Dự thảo thông tư về thuế thu nhập doanh nghiệp

         
Sau khi xác định thu nhập chịu thuế theo công thức trên, cơ sở kinh doanh được trừ  số lỗ của các kỳ tính thuế trước theo kế hoạch chuyển lỗ đã đăng ký với cơ quan thuế  hướng dẫn tại điểm 6 mục IV Phần G Thông tư này trước khi xác định số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp theo quy định.
         
Trong trường hợp  Hiệp định tránh đánh thuế hai lần mà Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam ký kết có quy định khác về phương pháp xác định thu nhập chịu thuế đối với cơ sở thường trú thì thực hiện theo quy định của hiệp định đó.
 
II.  Doanh thu để tính thu nhập chịu thuế
 
1. Doanh thu để tính thu nhập chịu thuế được xác định như sau:
 
Doanh thu để tính thu nhập chịu thuế là toàn bộ tiền bán hàng hoá, tiền cung cấp dịch vụ bao gồm cả trợ giá, phụ thu, phụ trội mà cơ sở kinh doanh được hưởng không phân biệt đã thu được tiền hay chưa thu được tiền.
 
Trường hợp cơ sở kinh doanh phản ánh doanh thu bán hàng hoá, dịch vụ không đúng với giá thực tế bán ra thì cơ quan thuế có quyền xác định giá bán hàng hoá, dịch vụ trên cơ sở tham khảo giá tại thời điểm của hàng hoá, dịch vụ trên thị trường hoặc giá bán hàng hoá, dịch vụ cho bên thứ ba.

Doanh thu để tính thu nhập chịu thuế đối với cơ sở kinh doanh nộp thuế giá trị gia tăng theo các phương pháp khác nhau được xác định như sau:
 
a) Đối với cơ sở kinh doanh nộp thuế giá trị gia tăng theo phương pháp khấu trừ thuế là doanh thu chưa bao gồm thuế giá trị gia tăng.
 
Ví dụ: Cơ sở kinh doanh A là đối tượng nộp thuế giá trị gia tăng theo phương pháp khấu trừ thuế. Hoá đơn giá trị gia tăng gồm các chỉ tiêu như sau:
 
Giá bán:                         100.000 đồng.
Thuế GTGT (10%):       10.000 đồng.
Giá thanh toán :              110.000 đồng.
         
 Doanh thu để tính thu nhập chịu thuế là 100.000 đồng.
 
b) Đối với cơ sở kinh doanh nộp thuế giá trị gia tăng theo phương pháp trực tiếp trên giá trị gia tăng là doanh thu bao gồm  cả thuế giá trị gia tăng.
 
Ví dụ: Cơ sở kinh doanh B là đối tượng nộp thuế giá trị gia tăng theo phương pháp trực tiếp trên giá trị gia tăng. Hoá đơn bán hàng chỉ ghi giá bán là 110.000 đồng (giá đã có thuế GTGT).
 
Doanh thu để tính thu nhập chịu thuế là 110.000 đồng.

2. Thời điểm  xác định doanh thu để tính thu nhập chịu thuế được xác định như sau:
 
a) Đối với hàng hoá là thời điểm chuyển giao quyền sở hữu, quyền sử dụng hàng hoá; thời điểm xuất hoá đơn bán hàng.
 
b) Đối với dịch vụ là thời điểm dịch vụ hoàn thành và cung cấp cho khách hàng; thời điểm xuất hoá đơn bán hàng.
 
3. Doanh thu để tính thu nhập chịu thuế trong một số trường hợp được xác định như sau:
 
a) Đối với hàng hoá bán theo phương thức trả góp, trả chậm là tiền bán hàng hoá trả một lần, không bao gồm tiền lãi trả góp, trả chậm.
 
Trường hợp việc thanh toán theo hợp đồng mua bán trả góp, trả chậm  kéo dài nhiều kỳ tính thuế thì doanh thu là tiền phải thu của người mua trong kỳ tính thuế không bao gồm lãi trả góp, trả chậm theo thời hạn quy định trong hợp đồng.
 
Việc xác định chi phí khi xác định thuế thu nhập doanh nghiệp đối với hàng hoá bán trả góp, trả chậm thực hiện theo nguyên tắc chi phí phải phù hợp với doanh thu.
 
b) Đối với hàng hoá, dịch vụ do cơ sở kinh doanh làm ra dùng để trao đổi; biếu, tặng; trang bị, thưởng cho người lao động là tiền bán hàng hoá, dịch vụ cùng loại hoặc tương đương trên thị trường tại thời điểm trao đổi; biếu, tặng; trang bị, thưởng cho người lao động. 
  
 c) Đối với hàng hoá, dịch vụ do cơ sở kinh doanh làm ra tự  dùng để phục vụ cho quá trình sản xuất kinh doanh như: điện tự dùng, sản phẩm sản xuất ra dùng làm tài sản cố định, sản phẩm xây dựng cơ bản tự làm là chi phí sản xuất ra sản phẩm đó.
 
d) Đối với hoạt động gia công hàng hoá là tiền thu về gia công bao gồm cả tiền công, nhiên liệu, động lực, vật liệu phụ và chi phí khác phục vụ cho việc gia công hàng hoá.
 
đ) Đối với cơ sở kinh doanh nhận làm đại lý, ký gửi bán hàng đúng giá quy định của cơ sở kinh doanh giao đại lý, ký gửi là tiền hoa hồng được hưởng.
 
e) Đối với hoạt động cho thuê tài sản là số tiền cho thuê tài sản  thu từng kỳ theo hợp đồng.
 
Trường hợp bên thuê trả tiền trước cho nhiều năm thì doanh thu để tính thu nhập chịu thuế được xác định phù hợp với việc xác định chi phí của cơ sở kinh doanh.
 
Tuỳ theo điều kiện về việc xác định chi phí hợp lý, cơ sở kinh doanh có thể lựa chọn một trong hai phương pháp xác định doanh thu để tính thu nhập chịu thuế như sau:
 
- Là số tiền cho thuê tài sản của từng năm được xác định bằng (=) số tiền trả trước chia (:) cho số năm trả tiền trước.
 
- Là toàn bộ số tiền cho thuê tài sản trả trước của số năm trả tiền trước.
 
Trường hợp cơ sở kinh doanh đang trong thời gian ưu đãi thuế lựa chọn phương pháp xác định doanh thu để tính thu nhập chịu thuế là toàn bộ số tiền thuê bên thuê trả trước cho nhiều năm thì sốthuế thu nhập doanh nghiệp được miễn thuế, giảm thuế  bằng (=) tổng số thuế thu nhập doanh nghiệp chia (:) cho số năm bên thuê trả tiền trước nhân (x) với số năm được miễn thuế, giảm thuế.
 
Đối với tổ chức và cá nhân chưa thực hiện chế độ kế toán, hoá đơn chứng từ theo chế độ quy định, có hoạt động cho thuê tài sản mà bên thuê trả tiền trước cho nhiều năm thì doanh thu để tính thu nhập  chịu thuế là toàn bộ số tiền cho thuê tài sản thu được.
 
g) Đối với hoạt động tín dụng  là số lãi phải thu phát sinh trong kỳ tính thuế đối với các khoản nợ xác định là có khả năng thu hồi cả gốc, lãi đúng thời hạn được xác định như sau:
 
          - Đối với số lãi phải thu của các khoản cho vay trong hạn đã hạch toán vào thu nhập nhưng đến kỳ hạn trả nợ (gốc, lãi) khách hàng không trả được đúng hạn tổ chức tín dụng hạch toán vào chi phí hoạt động kinh doanh. Khi thu được thì hạch toán vào thu nhập hoạt động kinh doanh.

          - Đối với số lãi phải thu phát sinh trong kỳ của các khoản nợ khách hàng không trả được đúng hạn còn lại không phải hạch toán thu nhập, khi thu được hạch toán vào thu nhập hoạt động kinh doanh.
 
h) Đối với hoạt động vận tải hàng không là toàn bộ số tiền phải thu từ việc vận chuyển hành khách, hành lý, hàng hoá, không phân biệt đã thu được tiền hay chưa thu được tiền. Thời điểm xác định doanh thu để tính thu nhập chịu thuế là thời điểm hoàn thành dịch vụ vận chuyển.
 
i) Đối với hoạt động bán điện là số tiền bán điện ghi trên hoá đơn giá trị gia tăng. Thời điểm xác định doanh thu để tính thu nhập chịu thuế là ngày xác nhận chỉ số công tơ điện và ghi  trên hoá đơn tính tiền điện.
 
