VCCI_Góp ý Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định 132/2008/NĐ-CP, Nghị định 74/2018/NĐ-CP, Nghị định 86/2012/NĐ-CP và biện pháp thi hành Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa về truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa

Kính gửi: Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng

Bộ Khoa học và Công nghệ

Trả lời Công văn số 1527/BKHCN-TĐC của Bộ Khoa học và Công nghệ đề nghị góp ý Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 132/2008/NĐ-CP, Nghị định 74/2018/NĐ-CP, Nghị định 86/2012/NĐ-CP và biện pháp thi hành Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa về truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa (sau đây gọi tắt là Dự thảo), Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), trên cơ sở ý kiến của doanh nghiệp, có một số ý kiến sơ bộ ban đầu như sau:

Hiện tại, Bộ Tài chính đang chủ trì soạn thảo Dự thảo Nghị định quy định cơ chế quản lý, phương thức, trình tự, thủ tục kiểm tra nhà nước về chất lượng và kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu (phiên bản tháng 6/2021) (sau đây gọi tắt là Dự thảo Nghị định về kiểm tra hàng hóa nhập khẩu) trong đó có một số quy định liên quan đến các quy định Dự thảo đang dự định sửa đổi, cụ thể:

• Miễn kiểm tra chất lượng hàng hóa nhập khẩu là nguyên liệu

Dự thảo Nghị định về kiểm tra hàng hóa nhập khẩu quy định về các trường hợp miễn kiểm tra chất lượng hàng hóa nhập khẩu trong đó có trường hợp về hàng hóa nhập khẩu là nguyên liệu. Theo đó, hàng hóa là nguyên liệu được xác định theo từng mục đích nhập khẩu để xác định các trường hợp được miễn kiểm tra (ví dụ: nguyên liệu sản xuất thực phẩm nhập khẩu chỉ dùng để phục vụ cho việc sản xuất nội bộ của tổ chức, cá nhân nhập khẩu không tiêu thụ thị trường tại trong nước; hàng hóa là nguyên liệu, vật tư phục vụ sản xuất của doanh nghiệp chế xuất, doanh nghiệp trong khu phi thuế quan; Hàng hóa là nguyên liệu, vật tư, linh kiện nhập khẩu để gia công sản phẩm xuất khẩu, sản xuất hàng hóa xuất khẩu; sản phẩm hoàn chỉnh nhập khẩu để gắn vào sản phẩm gia công xuất khẩu, sản phẩm sản xuất xuất khẩu) (khoản 1 Điều 4).

Trong khi đó khoản 1 Điều 1 Dự thảo sửa đổi để xác định hàng nhập khẩu là nguyên liệu để sản xuất hàng tiêu thụ nội địa trong trường hợp hàng hóa đã được quản lý chất lượng theo quy chuẩn kỹ thuật quốc gia, quy chuẩn kỹ thuật địa phương tương ứng sẽ được miễn kiểm tra chất lượng. Quy định này là khác cách tiếp cận của Dự thảo Nghị định về kiểm tra hàng hóa nhập khẩu đang xây dựng.

Mặt khác, việc xác định nguyên liệu nhập khẩu được miễn kiểm tra chất lượng tại Dự thảo vẫn chưa đủ rõ ràng để thuận tiện trong thực hiện. Bởi vì, cùng một loại hàng hóa nhưng trong một số trường hợp được xác định là “nguyên liệu”, một số trường hợp khác lại là hàng hóa (ví dụ: trường hợp 1: linh kiện, phụ tùng nhập khẩu để sản xuất, lắp ráp ô tô, xe máy – những loại hàng hóa đã được quản lý theo quy chuẩn kỹ thuật thì lúc này linh kiện, phụ tùng được xem là nguyên liệu; trường hợp 2: linh kiện, phụ tùng nhập khẩu không phải để sản xuất, lắp ráp ô tô, xe máy mà được bán trên thị trường như một loại hàng hóa thì lại không được xem là “nguyên liệu”). Vì vậy, cần phải xác định rõ khái niệm về “nguyên liệu” nhập khẩu để sản xuất hàng hóa nội địa đã có quy chuẩn kỹ thuật trong trường hợp được miễn kiểm tra trong Dự thảo.

• Miễn kiểm tra đối với hàng hóa nhập khẩu là các loại hàng hóa khác không nhằm mục đích kinh doanh

Dự thảo đưa ra hai phương án quy định về hàng hóa nhập khẩu không nhằm mục đích kinh doanh (hàng phi mậu dịch): i) Phương án 1: trao quyền cho Bộ Tài chính quy định cụ thể các loại hàng hóa này; ii) Phương án 2: bỏ quy định hàng hóa nhập khẩu không nhằm mục đích kinh doanh được miễn kiểm tra chất lượng.

Cả hai phương án đề xuất trong Dự thảo đều chưa phù hợp với quy định tại điểm v khoản 1 Điều 4 Dự thảo Nghị định về kiểm tra hàng hóa nhập khẩu, khi Dự thảo Nghị định này quy định các loại hàng hóa khác không nhằm mục đích kinh doanh vẫn được miễn kiểm tra chất lượng nhưng Bộ quản lý chuyên ngành sẽ xác định cụ thể các loại hàng hóa này. Quy định tại Dự thảo Nghị định về kiểm tra hàng hóa nhập khẩu là hợp lý hơn.

• Thủ tục kiểm tra chuyên ngành

Theo giải trình tại Tờ trình thì quy định yêu cầu doanh nghiệp phải nộp bản đăng ký kiểm tra nhà nước về chất lượng hàng hóa nhập khẩu có xác nhận của cơ quan kiểm tra để thông quan hàng hóa đối với các trường hợp quy định tại khoản 2a, 2b Điều 7 Nghị định 132/2008/NĐ-CP (được sửa đổi, bổ sung tại khoản 3 Điều 1 Nghị định 74/2018/NĐ-CP) sẽ được giữ nguyên, không cần sửa đổi, bổ sung. Điều này đồng nghĩa với việc, quy định này vẫn có hiệu lực áp dụng và doanh nghiệp vẫn phải thực hiện kiểm tra nhà nước theo quy định tại khoản 3 Điều 1 Nghị định 74/2018/NĐ-CP.

Tuy nhiên, điểm b khoản 2 Điều 42 Dự thảo Nghị định về kiểm tra chất lượng hàng hóa nhập khẩu đã bãi bỏ quy định tại khoản 2a, khoản 2b Điều 7 Nghị định 132/2008/NĐ-CP được sửa đổi, bổ sung tại khoản 3 Điều 1 Nghị định 74/2018/NĐ-CP.

Tóm lại, giữa Dự thảo và Dự thảo Nghị định quy định về kiểm tra hàng hóa nhập khẩu đang có một số quy định chưa thống nhất. Hiện tại cả hai Dự thảo này đang quy định, vì vậy đề nghị Ban soạn thảo thống nhất với Ban soạn thảo Dự thảo Nghị định quy định về kiểm tra hàng hóa nhập khẩu để tránh mâu thuẫn, chồng chéo trong các quy định.

Trên đây là một số ý kiến ban đầu của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam đối với Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 132/2008/NĐ-CP, Nghị định 74/2018/NĐ-CP, Nghị định 86/2012/NĐ-CP và biện pháp thi hành Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa về truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa. Rất mong quý Cơ quan soạn thảo cân nhắc để chỉnh sửa, hoàn thiện.

Trân trọng cảm ơn sự hợp tác của quý Cơ quan.