Bình luận về danh mục hàng hóa cấm kinh doanh, hạn chế kinh doanh và kinh doanh có điều kiện theo NĐ 59/2006/NĐ-CP - Ths Nguyễn Thị Yến - Khoa Pháp luật Kinh tế Đại học Luật Hà Nội
Đưa hoạt động kinh doanh vàng trên tài khoản vào Phụ lục I là đi ngược lại với xu hướng quốc tế
Tôi cho rằng không nên đưa
hoạt động kinh doanh vàng trên tài khoản vào Phụ lục I Danh mục hàng hóa, dịch
vụ cấm kinh doanh, bởi vì quy định này hoàn toàn không phù hợp với xu hướng phát triển hiện nay
của thị trường vàng Việt Nam và đi ngược với xu hướng hội nhập quốc tế. Bởi vì
hoạt động kinh doanh vàng trên tài khoản ở nước ngoài là hoạt động không thể
thiếu giúp các doanh doanh nghiệp và ngân hàng thương mại phòng ngừa rủi ro
trong hoạt động kinh doanh vàng và huy động vốn bằng vàng thông qua các công cụ
phái sinh (kỳ hạn, quyền chọn, tương lai, hoán đổi…). Như chúng ta đã biết giá
vàng trong nước chịu tác động của nhiều yếu tố nên biến động rất phức tạp, khó
lường trước được xu hướng, nhưng luôn biến động theo xu hướng giá vàng quốc tế.
Khi doanh nghiệp bán vàng ở trong nước, thì đồng thời sẽ mua đối ứng một lượng
tương ứng trên tài khoản ở nước ngoài với kỳ hạn nhất định tùy thuộc vào chiến
lược kinh doanh của mỗi doanh nghiệp. Ngược lại, khi mua ở trong nước, thì sẽ
bán trên tài khoản ở nước ngoài. Hoạt động này giúp doanh nghiệp cân bằng được
trạng thái vàng trong nước với trạng thái vàng ở nước ngoài, như vậy sẽ phòng
ngừa được rủi ro do biến động giá vàng thông qua công cụ kỳ hạn hoặc quyền
chọn. Hơn nữa giao dịch trên tài khoản ở nước ngoài chỉ cần ký quỹ khoảng
5-10%, do vậy cũng giảm đáng kể chi phí vốn kinh doanh cho doanh nghiệp. Đối
với hoạt động huy động vốn bằng vàng của các NHTM cũng vậy, khi huy động vàng ở
trong nước, NHTM thường bán một lượng vàng theo tỷ lệ quy định để chuyển thành
vốn VND cho vay, đồng thời sẽ mua vàng đối ứng trên tài khoản ở nước ngoài. Khi
có điều kiện thuận lợi về giá, NHTM sẽ đóng trạng thái vàng ở nước ngoài để mua
lại số vàng đã bán trong nước.
Nếu cấm hoạt động kinh doanh
vàng trên tài khoản ở nước ngoài, thì các doanh nghiệp và NHTM sẽ không thể
kiểm soát được rủi do biến động giá vàng, đồng thời các NHTM sẽ phải ngừng hoạt
động huy động vốn bằng vàng. Như vậy chúng ta sẽ không thể huy động được nguồn
vốn nhàn rỗi bằng vàng trong dân, trong khi đang thiếu vốn để đầu tư phát triển
kinh tế. Theo ước tính sơ bộ dựa trên số liệu vàng nhập khẩu chính ngạch trong
những năm qua, hiện nay nguồn vàng trong dân còn khoảng 600 tấn, đó là chưa kể
nguồn vàng được tích trữ từ xa xưa và nguồn vàng nhập lậu vào Việt Nam. Đây quả
thực là nguồn vốn đầy tiềm năng, ít tốn kém chi phí hơn nhiều so với nguồn vốn
huy động trên thị trường quốc tế.
Hoạt động kinh doanh vàng
trên tài khoản hiện đang chiếm khoảng hơn 2/3 giao dịch vàng trên thị trường
quốc tế, trong khi Việt Nam đã trở thành thành viên của WTO và đang ngày càng
hội nhập sâu rộng vào cộng đồng quốc tế, sao lại cấm hoạt động này?.
Đối với hoạt động kinh doanh
vàng trên tài khoản ở trong nước, nếu được cho phép thực hiện trong khuôn khổ
pháp lý phù hợp, thì sẽ đem lại nhiều lợi ích rất thiết thực. Bởi vì từ trước
đến nay thị trường vàng Việt
Hơn nữa, hiện nay trên thế
giới gần như không có quốc gia nào cấm hoạt động kinh doanh vàng trên tài
khoản, đơn cử như Trung Quốc vừa rồi đã mở rộng hoạt động này và nhiều hoạt
động khác trên thị trường vàng, nhất là hoạt động của Sở Giao dịch vàng của
Thượng Hải. Tôi thấy Việt Nam thường tiếp thu kinh nghiệm của Trung Quốc, vì
vậy các Bộ Ngành có liên quan nên đi khảo sát kinh nghiệm của Trung Quốc để
trước mắt thành lập Trung tâm giao dịch vàng, sau đó thành lập Sở giao dịch
vàng như Sở giao dịch vàng Thượng Hải. Chỉ trong 6 tháng đầu năm 2010, lượng
vàng giao dịch qua Sở giao dịch vàng Thượng Hải đã đạt tới con số khổng lồ 3.174,50 tấn. Nếu Việt Nam cũng thành lập Trung Tâm
giao dịch vàng Quốc gia, thì tôi tin chắc rằng lượng vàng giao dịch cũng không
kém gì Trung Quốc (Trước đây, chỉ tính riêng lượng vàng giao dịch qua Trung tâm
giao dịch vàng Ngân hàng Á Châu trong một ngày đã đạt tới gần 700.000 lượng).
Với hình thức giao dịch này, nguồn thu thuế cho Ngân sách Nhà nước sẽ tăng đáng
kể, kể cả thuế thu nhập cá nhân. Hoạt động kinh doanh vàng trên tài khoản ở
trong nước vừa ích nước, vừa lợi nhà (có lợi cho cả doanh nghiệp, nhà đầu tư và
Nhà nước), đồng thời làm cho thị trường vàng phát triển lành mạnh. Vậy sao lại
cấm?
Vì vậy tôi đề nghị Bộ Công
thương và các Bộ, ngành có liên quan nên xem xét lại, không nên đưa hoạt động
kinh doanh vàng trên tài khoản vào Phụ lục I Danh mục hàng hóa, dịch vụ cấm
kinh doanh.