Ví dụ: Hoá đơn tiền điện ghi chỉ số công tơ từ ngày 5/12 đến ngày 5/1. Doanh thu của hoá đơn này được tính vào tháng 1.
         
k) Đối với hoạt động khác như cước điện thoại, kinh doanh nước sạch...doanh thu để tính thu nhập chịu thuế được xác định tương tự như hoạt động bán điện.
 
l) Đối với hoạt động kinh doanh bảo hiểm và tái bảo hiểm là số tiền phải thu về phí bảo hiểm gốc, phí đại lý giám định, phí nhận tái bảo hiểm, thu hoa hồng tái bảo hiểm và các khoản thu khác.
 
m) Đối với hoạt động xây dựng, lắp đặt:

- Trường hợp xây dựng, lắp đặt có bao thầu nguyên vật liệu là số tiền từ  hoạt động xây dựng, lắp đặt bao gồm cả giá trị nguyên vật liệu.

- Trường hợp xây dựng, lắp đặt không bao thầu nguyên vật liệu là số tiền từ hoạt động xây dựng, lắp đặt không bao gồm giá trị nguyên vật liệu.

- Trường hợp xây dựng, lắp đặt thực hiện thanh toán theo hạng mục công trình hoặc giá trị khối lượng xây dựng, lắp đặt hoàn thành bàn giao là số tiền theo giá trị hạng mục công trình hoặc giá trị khối lượng công việc hoàn thành bàn giao.

n) Đối với hoạt động kinh doanh bất động sản là thời điểm nhận quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng bất động sản.

o) Đối với trường hợp các bên tham gia hợp đồng hợp tác kinh doanh phân chia kết quả kinh doanh bằng sản phẩm thì doanh thu để tính thuế thu nhập doanh nghiệp của từng bên là tiền bán sản phẩm hoặc tiền bán của hàng hoá, dịch vụ tương tự nếu như sản phẩm đó không được bán ra hoặc bán ra không theo giá thị trường. 

III. Các khoản chi phí hợp lý được trừ để tính thu nhập chịu thuế.
 
Các khoản chi phí hợp lý được trừ để tính thu nhập chịu thuế là các khoản chi phí có đầy đủ hoá đơn, chứng từ theo quy định của pháp luật, thanh toán qua Ngân hàng (đối với trường hợp quy định phải thanh toán qua Ngân hàng)  và được xác định như sau:
 
1. Chi phí khấu hao tài sản cố định sử dụng cho hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hoá, dịch vụ.
 
a) Tài sản cố định được trích khấu hao và tính vào chi phí hợp lý phải đáp ứng các điều kiện sau:
- Tài sản cố định sử dụng cho hoạt động sản xuất, kinh doanh.
- Tài sản cố định phải có đầy đủ hóa đơn, chứng từ  và các giấy tờ hợp pháp khác chứng minh tài sản cố định thuộc quyền sở hữu của cơ sở kinh doanh.
- Tài sản cố định phải được quản lý, theo dõi, hạch toán trong sổ sách kế toán của cơ sở kinh doanh theo chế độ quản lý và hạch toán kế toán hiện hành.
 
a1) Tài sản cố định phục vụ cho người lao động như: nhà nghỉ giữa ca, nhà ăn giữa ca, nhà thay quần áo, nhà vệ sinh, bể chứa nước sạch, nhà để xe, xe đưa đón công nhân, nhà ở tập thể cho công nhân viên do cơ sở kinh doanh đầu tư xây dựng được trích khấu hao tính vào chi phí hợp lý.

a2) Cơ sở kinh doanh có xây dựng các công trình trên đất;  có thuê đất của tổ chức, hộ gia đình, cá nhân (không trực tiếp thuê đất của Nhà nước hoặc thuê đất trong khu công nghiệp) để xây dựng công trình trên đất thuê mà các công trình này phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh đủ tiêu chuẩn là tài sản cố định thì được trích khấu hao vào chi phí hợp lý. Các công trình trên đất này phải có đủ các điều kiện sau:
- Hoá đơn, chứng từ mua vật liệu xây dựng, thuê nhân công hoặc thanh toán khối lượng xây lắp bàn giao kèm theo hợp đồng xây dựng công trình, thanh lý hợp đồng, quyết toán giá trị công trình xây dựng cơ bản mang tên, địa chỉ và mã số thuế của cơ sở kinh doanh.
- Công trình được quản lý, theo dõi hạch toán theo quy định hiện hành về quản lý tài sản cố định.
- Hợp đồng thuê đất có công chứng Nhà nước (đối với trường hợp thuê dất).
 
b) Mức trích khấu hao tài sản cố định được tính vào chi phí hợp lý theo quyết định của Bộ trưởng Bộ Tài chính về chế độ quản lý, sử dụng và trích khấu hao tài sản cố định.
 Cơ sở kinh doanh áp dụng phương pháp khấu hao theo đường thẳng được khấu hao nhanh nhưng tối đa không quá 02 lần mức khấu hao theo phương pháp đường thẳng để nhanh chóng đổi mới công nghệ. Tài sản cố định tham gia vào hoạt động sản xuất kinh doanh được trích khấu hao nhanh là máy móc, thiết bị; dụng cụ đo lường, thí nghiệm; thiết bị và phương tiện vận tải; dụng cụ quản lý, súc vật, vườn cây lâu năm. Khi thực hiện khấu hao nhanh cơ sở kinh doanh phải đảm bảo có lãi và đăng ký với cơ quan thuế.
 
c) Tài sản cố định đã khấu hao hết giá trị nhưng vẫn tiếp tục được sử dụng vào hoạt động  sản xuất kinh doanh thì không được trích khấu hao.
 
2. Chi phí nguyên liệu, vật liệu, nhiên liệu, năng lượng, hàng hoá sử dụng vào sản xuất, kinh doanh hàng hoá, dịch vụ liên quan đến doanh thu và thu nhập chịu thuế trong kỳ tính thuế được tính theo mức tiêu hao hợp lý và giá thực tế xuất kho.
 
a)  Mức tiêu hao nguyên liệu, vật liệu, nhiên liệu, năng lượng, hàng hoá  sử dụng vào sản xuất, kinh doanh  hợp lý do giám đốc hoặc chủ cơ sở kinh doanh xây dựng và quyết định. Mức tiêu hao hợp lý theo định mức chuẩn của Nhà nước đã ban hành hoặc của các doanh nghiệp có định mức tiên tiến cùng ngành nghề và được xây dựng từ đầu năm hoặc đầu kỳ sản xuất sản phẩm. Kết thúc năm cơ sở kinh doanh thực hiện quyết toán nguyên liệu, vật liệu, nhiên liệu, năng lượng, hàng hoá theo mức tiêu hao thực tế và phải báo cáo khi có yêu cầu của cơ quan thuế. Trường hợp kết thúc năm mức tiêu hao thực tế nguyên liệu, vật liệu, nhiên liệu, năng lượng, hàng hoá cao hơn mức tiêu hao đã xây dựng thì chỉ được chấp nhận tính vào chi phí theo mức tiêu hao đã xây dựng.  Cơ sở kinh doanh xây dựng  mức tiêu hao không hợp lý cơ quan thuế có quyền xác định lại mức tiêu hao nguyên liệu, vật liệu, nhiên liệu, năng lượng, hàng hoá sử dụng vào sản xuất kinh doanh trong kỳ tính thuế.
 
Trường hợp nguyên liệu, vật liệu, nhiên liệu, hàng hoá bị tổn thất do thiên tai, hoả hoạn, bị mất hoặc bị hỏng không sử dụng được cho sản xuất kinh doanh, sau khi trừ các khoản  bồi thường (của các tổ chức, cá nhân gây ra tổn thất và của các tổ chức bảo hiểm theo hợp đồng bảo hiểm), giá trị tổn thất còn lại được đưa vào chi phí hợp lý (bao gồm cả thuế giá trị gia tăng đầu vào không được khấu trừ).

