bằng thủ tục tố tụng dân sự. Tại phần lớn các nước phát triển, toà chuyên trách về lao động được thiết lập. Và luật pháp các nước đó đề cao vấn đề hoà giải trong giải quyết các tranh chấp về lao động, các phiên xét xử được thực hiện sau khi trải qua thủ tục hoà giải. Thậm chí có quốc gia Toà lao động được đặt dưới sự quản lý của Bộ lao động và các vấn đề xã hội.
Ngay những nước mà từ lâu tranh chấp lao động được coi là quan hệ dân sự và giải quyết theo thủ tục tố tụng dân sự như Nga thì gần đây cũng đang có những thay đổi quan trọng. Với sự tài trợ của Liên minh châu Âu, một dự án về việc thành lập Toà lao động đã được triển khai với lý do hệ thống pháp luật về giải quyết tranh chấp lao động hiện hành và việc áp dụng thủ tục tố tụng dân sự để giải quyết các tranh chấp lao động không đảm bảo một cách đầy đủ các quyền của người lao động, của tổ chức công đoàn và trên thực tế Toà lao động mà thực chất là “Toà trọng tài lao động” đã được thành lập ở khu vực Moskow.
Xu thế nói trên ở những nước phát triển cũng như ở những nước đang chuyển sang nền kinh tế thị trường đều rất đáng để chúng ta nghiên cứu và đòi hỏi chúng ta phải thận trọng hơn trong quá trình hoàn thiện hệ thống pháp luật của chúng ta.
Hơn nữa, việc quy định riêng thủ tục tố tụng lao động cho phép chúng ta ứng xử nhanh nhạy hơn và tốt hơn với những đòi hỏi của thực tiễn thị trường lao động cũng như quá trình hoàn thiện pháp luật về lao động và tố tụng lao động ở nước ta.
Tiến sỹ luật học
Đây là vấn đề lớn liên quan đến việc có quy định thủ tục giải quyết các vụ việc lao động trong Bộ luật tố tụng dân sự hay không. Đối với vấn đề này, chúng tôi có quan điểm khác với Ban dự thảo.
Ngoài các lý do như: sự khác nhau giữa mục đích giải quyết tranh chấp lao động và tranh chấp dân sự thông thường, sự khác nhau giữa nguyên tắc giải quyết tranh chấp lao động và tranh chấp dân sự, sự khác nhau về yêu cầu về thời gian giải quyết tranh chấp lao động và tranh chấp dân sự, là những yếu tố khách quan đòi hỏi phải có quy định riêng về thủ tục tố tụng khi giải quyết các tranh chấp khác nhau, còn có một vấn đề khác nữa mà chúng tôi muốn nêu ra để Ban soạn thảo nghiên cứu thêm.
Trên thế giới, không phải nước nào cũng giải quyết các tranh chấp lao động bằng thủ tục tố tụng dân sự. Tại phần lớn các nước phát triển, toà chuyên trách về lao động được thiết lập. Và luật pháp các nước đó đề cao vấn đề hoà giải trong giải quyết các tranh chấp về lao động, các phiên xét xử được thực hiện sau khi trải qua thủ tục hoà giải. Thậm chí có quốc gia Toà lao động được đặt dưới sự quản lý của Bộ lao động và các vấn đề xã hội.
Ngay những nước mà từ lâu tranh chấp lao động được coi là quan hệ dân sự và giải quyết theo thủ tục tố tụng dân sự như Nga thì gần đây cũng đang có những thay đổi quan trọng. Với sự tài trợ của Liên minh châu Âu, một dự án về việc thành lập Toà lao động đã được triển khai với lý do hệ thống pháp luật về giải quyết tranh chấp lao động hiện hành và việc áp dụng thủ tục tố tụng dân sự để giải quyết các tranh chấp lao động không đảm bảo một cách đầy đủ các quyền của người lao động, của tổ chức công đoàn và trên thực tế Toà lao động mà thực chất là “Toà trọng tài lao động” đã được thành lập ở khu vực Moskow.
Xu thế nói trên ở những nước phát triển cũng như ở những nước đang chuyển sang nền kinh tế thị trường đều rất đáng để chúng ta nghiên cứu và đòi hỏi chúng ta phải thận trọng hơn trong quá trình hoàn thiện hệ thống pháp luật của chúng ta.
Hơn nữa, việc quy định riêng thủ tục tố tụng lao động cho phép chúng ta ứng xử nhanh nhạy hơn và tốt hơn với những đòi hỏi của thực tiễn thị trường lao động cũng như quá trình hoàn thiện pháp luật về lao động và tố tụng lao động ở nước ta.