Website xây dựng pháp luật của VCCI
Nhìn lại Bộ luật tố tụng dân sự: nhiều vướng mắc khi áp dụng
NHÌN
LẠI BỘ LUẬT TỐ TỤNG DÂN SỰ: NHIỀU VƯỚNG MẮC KHI ÁP DỤNG
NGUYÊN TRƯỜNG
Đương sự cố tình “giếm” chứng cứ ở cấp
sơ thẩm, đợi đến cấp phúc thẩm mới cung cấp thì tòa có được hủy án? Ngày
19/2/2009, tại TP Cà Mau, TAND tối cao đã phối hợp với cơ quan hợp tác Nhật Bản
tổ chức hội nghị về thực thi Bộ luật Tố tụng dân sự (BLTTDS) và Bộ luật Tố tụng
hình sự (BLTTHS) với sự tham dự của đại diện tòa án các tỉnh phía Nam. Trong
ngày làm việc đầu tiên, nhiều vướng mắc nổi cộm trong quá trình áp dụng BLTTDS
đã được các đại biểu thẳng thắn mổ xẻ.
Án dân sự hay thương mại?
Cái vướng đầu tiên được đa số đại biểu nêu lên là chưa biết xác định tranh
chấp hợp đồng tín dụng giữa cá nhân không đăng ký kinh doanh với ngân hàng là
tranh chấp dân sự hay tranh chấp kinh doanh, thương mại.
Theo các đại biểu, Điều 29 BLTTDS hiện hành quy định tranh chấp hợp đồng tín
dụng giữa cá nhân, tổ chức có đăng ký kinh doanh với nhau đều có mục đích lợi
nhuận là tranh chấp về kinh doanh, thương mại. Còn tranh chấp hợp đồng tín dụng
giữa cá nhân không có đăng ký kinh doanh với ngân hàng phải là tranh chấp dân
sự. Tuy nhiên, theo Nghị quyết số 01 của Hội đồng thẩm phán TAND tối cao năm
2005, tòa kinh tế có nhiệm vụ, quyền hạn giải quyết các tranh chấp và các yêu
cầu kinh doanh, thương mại mà một hoặc các bên không có đăng ký kinh doanh
nhưng đều có mục đích lợi nhuận.
Như vậy, hai quy định mâu thuẫn này đã dẫn đến rối trong việc xác định tòa
dân sự hay tòa kinh tế có thẩm quyền giải quyết tranh chấp hợp đồng tín dụng
giữa cá nhân không đăng ký kinh doanh với ngân hàng.
Đau đầu về chuyện cung cấp chứng cứ
Việc cung cấp chứng cứ mới của các đương sự trong vụ án dân sự cũng được hội
nghị bàn thảo. TAND tối cao gợi mở: Đương sự cố tình “giếm” chứng cứ ở cấp sơ
thẩm, đợi đến cấp phúc thẩm mới cung cấp thì tòa có được hủy án sơ thẩm hay
không?
Thẩm phán Huỳnh Văn Lưu (TAND tỉnh Đồng Nai) bảo rất cần làm rõ, có hướng
dẫn cụ thể vì hiện nay, có hiện tượng cấp phúc thẩm “vô tư” hủy bản án sơ thẩm
chỉ vì thiếu những chứng cứ mà cấp phúc thẩm hoàn toàn có thể yêu cầu đương sự
bổ sung ngay được.
Thẩm phán Trần Đức Triều (TAND tỉnh Sóc Trăng) nói
BLTTDS hiện chưa quy định thời hạn cung cấp chứng cứ dẫn đến chuyện bản án sơ
thẩm có thể bị sửa, hủy bất cứ giai đoạn tố tụng nào sau đó. Vì thế, ông Triều
đề nghị TAND tối cao nên có hướng dẫn giới hạn cung cấp chứng cứ (một số nước
trên thế giới có quy định cụ thể là đến giai đoạn nào thì đương sự không được
đưa ra chứng cứ nữa)… Một đại biểu khác thì chỉ ra trường hợp có đương sự đợi
vụ án đến giai đoạn xét xử phúc thẩm mới chịu cung cấp chứng cứ bởi họ biết
rằng bản án phúc thẩm có hiệu lực thi hành ngay.
Ly hôn cũng rối!
Một vấn đề gây tranh cãi là việc ly hôn giữa hai bên đương sự là người nước
ngoài sinh sống tại Việt
Cạnh đó, vụ án ly hôn có một bên vợ hoặc chồng bỏ đi không rõ tin tức, địa
chỉ sẽ được giải quyết theo thủ tục nào? Kết quả là có tới ba luồng ý kiến: Thứ
nhất, tòa phải thụ lý và thông báo cho người vắng mặt biết, nếu tiếp tục vắng
mặt thì tòa giải quyết theo thủ tục chung. Thứ hai, tòa phải thông báo tìm kiếm
người vắng mặt tại nơi cư trú rồi lấy kết quả này để giải quyết ly hôn vắng
mặt. Thứ ba, tòa phải tuyên bố người mất tích rồi lấy kết quả để giải quyết ly
hôn.
Ông Ngô Cường – Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế TAND tối cao cho biết sẽ tổng
hợp những vướng mắc mà các đại biểu đã thảo luận để Hội đồng thẩm phán TAND tối
cao xem xét. Hôm nay (20-2), hội nghị sẽ tiếp tục bàn thảo những vướng mắc
trong quá trình thực thi BLTTHS, chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc.
SOURCE: BÁO PHÁP LUẬT TPHCM
Theo Thông tin pháp luật dân sự