 Nguyên liệu, vật liệu, nhiên liệu,  hàng hoá  phải tiêu huỷ hoặc huỷ bỏ thì cơ sở kinh doanh phải lập hội đồng thanh huỷ, có biên bản xác định rõ giá trị thiệt hại, nguyên nhân và trách nhiệm; biên bản phải ghi rõ số lượng, chủng loại, giá trị hàng huỷ, giá trị  thu hồi được (các mặt hàng có quy định mức hao hụt  được cơ quan có thẩm quyền quy định thì được trừ theo định mức), giám đốc doanh nghiệp ký và chịu trách nhiệm trước các cơ quan có thẩm quyền.

b) Giá nguyên liệu, vật liệu, nhiên liệu, hàng hoá  thực tế xuất kho.
 
Giá nguyên liệu, vật liệu, nhiên liệu, hàng hoá  thực tế xuất kho đối với cơ sở kinh doanh nộp thuế giá trị gia tăng theo phương pháp khấu trừ là giá không có thuế giá trị gia tăng; đối với cơ sở kinh doanh nộp thuế giá trị gia tăng theo phương pháp trực tiếp hoặc đối với cơ sở kinh doanh sản xuất, kinh doanh hàng hoá, dịch vụ không thuộc đối tượng chịu thuế giá trị gia tăng, giá nguyên liệu, vật liệu, nhiên liệu, hàng hoá thực tế xuất kho là giá bao gồm cả thuế giá trị gia tăng. Được tính theo phương pháp bình quân gia quyền hoặc phương pháp nhập trước xuất trước do cơ sở kinh doanh lựa chọn và phải thống nhất trong năm tài chính.
 
Giá nguyên liệu, vật liệu, nhiên liệu, hàng hoá thực tế xuất kho xác định như sau:
 
b1) Đối với nguyên liệu, vật liệu, nhiên liệu, hàng hoá mua ngoài:
 
- Giá mua nguyên liệu, vật liệu, nhiên liệu, hàng hoá trong nước gồm giá mua ghi trên hoá đơn của người bán hàng, cộng (+) chi phí thu mua, chi phí vận chuyển, bốc xếp, bảo quản, phí bảo hiểm, tiền thuê kho bãi, phí chọn lọc, tái chế.
 
- Giá mua nguyên liệu, vật liệu, nhiên liệu, hàng hoá nhập khẩu là giá thanh toán, cộng (+) thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt, các khoản phụ thu theo quy định của Nhà nước (nếu có), cộng (+) chi phí vận chuyển, bốc xếp, bảo quản, thuê kho bãi. Giá thanh toán đối với nguyên liệu, vật liệu, nhiên liệu, hàng hoá nhập khẩu được xác định:
 
+ Theo giá thực thanh toán nếu cơ sở kinh doanh kê khai giá tính thuế nhập khẩu theo giá hợp đồng ngoại thương cao hơn giá thực thanh toán .
 
+ Theo giá kê khai tính thuế nhập khẩu nếu cơ sở kinh doanh kê khai giá  tính thuế nhập khẩu theo giá hợp đồng ngoại thương thấp hơn giá thực thanh toán.
 
b2) Đối với nguyên liệu, vật liệu, nhiên liệu tự chế là giá thực tế xuất kho cộng với chi phí thực tế phát sinh trong quá trình tự chế.
 
b3) Đối với nguyên liệu, vật liệu, nhiên liệu, hàng hoá thuê ngoài gia công, chế biến là giá thực tế xuất kho giao gia công cộng (+) với chi phí gia công, chi phí vận chuyển, bốc dỡ.
 
 Trường hợp cơ sở kinh doanh mua sản phẩm làm bằng mây, tre, cói, dừa, cọ của người nông dân trực tiếp làm ra; mua sản phẩm thủ công mỹ nghệ của các nghệ nhân không kinh doanh; mua đất, đá, cát, sỏi của người dân tự khai thác; mua phế liệu của người trực tiếp thu nhặt và một số dịch vụ của cá nhân không kinh doanh, không có hoá đơn, chứng từ theo chế độ quy định thì được lập bảng kê trên cơ sở chứng từ thanh toán của người bán hàng hoá, cung cấp dịch vụ (mẫu số 01A/TNDN kèm theo Thông tư này). Giám đốc doanh nghiệp duyệt chi theo bảng kê và chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính chính xác, trung thực của bảng kê.
 
Trường hợp giá mua hàng hoá trên bảng kê cao hơn giá thị trường tại thời điểm mua hàng thì cơ quan thuế căn cứ vào giá thị trường tại thời điểm mua hàng, ấn định mức giá để tính vào chi phí hợp lý.

c) Chi phí về công cụ, dụng cụ sử dụng vào hoạt động sản xuất, kinh doanh được phân bổ dần vào chi phí nhưng tối đa không quá 2 năm.

3. Chi phí tiền lương, tiền công và các khoản phụ cấp; tiền ăn giữa ca theo quy định của Bộ Luật lao động.
 
a) Chi phí tiền lương của cơ sở kinh doanh bao gồm các khoản tiền lương, tiền công, các khoản phụ cấp phải trả cho người lao động theo quy định của các văn bản pháp luật về lao động. Chi phí tiền lương được xác định theo từng loại cơ sở kinh doanh như sau:
 
a1) Đối với công ty nhà nước: Chi phí tiền lương phải trả cho người lao động được xác định căn cứ vào các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành hướng dẫn về chế độ tiền  lương, tiền công và các khoản phụ cấp theo quy định của Bộ Luật lao động.
 
a2) Đối với cơ sở kinh doanh khác: Chi phí tiền lương phải trả cho người lao động căn cứ vào hợp đồng lao động hoặc thoả ước lao động tập thể.
 
Hàng năm, cơ sở kinh doanh phải đăng ký với cơ quan thuế về tổng quỹ lương phải trả trong năm, căn cứ và phương pháp xây dựng tổng quỹ lương cùng với việc nộp tờ khai thuế thu nhập doanh nghiệp (mẫu số 02A/TNDN ban hành kèm theo Thông tư này)
 
b) Tiền lương, tiền công của thành viên hợp danh của công ty hợp danh,  thù lao trả cho các sáng lập viên, thành viên của hội đồng quản trị của các công ty trách nhiệm  hữu hạn, công ty cổ phần trực tiếp tham gia điều hành sản xuất, kinh doanh theo quy chế của công ty.
 
c) Chi phí tiền ăn giữa ca do giám đốc hoặc chủ cơ sở kinh doanh quyết định nhưng mức chi hàng tháng cho mỗi người lao động được tính vào chi phí hợp lý không vượt quá mức lương tối thiểu do Nhà nước quy định đối với công chức nhà nước. Riêng chi phí ăn định lượng cho người lao động đối với một số ngành nghề đặc biệt được xác định theo văn bản hướng dẫn thi hành Bộ Luật lao động.
         
4. Chi phí nghiên cứu khoa học, công nghệ (trừ phần kinh phí do Nhà nước hoặc cơ quan quản lý cấp trên hỗ trợ); chi thưởng sáng kiến, cải tiến mà sáng kiến này mang lại hiệu quả kinh doanh; chi cho y tế trong nội bộ cơ sở kinh doanh; chi phí đào tạo lao động; chi tài trợ cho giáo dục, cụ thể như sau:

- Đối với chi phí nghiên cứu khoa học, công nghệ cơ sở kinh doanh phải có dự án nghiên cứu khoa học, công nghệ liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh.

 - Đối với chi thưởng sáng kiến, cải tiến thì cơ sở kinh doanh phải cung cấp văn bản nêu sáng kiến được thưởng và chứng minh hiệu quả mang lại; sáng kiến được khen thưởng phải mang lại hiệu quả kinh doanh cao hơn so với trước khi áp dụng sáng kiến vào hoạt động sản xuất kinh doanh.

- Đối với chi cho nội bộ y tế cơ sở kinh doanh bao gồm: chi phí mua sắm dụng cụ y tế, thuốc chữa bệnh, chi phí khám sức khoẻ một lần trong năm cho người lao động.

- Đối với chi phí đào tạo bao gồm: chi phí cử đi đào tạo nâng cao tay nghề cho người lao động, chi phí mở các khoá đào tạo, dạy nghề cho người lao động.

- Đối với chi phí tài trợ cho giáo dục bao gồm: Tài trợ cho việc mở trường học theo các hình thức công lập, dân lập và tư thục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân theo quy định của Luật Giáo dục năm 2005; Tài trợ cơ sở vật chất phục vụ giảng dạy, học tập và hoạt động của trường học; Tài trợ học bổng cho học sinh, sinh viên thuộc các cơ sở giáo dục phổ thông, cơ sở giáo dục nghề nghiệp và cơ sở sở giáo dục đại học được quy định tại Luật Giáo dục năm 2005; Tài trợ cho các cuộc thi về các môn học được giảng dạy trong trường học mà đối tượng tham gia dự thi là người học.

Khoản tài trợ cho giáo dục thì phải có biên bản xác nhận khoản tài trợ, có chữ  ký của người đại diện cơ sở kinh doanh là  nhà tài trợ và của người đại diện của trường học và cơ quan quản lý giáo dục (Bộ Giáo dục và đào tạo hoặc Sở giáo dục và đào tạo hoặc Phòng giáo dục và đào tạo tuỳ theo trường học thuộc diện quản lý của cơ quan quản lý giáo dục nào) theo mẫu số 01C/TNDN ban hành kèm theo Thông tư này và phiếu thu tiền hoặc giấy báo Có của ngân hàng (trường hợp đơn vị nhận tài trợ không có hoá đơn).  

5. Chi phí mua hàng hoá, dịch vụ:
 
a) Chi phí mua điện; nước; điện thoại; văn phòng phẩm; thuê kiểm toán; thuê dịch vụ pháp lý; mua bảo hiểm tài sản, bảo hiểm tai nạn lao động; thuê thiết kế, xác lập và bảo vệ quyền sở hữu công nghiệp của hàng hoá, dịch vụ sản xuất ra.
 
b) Chi phí sửa chữa tài sản cố định.
 
Đối với những tài sản cố định đặc thù, việc sửa chữa có tính chu kỳ thì cơ sở kinh doanh được trích trước chi phí sửa chữa theo dự toán vào chi phí sản xuất, kinh doanh. Nếu số thực chi sửa chữa lớn hơn số trích theo dự toán thì cơ sở kinh doanh được hạch toán thêm số chênh lệch vào chi phí, nếu số thực chi nhỏ hơn số trích theo dự toán thì hạch toán giảm chi phí trong năm.
 
c) Các khoản chi phí để có các tài sản không thuộc tài sản cố định như chi về mua và sử dụng các tài liệu kỹ thuật, bằng sáng chế, giấy phép chuyển giao công nghệ, nhãn hiệu thương mại... được phân bổ dần vào chi phí kinh doanh nhưng tối đa không quá 3 năm.
 
d) Tiền thuê tài sản cố định và chi phí sửa chữa tài sản cố định đi thuê.
 
- Đối với tiền thuê tài sản cố định mà bên đi thuê  trả một lần cho nhiều năm thì tiền thuê tài sản cố định được phân bổ dần vào chi phí sản xuất, kinh doanh theo số năm thuê tài sản cố định.
 
          - Đối với chi phí sửa chữa TSCĐ đi thuê mà trong hợp đồng thuê tài sản quy định bên đi thuê có trách nhiệm sửa chữa tài sản trong thời gian thuê thì chi phí sửa chữa TSCĐ đi thuê được phép hạch toán vào chi phí hoặc phân bổ dần vào chi phí nhưng tối đa không quá 3 năm.

          - Đối với trường hợp thuê địa điểm sản xuất, kinh doanh mà trong hợp đồng thuê quy định bên đi thuê chịu trách nhiệm trả các chi phí điện, nước nhưng bên đi thuê không có hợp đồng ký trực tiếp với đơn vị cung cấp điện, nước thì bên đi thuê được lập bảng kê trên cơ sở chứng từ thanh toán đối với người cho thuê nhà theo mẫu số 01A/TNDN kèm theo Thông tư này.

e)  Công tác phí bao gồm: chi phí đi lại, tiền thuê chỗ ở, tiền lưu trú.
 
g)  Phụ cấp tàu xe đi nghỉ phép theo quy định của Bộ Luật lao động.
 
m) Chi phí dịch vụ mua ngoài, thuê ngoài khác phục vụ trực tiếp cho hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hoá, dịch vụ.
 
6. Các khoản chi:
 
a) Các khoản chi  cho lao động nữ, bao gồm: 
 
a1) Chi cho đào tạo lại nghề cho lao động nữ trong trường hợp nghề cũ không còn phù hợp phải chuyển đổi sang nghề khác theo quy hoạch phát triển của cơ sở kinh doanh.
 
Khoản chi này bao gồm: học phí (nếu có) + chênh lệch tiền lương ngạch bậc (đảm bảo 100% lương cho người đi học).
 
a2) Chi phí tiền lương và phụ cấp (nếu có) cho giáo viên dạy ở nhà trẻ, mẫu giáo do cơ sở kinh doanh tổ chức và quản lý. Số lượng giáo viên được xác định theo định mức do hệ thống giáo dục đào tạo quy định.
 
a3) Chi phí tổ chức khám sức khoẻ thêm 1 lần trong năm như khám bệnh nghề nghiệp, mãn tính hoặc phụ khoa cho nữ công nhân viên.
 
a4) Chi bồi dưỡng cho lao động nữ sau khi sinh con lần thứ nhất hoặc lần thứ hai theoquy định của Bộ Lao động.(tại Nghị định sửa NĐ 164/2003/NĐ-CP có quy định: Bộ Tài chính phối hợp với Bộ Lao động thương binh xã hội quy định cụ thể mức chi tối đa bảo đảm phù hợp với tình hình thực tế và các văn bản pháp luật về lao động).
 
a5) Phụ cấp làm thêm giờ cho lao động nữ trong trường hợp vì lý do khách quan người lao động nữ không nghỉ cho con bú theo chế độ quy định mà ở lại làm việc cho cơ sở kinh doanh được trả theo chế độ hiện hành.
 
b) Chi bảo hộ lao động, chi trang phục.
 
Chi bảo hộ lao động theo số thực chi tính trên số người lao động đang làm việc kể cả lao động theo thời vụ (nếu có). Chi mua sắm trang phục thay cho quần áo bảo hộ lao động theo số thực chi nhưng không quá 500.000 đồng/người/ năm.
 
c) Chi bảo vệ cơ sở kinh doanh kể cả thuê ngoài.
 
d) Trích nộp quĩ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, kinh phí công đoàn; chi phí hỗ trợ kinh phí cho hoạt động của Đảng, đoàn thể tại cơ sở kinh doanh; chi đóng góp hình thành nguồn chi phí quản lý cho cấp trên và đóng góp vào các quỹ của hiệp hội theo chế độ quy định.
 
7. Chi trả lãi tiền vay vốn sản xuất, kinh doanh hàng hoá, dịch vụ của các tổ chức tín dụng, các tổ chức kinh tế theo lãi suất thực tế căn cứ vào hợp đồng vay. Chi trả lãi tiền vay của các đối tượng khác theo lãi suất thực tế khi ký hợp đồng vay, nhưng tối đa không quá 1,2 lần mức lãi suất cho vay cùng thời điểm của tổ chức tín dụng mà cơ sở kinh doanh có quan hệ giao dịch. Trường hợp cơ sở kinh doanh có quan hệ với nhiều tổ chức tín dụng thì lấy mức lãi suất cho vay cao nhất của tổ chức tín dụng mà cơ sở kinh doanh có quan hệ giao dịch.
 
8. Trích các khoản dự phòng giảm giá hàng tồn kho, tổn thất các khoản đầu tư tài chính, nợ khó đòi và bảo hành sản phẩm, hàng hoá, công trình xây lắp, quỹ dự phòng trợ cấp mất việc làm theo hướng dẫn của Bộ Tài chính.
 
9. Chi về tiêu thụ hàng hoá, dịch vụ bao gồm: chi phí bảo quản, đóng gói, vận chuyển, bốc xếp, thuê kho bãi.
 
a) Chi phí nghiên cứu thị trường: thăm dò, khảo sát, phỏng vấn, thu thập, phân tích và đánh giá thông tin; chi phí phát triển và hỗ trợ nghiên cứu thị trường; chi phí thuê tư vấn thực hiện công việc nghiên cứu, phát triển và hỗ trợ nghiên cứu thị trường.

b) Chi phí trưng bày, giới thiệu sản phẩm và tổ chức hội chợ, triển lãm thương mại: chi phí mở phòng hoặc gian hàng trưng bày, giới thiệu sản phẩm; chi phí thuê không gian để trưng bày, giới thiệu sản phẩm; chi phí vật liệu, công cụ hỗ trợ trưng bày, giới thiệu sản phẩm; chi phí vận chuyển sản phẩm trưng bày, giới thiệu; chi phí tổ chức hội nghị khách hàng nhằm mục đích giới thiệu, hướng dẫn sử dụng sản phẩm; chi phí in và phát các tờ rơi giới thiệu sản phẩm, hướng dẫn sử dụng sản phẩm, kể cả sản phẩm giới thiệu (cho tặng) để dùng thử không tính tiền.

c) Chi phí mua hoặc sản xuất hàng hoá, dịch vụ cho, tặng kèm theo sản phẩm bán ra (theo quy chế bán hàng của doanh nghiệp) dưới các hình thức: sản phẩm hàng hoá, dịch vụ; phiếu mua hàng, phiếu sử dụng dịch vụ, thẻ khách hàng. Giá trị hàng hoá, dịch vụ cho tặng nêu trên không được lớn hơn giá trị sản phẩm dịch vụ bán ra tính theo từng lần bán hàng.

d) Chi phí chiết khấu thanh toán nhanh, kể cả chi bằng tiền cho đại lý và người mua hàng hoá, dịch vụ với khối lượng lớn.
 
10. Chi phí quảng cáo, tiếp tân, khánh tiết, chi phí giao dịch, đối ngoại, chi hoa hồng môi giới, chi phí hỗ trợ tiếp thị, chi hỗ trợ chi phí, chi phí hội nghị và các loại chi phí khác theo số thực chi nhưng tối đa không quá 10% tổng số các khoản chi phí hợp lý từ khoản 1 đến khoản 9 của mục này. Đối với hoạt động kinh doanh thương mại chi phí hợp lý để xác định mức khống chế không bao gồm giá vốn của hàng hoá bán ra.
 
Riêng khoản chi phí hỗ trợ tiếp thị, chi hỗ trợ chi phí, chi thưởng khuyến mại bằng tiền phải căn cứ vào hợp đồng khuyến mại cho khách hàng, quy chế kinh doanh của cơ sở kinh doanh về chính sách khuyến mại để lập chứng từ chi tiền trong đó ghi rõ là khoản chi hỗ trợ chi phí, hỗ trợ tiếp thị hoặc chi thưởng khuyến mại. Chứng từ chi này phải có đầy đủ chữ ký của các bên, người duyệt chi chịu trách nhiệm đối với khoản chi này thì khoản chi này được hạch toán vào chi phí hợp lý.

11. Các khoản thuế, phí, tiền thuê đất phải nộp có liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hoá, dịch vụ (trừ thuế thu nhập doanh nghiệp) bao gồm:
 
a) Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu.
 
b) Thuế giá trị gia tăng đầu vào của hàng hoá, dịch vụ xuất khẩu không đủ điều kiện được khấu trừ và hoàn thuế theo quy định của pháp luật thuế giá trị gia tăng. Thuế giá trị gia tăng đầu vào không được khấu trừ do kê khai chậm so với hạn quy định. Thuế giá trị gia tăng đối với cơ sở kinh doanh nộp thuế giá trị gia taăg theo phương pháp khấu trừ thuế trong trường hợp mua, nhập khẩu hàng hoá, dịch vụ để sản xuất hàng hoá, cung ứng dịch vụ không thuộc diện chịu thuế giá trị gia tăng. Thuế giá trị gia tăng đối với cơ sở kinh doanh nộp thuế giá trị gia tăng theo phương pháp tính trực tiếp trên giá trị gia tăng.
 
c) Thuế tiêu thụ đặc biệt.
 
d) Thuế môn bài.
 
đ) Thuế tài nguyên.
 
e) Thuế sử dụng đất nông nghiệp.
 
g) Thuế nhà, đất.
 
h) Tiền thuê đất.
 
i) Các khoản phí, lệ phí mà cơ sở kinh doanh thực nộp vào ngân sách Nhà nước theo quy định của pháp luật về phí, lệ phí.
         
12. Chi phí quản lý kinh doanh do công ty ở nước ngoài phân bổ cho cơ sở thường trú tại Việt Nam theo tỷ lệ giữa doanh thu của cơ sở thường trú tại Việt Nam và tổng doanh thu chung của công ty ở nước ngoài bao gồm cả doanh thu của cơ sở thường trú ở các nước khác. Công thức phân bổ như sau:

 
Cơ sở thường trú của công ty ở nước ngoài tại Việt Nam chưa thực hiện chế độ kế toán, hoá đơn, chứng từ, nộp thuế theo phương pháp kê khai thì không được tính vào chi phí hợp lý khoản chi phí quản lý kinh doanh do công ty ở nước ngoài phân bổ.
 
13. Chi phí hợp lý của hoạt động kinh doanh bảo hiểm, kinh doanh xổ số kiến thiết, kinh doanh chứng khoán và một số hoạt động kinh doanh đặc thù khác theo văn bản hướng dẫn riêng của Bộ Tài chính.

IV. Các khoản  không được tính vào chi phí hợp lý:

1. Tiền lương, tiền công do cơ sở kinh doanh không thực hiện đúng chế độ hợp đồng lao động theo quy định của pháp luật về lao động, trừ trường hợp thuê mướn lao động theo vụ việc. Các khoản thưởng bằng tiền hoặc bằng hiện vật.

2. Tiền lương, tiền công của chủ doanh nghiệp tư nhân, chủ hộ cá thể, cá nhân kinh doanh. Thù lao trả cho các sáng lập viên, thành viên của hội đồng quản trị của các công ty trách nhiệm  hữu hạn, công ty cổ phần, công ty hợp danh  không trực tiếp tham gia điều hành sản xuất, kinh doanh hàng hoá, dịch vụ. 
 
3. Các khoản trích trước vào chi phí mà thực tế không chi hết.
 
4. Các khoản chi  trả lãi tiền vay để góp vốn điều lệ. Chi trả lãi tiền vay tương ứng với phần vốn điều lệ đã đăng ký còn thiếu. Chi trả lãi tiền vay của các khoản vay không phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh, không tạo ra doanh thu tính thuế trong kỳ.

5. Các khoản chi không có hoá đơn, chứng từ theo chế độ quy định hoặc chứng từ không hợp pháp.
         
6. Các khoản tiền phạt vi phạm luật giao thông, phạt vi phạm chế độ đăng ký kinh doanh, phạt vay nợ quá hạn, phạt vi phạm chế độ kế toán thống kê, phạt vi phạm hành chính về thuế và các khoản phạt khác.
 
7. Các khoản chi không liên quan đến doanh thu và thu nhập chịu thuế như: chi về đầu tư  xây dựng cơ bản; chi ủng hộ các đoàn thể, tổ chức xã hội và ủng hộ địa phương; chi từ thiện và các khoản chi khác không liên quan đến doanh thu, thu nhập chịu thuế.
 
8. Các khoản chi do nguồn kinh phí khác đài thọ:
 
a) Chi sự nghiệp.
 
b) Chi ốm đau, thai sản.
         
c) Chi trợ cấp khó khăn thường xuyên, khó khăn đột xuất.
 
d) Các khoản chi khác do nguồn kinh phí khác đài thọ.
 
9. Chi phí không hợp lý khác.
 
V. Các khoản thu nhập chịu thuế khác:
 
Các khoản thu nhập chịu thuế khác trong kỳ tính thuế bao gồm:
 
1. Chênh lệch về mua, bán chứng khoán.
 
2. Thu nhập từ hoạt động liên quan đến quyền sở hữu công nghiệp, quyền tác giả.
 
3. Thu nhập khác về quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản.
         
4. Thu nhập từ chuyển nhượng tài sản, thanh lý tài sản. Khoản thu nhập này được xác định bằng (=) doanh thu thu được do chuyển nhượng tài sản, thanh lý tài sản trừ (-) giá trị còn lại của tài sản chuyển nhượng, thanh lý trên sổ sách kế toán và các khoản chi phí liên quan đến chuyển nhượng, thanh lý tài sản.
 
5. Thu nhập từ chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất.
 
Cách xác định thu nhập và thuế thu nhập từ chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất được hướng dẫn tại Phần C Thông tư này.
 
6. Lãi tiền gửi, lãi tiền cho vay, lãi bán hàng trả chậm, lãi bán hàng trả góp, lãi thu được do người mua thanh toán chậm so với quy định tại điều khoản thanh toán trong hợp đồng .
 
7. Lãi do bán ngoại tệ, lãi về chênh lệch tỷ giá hối đoái thực tế phát sinh.
 
8. Kết dư cuối năm các khoản dự phòng giảm giá hàng tồn kho, tổn thất các khoản đầu tư tài chính, nợ khó đòi và bảo hành sản phẩm, hàng hoá, công trình xây lắp.

9. Thu các khoản nợ khó đòi đã xoá sổ kế toán nay đòi được.
 
10. Thu các khoản nợ phải trả không xác định được chủ nợ.
 
11. Thu về tiền phạt vi phạm hợp đồng kinh tế sau khi đã trừ tiền bị phạt vi phạm  hợp đồng kinh tế.
 
12. Các khoản thu nhập từ hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hoá, dịch vụ của những năm trước bị bỏ sót mới phát hiện ra.
 
13. Thu nhập nhận được từ hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hoá, dịch vụ ở nước ngoài.
 
Việc xác định thu nhập nhận được từ hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hoá, dịch vụ ở nước ngoài phải chịu thuế thu nhập doanh nghiệp căn cứ vào Hiệp định quốc tế về tránh đánh thuế hai lần mà Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã ký kết.
 
Đối với khoản thu nhập nhận được từ hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hoá, dịch vụ tại nước ngoài mà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam chưa ký Hiệp định quốc tế về tránh đánh thuế hai lần thì thu nhập chịu thuế là khoản thu nhập trước khi nộp thuế thu nhập ở nước ngoài. Sau khi đã xác định số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp theo Luật thuế thu nhập doanh nghiệp thì được trừ số thuế thu nhập đã nộp ở nước ngoài để nộp vào ngân sách Nhà nước. Số thuế đã nộp ở nước ngoài được trừ không vượt quá số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp theo Luật thuế thu nhập doanh nghiệp.
 
Ví dụ 1: Cơ sở kinh doanh A nhận được khoản thu nhập 800 triệu đồng từ nước ngoài. Khoản thu nhập này là thu nhập còn lại sau khi đã nộp thuế thu nhập theo luật nước ngoài: 200 triệu đồng.
 
Phần thu nhập cơ sở kinh doanh A nhận được từ nước ngoài được tính thuế theo Luật thuế thu nhập doanh nghiệp của Việt Nam  như sau:
 
[(800 triệu đồng + 200 triệu đồng) x 28%] = 280 triệu đồng.
         
Vì cơ sở kinh doanh A đã nộp thuế thu nhập ở nước ngoài 200 triệu đồng nên chỉ phải nộp:
 
280 triệu đồng - 200 triệu đồng = 80 triệu đồng.
 
Ví dụ 2: Cơ sở kinh doanh B nhận được khoản thu nhập 798 triệu đồng từ nước ngoài. Nhưng khoản thu nhập này là thu nhập còn lại sau khi đã nộp thuế thu nhập theo luật nước ngoài là 342 triệu đồng.
 
Số thuế thu nhập doanh nghiệp cho khoản thu nhập ở nước ngoài được tính thuế theo Luật thuế thu nhập doanh nghiệp như sau:
 
(798 triệu đồng + 342 triệu đồng) x 28% = 319,2 triệu đồng.
 
Khi xác định số thuế phải nộp cho khoản thu nhập ở nước ngoài, cơ sở kinh doanh B chỉ được trừ số thuế đã nộp ở nước ngoài tương đương với số thuế tính theo Luật thuế thu nhập doanh nghiệp là 319,2 triệu đồng. Nói một cách khác là cơ sở kinh doanh B không phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp cho khoản thu nhập nhận được ở nước ngoài nêu trên.
 
14. Các khoản thu nhập liên quan đến việc tiêu thụ hàng hoá, cung cấp dịch vụ không tính trong doanh thu như: thưởng giải phóng tàu nhanh, tiền thưởng phục vụ trong ngành ăn uống, khách sạn sau khi đã trừ các khoản chi phí để tạo ra khoản thu nhập đó.
 
15. Các khoản thu nhập từ các hoạt động góp vốn cổ phần, liên doanh, liên kết kinh tế trong nước. Trường hợp khoản thu nhập nhận được là thu nhập được chia từ thu nhập sau khi nộp thuế thu nhập doanh nghiệp của hoạt động góp vốn cổ phần, liên doanh, liên kết kinh tế thì cơ sở kinh doanh nhận được khoản thu nhập không phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp.
 
16. Thu nhập về tiêu thụ phế liệu, phế phẩm sau khi đã trừ chi phí thu hồi và chi phí tiêu thụ.
 
17. Quà biếu, quà tặng bằng tiền, bằng hiện vật; thu nhập nhận được bằng tiền, bằng hiện vật từ khoản hỗ trợ tiếp thị, hỗ trợ chi phí, chi thưởng khuyến mại và các khoản hỗ trợ khác.
 
18. Thu nhập từ chuyển nhượng vốn.

Cách xác định thu nhập và thuế thu nhập từ chuyển nhượng vốn được hướng dẫn tại Phần D Thông tư này.

19. Các khoản thu nhập khác.
 
Cơ sở kinh doanh có doanh thu, chi phí và thu nhập chịu thuế bằng ngoại tệ thì phải quy đổi ngoại tệ ra đồng Việt Nam theo tỷ giá giao dịch bình quân trên thị trường ngoại tệ liên ngân hàng do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam công bố tại thời điểm phát sinh doanh thu, chi phí và thu nhập chịu thuế, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác. Đối với loại ngoại tệ không có tỷ giá hối đoái với đồng Việt Nam thì phải quy đổi thông qua một loại ngoại tệ có tỷ giá hối đoái với đồng Việt Nam.
 
VI. Thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp

1. Thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp là 28%.
 
Hoạt động kinh doanh xổ số kiến thiết nộp thuế thu nhập doanh nghiệp theo thuế suất 28%, phần thu nhập còn lại phải nộp vào ngân sách Nhà nước sau khi  trừ đi số tiền được trích, lập vào các quỹ  theo quy định của Bộ Tài chính.
 
2. Thuế suất áp dụng đối với từng cơ sở kinh doanh tiến hành tìm kiếm, thăm dò, khai thác dầu khí và tài nguyên quý hiếm khác từ  28% đến 50% phù hợp với từng dự án đầu tư, từng cơ sở kinh doanh.
 
Cơ sở kinh doanh có dự án đầu tư tìm kiếm, thăm dò, khai thác dầu khí và tài nguyên quý hiếm khác gửi hồ sơ dự án đầu tư đến Bộ Tài chính. Bộ Tài chính nghiên cứu và tham khảo ý kiến của các Bộ, ngành liên quan trình Thủ tướng Chính phủ quyết định mức thuế suất cụ thể cho từng dự án. 

C - THUẾ THU NHẬP TỪ CHUYỂN QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT, CHUYỂN QUYỀN THUÊ ĐẤT.

I. Đối tượng nộp thuế:

Đối tượng nộp thuế thu nhập từ chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất là các tổ chức sản xuất, kinh doanh, hàng hoá, dịch vụ (gọi tắt là tổ chức kinh doanh) có  thu nhập từ chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất.
Các tổ chức không đăng ký kinh doanh, hộ gia đình, cá nhân kinh doanh có thu nhập từ chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất không thuộc đối tượng nộp thuế thu nhập từ chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất theo hướng dẫn tại Thông tư này mà thuộc đối tượng nộp thuế chuyển quyền sử dụng đất theo quy định của Luật thuế chuyển quyền sử dụng đất và các văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn về thuế chuyển quyền sử dụng đất hiện hành.
 
II. Phạm vi áp dụng thuế thu nhập từ chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất:
 
1. Các trường hợp chuyển quyền sử dụng đất thuộc diện chịu thuế thu nhập từ chuyển quyền sử dụng đất:
 
a)  Chuyển quyền sử dụng đất chư­a có kết cấu hạ tầng, công trình kiến trúc trên đất.      
b)  Chuyển quyền sử dụng đất cùng với kết cấu hạ tầng trên đất.
c)  Chuyển quyền sử dụng đất cùng với công trình kiến trúc trên đất.
d) Chuyển quyền sử dụng đất cùng với kết cấu hạ tầng trên đất, công trình kiến trúc trên đất. 
         
2. Các tr­ường hợp chuyển quyền thuê đất thuộc diện chịu thuế thu nhập từ chuyển quyền thuê đất:
         
a)  Chuyển quyền thuê đất chư­a có kết cấu hạ tầng, công trình kiến trúc trên đất.
b)  Chuyển quyền thuê đất cùng với kết cấu hạ tầng trên đất.
c)  Chuyển quyền thuê đất cùng với công trình kiến trúc trên đất.
d)  Chuyển quyền thuê đất cùng với kết cấu hạ tầng trên đất, công trình kiến trúc trên đất. 
 
3. Các trường hợp chịu thuế chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất nêu tại điểm 1, điểm 2 Mục I này áp dụng kể cả đối với các trường hợp: chuyển nhượng lại phần vốn góp bằng quyền sử dụng đất, quyền thuê đất; chuyển trả lại quyền sử dụng đất thuê cho bên cho thuê.
 
III. Các tr­ường hợp chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất không thuộc diện chịu thuế thu nhập từ chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất:
         
1. Cơ quan Nhà nước có thẩm quyền giao đất, cho thuê đất đối với tổ chức kinh doanh theo quy định của Luật đất đai. 
 
2. Tổ chức kinh doanh trả lại đất cho Nhà nước hoặc do Nhà n­ước thu hồi đất theo quy định của pháp luật (không bao gồm trường hợp: Tổ chức kinh doanh góp vốn kinh doanh bằng quyền sử dụng đất, quyền thuê đất, sau đó chuyển nhượng lại cho đối tượng khác; Tổ chức kinh doanh chuyển quyền sử dụng đất, quyền thuê đất cho đối tượng khác, sau đó làm thủ tục  được cơ quan nhà nước ra quyết định thu hồi và chuyển giao cho bên nhận chuyển nhượng). 
 
3. Tổ chức kinh doanh bán nhà x­ưởng cùng với chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất để di chuyển địa điểm theo quy hoạch của Nhà nước.
 
4. Tổ chức kinh doanh góp vốn bằng quyền sử dụng đất để hợp tác sản xuất kinh doanh với tổ chức, cá nhân trong nư­ớc và nước ngoài theo quy định của pháp luật.
 
5.  Tổ chức kinh doanh chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất do chia, tách, sáp nhập, phá sản theo quy định của Luật Doanh nghiệp và Luật phá sản.

6. Chủ doanh nghiệp t­ư nhân chuyển quyền sử dụng đất trong các trường hợp:
- Thừa kế, ly hôn theo quy định của pháp luật;
- Chuyển quyền sử dụng đất giữa vợ với chồng; cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi với con đẻ, con nuôi; giữa ông bà với cháu nội, cháu ngoại, giữa anh chị em ruột với nhau, nếu những người này cùngđứng tên trong giấy chứng nhận quyền  sử dụng đất.

Trường hợp trong Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất chỉ do một người đứng tên thì chủ doanh nghiệp tư nhân chuyển quyền sử dụng đất phải có bản sao có chứng nhận của công chứng nhà nước một trong những giấy tờ sau trong hồ sơ chuyển quyền sử dụng đất:
- Giấy cam kết quyền sử dụng đất là tài sản chung;
- Sổ hộ khẩu gia đình (trong đó có ghi mối quan hệ với chủ tài sản);
- Giấy chứng nhận kết hôn (nếu là vợ chồng);
- Giấy khai sinh (nếu là cha,  mẹ với con đẻ) hoặc quyết định công nhận nuôi con nuôi của cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định của pháp luật (đối với trường hợp cha mẹ nuôi với con nuôi).
 
7.Tổ chức kinh doanh hiến quyền sử dụng đất cho Nhà n­ước hoặc cho các tổ chức từ thiện để xây dựng các công trình văn hoá, y tế, thể dục, thể thao phục vụ lợi ích công cộng; chuyển quyền sử dụng đất làm từ thiện cho đối tượng được hưởng chính sách xã hội, không nhằm mục đích kinh doanh.

Tổ chức kinh doanh phải có văn bản của cơ quan nhà nước có thẩm quyền (hoặc bản sao có công chứng hợp pháp) xác nhận về việc hiến quyền sử dụng đất cho Nhà nước hoặc tổ chức để xây dựng các công trình văn hoá, y tế, thể dục, thể thao phục vụ lợi ích công cộng, chuyển quyền sử dụng đất làm từ thiện cho đối tượng được hưởng chính sách xã hội không thu tiền. 
 
IV. Căn cứ tính thuế thu nhập từ chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất:
 
Căn cứ tính thuế thu nhập từ chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất là thu nhập chịu thuế và thuế suất.
 
1. Thu nhập chịu thuế.
 
 Thu nhập chịu thuế từ hoạt động chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất đ­ược xác định bằng doanh thu từ chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất trừ chi phí chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất.
 
a) Doanh thu từ chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất.

- Doanh thu từ chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất là giá thực tế thanh toán chuyển nhượng giữa tổ chức kinh doanh chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất (bao gồm cả các khoản phụ thu và phí thu thêm) với bên nhận quyền sử dụng đất tại thời điểm chuyển quyền sử dụng đất.

Trường hợp phát sinh doanh thu từ chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất nhưng chưa tập hợp được đầy đủ chi phí tương ứng với doanh thu của phần diện tích đất chuyển quyền, tổ chức kinh doanh có thể đăng ký kê khai nộp thuế đối với phần doanh thu phát sinh trong năm hoặc của một số năm đã xác định được chi phí để kê khai nộp thuế.

- Thời điểm xác định doanh thu tính thuế là thời điểm bên bán được các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cho phép chuyển giao quyền sử dụng đất, quyền thuê đất cho bên mua, không phụ thuộc việc bên mua đã đăng ký quyền sở hữu tài sản, quyền sử dụng đất, xác lập quyền thuê đất tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
 
a.1) Doanh thu để tính thu nhập chịu thuế theo giá thực tế chuyển nhượng được xác định như sau:
 
a.1.1) Là giá ghi trên hoá đơn, phù hợp với nội dung thoả thuận trong hợp đồng chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất.
Việc ghi hoá đơn đối với doanh thu bán nhà, cơ sở hạ tầng trên đất kèm theo chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất để làm căn cứ kê khai nộp thuế như sau:
* Trường hợp tách được doanh thu bán nhà, cơ sở hạ tầng trên đất riêng và doanh thu chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất riêng thì ghi hoá đơn riêng cho từng loại doanh thu và kê khai, nộp thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cho từng hoạt động. Cụ thể:
- Hoá đơn thứ nhất ghi: Doanh thu bán nhà, cơ sở hạ tầng trên đất là giá bán chưa có thuế GTGT.
- Hoá đơn thứ hai ghi: Doanh thu chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất trong đó tách riêng doanh thu của từng hoạt động như sau:
Tổng doanh thu chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất, trong đó:
+ Tiền sử dụng đất, tiền thuê đất không chịu  thuế GTGT theo quy định (không bao gồm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất được miễn, giảm khi được Nhà nước giao đất, cho thuê đất).
 + Doanh thu chịu thuế giá trị gia tăng.

* Trường hợp không tách riêng được doanh thu bán nhà, cơ sở hạ tầng trên đất và doanh thu chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất, thì doanh thu ghi trên hoá đơn để tính thu nhập từ chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất là tổng giá bán nhà, cơ sở hạ tầng trên đất cộng với giá trị quyền sử dụng đất, quyền thuê đất.
 Việc ghi hoá đơn thực hiện theo hướng dẫn tại gạch đầu dòng thứ 2, tiết a.1.1 điểm này. Trong đó, dòng tổng doanh thu chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất bao gồm cả  doanh thu bán nhà, cơ sở hạ tầng trên đất.
 
a.1.2) Là giá thực tế chuyển nhượng mà bên nhận quyền sử dụng đất, quyền thuê đất chấp nhận thanh toán,trong trường hợp giá ghi trên hoá đơn thấp hơn giá thực tế bên nhận quyền sử dụng đất, nhận quyền thuê đất chấp  nhận thanh toán.
Trong mọi trường hợp giá chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất kê khai không phù hợp với giá thị trường tại thời điểm thoả thuận mua bán thì cơ quan thuế có thẩm quyền tổ chức xác định lại hoặc trưng cầu giám định giá chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất theo giá thực tế theo quy định.
 
a.1.3)Là giá do Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quy định trong trường hợp giá ghi trên hóa đơn hoặc giá chuyển nhượng tại thời điểm thoả thuận chuyển nhượng và bên nhận chuyển nhượng chấp nhận thanh toán thấp hơn giá do Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quy định.

a.1.4) Là giá trúng đấu giá trong các trường hợp đấu giá quyền sử dụng đất, quyền thuê đất.
 
a.2) Doanh thu để tính thu nhập chịu thuế trong một số trường hợp được xác định như sau:
 
a.2.1) Đối với tr­ường hợp chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất cùng với kết cấu hạ tầng trên đất là toàn bộ số tiền bên nhận chuyển nhượng chấp nhận thanh toán, kể cả số tiền thanh toán cho giá trị kết cấu hạ tầng.
 
a.2.2) Đối với trư­ờng hợp chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất cùng với kết cấu hạ tầng, công trình kiến trúc trên đất là số tiền bên nhận quyền sử dụng đất chấp nhận thanh toán cho giá trị quyền sử dụng đất, quyền thuê đất kèm theo giá trị kết cấu hạ tầng trên đất (không thuộc kết cấu của công trình kiến trúc); không bao gồm tiền báncông trình kiến trúc trên đất. Nếu tổ chức kinh doanh chuyển quyền sử dụng đất không tách riêng được tiền bán hoặc chi phícủacông trình, bộ phận công trình kiến trúc trên đất thì doanh thu để tính thu nhập chịu thuế là toàn bộ số tiền bên nhận quyền sử dụng đất, quyền thuê đất chấp nhận thanh toán,bao gồm cả số tiền thanh toán cho công trình, bộ phận công trìnhkiến trúc trên đất.

a.2.3) Trường hợp chuyển đổi quyền sử dụng đất, quyền thuê đất cho nhau thì mỗi bên đều phải kê khai nộp thuế đối với quyền sử dụng đất, quyền thuê đất do mình chuyển nhượng. Việc xác định doanh thu tính thuế được  xác định theo giá thị trường và hướng dẫn tại tiết a.1 điểm  này.

Trường hợp đổi tài sản, hàng hoá để nhận quyền sử dụng đất, quyền thuê đất thì bên có hàng hoá chuyển đổi phải xuất hoá đơn và kê khai, nộp thuế như bán hàng hoá theo quy định hiện hành.

a.2.4) Doanh thu tính thuế khi thu hồi vốn góp bằng quyền sử dụng đất, quyền thuê đất:
Trường hợp thanh lý hợp đồng liên doanh, hợp tác kinh doanh: doanh thu tính thuế là chênh lệch tăng của giá vốn quyền sử dụng đất, quyền thuê đất đưa đi góp vốn so với giá trị vốn góp được các bên chấp thuận khi góp vốn.
a.2.5) Đối với trường hợp quyền sử dụng đất là tài sản kê biên bảo đảm thi hành án thì doanh thu để tính thu nhập chịu thuế là giá đất chuyển quyền do các bên đương sự thoả thuận hoặc giá do Hội đồng định giá xác định trong trường hợp Bên được thi hành án nhận giá trị quyền sử dụng đất kê biên thi hành án để trừ vào số tiền được thi hành án theo quy định tại khoản 1, Điều 44 của Pháp lệnh thi hành án dân sự ngày 14/01/2004, nhưng không được thấp hơn giá đất do UBND cấp tỉnh quy định tại thời điểm chuyển quyền sử dụng đất.

a.2.6) Đối với trường hợp chuyển quyền sử dụng đất là tài sản thế chấp bảo đảm tiền vay thì doanh thu để tính thu nhập chịu thuế là giá đất chuyển quyền do các bên tự thoả thuận, nếu tổ chức tín dụng nhận giá trị quyền sử dụng đất bảo đảm tiền vay để thay thế cho việc thực hiện nghĩa vụ được bảo đảm. Nếu giá đất chuyển quyền do các bên thoả thuận thấp hơn giá đất do UBND cấp tỉnh quy định tại thời điểm chuyển nhượng thì giá đất chuyển quyền được xác định theo giá do UBND cấp tỉnh quy định tại thời điểm nhận quyền sử dụng đất.

a.2.7) Đối với trường hợp bán đấu giá quyền sử dụng đất là tài sản bảo đảm tiền vay, tài sản đảm bảo thi hành án, thì doanh thu để tính thu nhập chịu thuế là giá trúng đấu giá đất.
a.2.8) Đối với trường hợp chuyển quyền sử dụng đất cùng với bán căn hộ chung cư cao tầng là giá chuyển quyền sử dụng đất, quyền thuê đất do các bên tự thoả thuận, nhưng không được thấp hơn giá của UBND cấp tỉnh quy định tại thời điểm chuyển quyền sử dụng đất, quyền thuê đất.
Tổ chức kinh doanh khi ký hợp đồng bán căn hộ với người mua phải ghi rõ giá bán căn hộ và giá đất chuyển quyền để kê khai doanh thu tính thuế theo từng hoạt động.
Trường hợp, cơ sở kinh doanh không tách riêng giá bán căn hộ với giá đất chuyển quyền thì doanh thu để tính thuế thu nhập từ chuyển quyền sử dụng đất là toàn bộ số tiền người mua chấp nhận thanh toán cho việc mua căn hộ kèm theo giá chuyển quyền sử dụng đất theo hướng dẫn tại điểm a.2.2 Mục IV.
a.2.9) Trường hợp chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất cùng với vật kiến trúc, cơ sở hạ tầng thuộc dự án kinh doanh kéo dài trong nhiều năm thì doanh thu làm căn cứ kê khai nộp thuế là giá của phần diện tích đất chuyển nhượng. Khi chuyển nhượng hết toàn bộ diện tích thuộc phạm vi đất được phép chuyển theo phê duyệt của cơ quan thẩm quyền, cơ sở kinh doanh phải xác định lại tổng doanh thu chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất thực tế của toàn bộ dự án và xác định số thuế chính thức phải nộp của toàn bộ dự án.
 Việc xác định doanh thu đối với các trường hợp nêu tại tiết a.2 này vẫn phải đảm bảo các nguyên tắc nêu tại tiết a.1 điểm này.

b) Chi phí chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất:
 
b.1) Nguyên tắc xác định chi phí chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất:
 
b.1.1) Các khoản chi phí chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất được tính vào chi phí hợp lý để xác định thu nhập chịu thuế chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất trong kỳ tính thuế phải tương ứng với doanh thu để tính thu nhập chịu thuế. Trường hợp doanh thu để tính thu nhập chịu thuế bao gồm cả công trình kiến trúc trên đất thì chi phí chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất cũng được xác định bao gồm cả giá vốn công trình kiến trúc trên đất.

b.2.2) Trường hợp dự án đầu tư hoàn thành từng phần và chuyển nhượng dần theo tiến độ hoàn thành thì các khoản chi phí chung sử dụng cho dự án, chi phí trực tiếp sử dụng do phần dự án đã hoàn thành thì được phân bổ theo m² đất chuyển quyền để xác định thu nhập chịu thuế thu nhập từ chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất của diện tích đất chuyển quyền; bao gồm: Chi phí đường giao thông nội bộ; khuôn viên cây xanh; chi phí đầu tư xây dựng hệ thống cấp, thoát nước; trạm biến thế điện; chi phí bồi thường về tài sản trên đất; chi phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và kinh phí tổ chức thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, chưa được trừ vào tiền sử dụng đất hoặc tiền thuê đất phải nộp Ngân sách; tiền sử dụng đất phải nộp Ngân sách Nhà nước. Việc phân bổ các chi phí trên được thực hiện theo công thức sau: