DỰ THẢO LUẬT PHỔ BIẾN, GIÁO DỤC PHÁP LUẬT

Cơ quan chịu trách nhiệm soạn thảo

Bộ Tư pháp

Trạng thái

Đã xong

Đối tượng chịu tác động

N/A,

Phạm vi điều chỉnh

Tóm lược dự thảo

Dự thảo 3 03.02.2010

LUẬT PHỔ BIẾN, GIÁO DỤC PHÁP LUẬT

 

Chương I

NHỮNG QUY ĐỊNH CHUNG

 

Điều 1. Mục đích ban hành Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật

Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật được ban hành nhằm tạo sự chuyển biến căn bản về ý thức tôn trọng pháp luật và nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật của cán bộ, nhân dân; đồng thời, tạo cơ sở pháp lý đồng bộ, thống nhất cho công tác quản lý nhà nước về phổ biến, giáo dục pháp luật; góp phần huy động sự tham gia của cả hệ thống chính trị trong công tác này và thực hiện các cam kết quốc tế của Nhà nước ta khi gia nhập Tổ chức thương mại thế giới (WTO).

Điều 2. Phạm vi điều chỉnh

Luật này quy định về tổ chức, cá nhân thực hiện phổ biến, giáo dục pháp luật; tổ chức, cá nhân được phổ biến, giáo dục pháp luật; nội dung, hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật; trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân trong hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật và quản lý nhà nước về phổ biến, giáo dục pháp luật.

Điều 3. Đối tượng áp dụng

Luật này áp dụng đối với các cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức chính trị xã hội – nghề nghiệp, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội nghề nghiệp, tổ chức kinh tế, đơn vị sự nghiệp, đơn vị vũ trang nhân dân và công dân Việt Nam; cơ quan, tổ chức nước ngoài, tổ chức quốc tế hoạt động trên lãnh thổ Việt Nam; người Việt Nam định cư ở nước ngoài, người nước ngoài cư trú tại Việt Nam (sau đây gọi chung là tổ chức, cá nhân).

Trong trường hợp điều ước quốc tế mà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên có qui định khác với qui định của Luật này thì áp dụng qui định của điều ước quốc tế đó.

Điều 4. Giải thích từ ngữ

1. Phổ biến, giáo dục pháp luật

Phổ biến, giáo dục pháp luật là hoạt động do tổ chức, cá nhân thực hiện thông qua các hình thức nhất định nhằm nâng cao hiểu biết pháp luật, ý thức chấp hành pháp luật cho tổ chức, cá nhân được phổ biến, giáo dục pháp luật, góp phần nâng cao hiệu lực và hiệu quả quản lý nhà nước, tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa.

2. Nội dung phổ biến, giáo dục pháp luật

Nội dung phổ biến, giáo dục pháp luật là các văn bản pháp luật do cơ quan nhà nước có thẩm quyền của Việt Nam ban hành hoặc thông qua, trừ văn bản có nội dung thuộc bí mật nhà nước; Điều ước quốc tế, thỏa thuận quốc tế mà Việt Nam là thành viên hoặc là một bên ký kết, tham gia; các thông tin về hoạt động tổ chức thực hiện pháp luật.

3. Hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật

Hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật là cách thức, phương thức truyền đạt những nội dung phổ biến, giáo dục pháp luật để hình thành ở đối tượng phổ biến, giáo dục pháp luật tri thức pháp lý, tình cảm và hành vi phù hợp với các quy định của hệ thống pháp luật hiện hành.

Điều 5. Nguyên tắc thực hiện phổ biến, giáo dục pháp luật

1. Tuân thủ Hiến pháp và pháp luật;

2. Chính xác, phổ thông, thiết thực và kịp thời;

3. Gắn công tác phổ biến, giáo dục pháp luật với việc thực hiện nhiệm vụ phát triển chính trị, kinh tế và xã hội trên địa bàn;

4. Xác định nhu cầu và phù hợp với lợi ích của tổ chức, cá nhân.

Điều 6. Chính sách của nhà nước về phổ biến, giáo dục pháp luật

1. Phổ biến, giáo dục pháp luật là một bộ phận của công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, là nhiệm vụ của toàn bộ hệ thống chính trị đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng.

2. Nhà nước giữ vai trò nòng cốt trong thực hiện, tổ chức thực hiện phổ biến, giáo dục pháp luật; khuyến khích, tạo điều kiện để Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc các cấp, các tổ chức và cá nhân tham gia, hỗ trợ, đóng góp cho hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật.

3. Nhà nước khuyến khích các tổ chức, cá nhân tự giác tìm hiểu pháp luật. Đồng thời, tạo điều kiện cho mọi tổ chức, cá nhân tiếp cận với pháp luật, tăng cường bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của Nhà nước, tổ chức, cá nhân; có chính sách hỗ trợ cần thiết cho hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật tại những địa phương có điều kiện kinh tế khó khăn, địa bàn vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

4. Nhà nước bảo đảm nguồn lực cần thiết về nhân lực, kinh phí cho hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật, trong đó ưu tiên cấp cơ sở. Hằng năm, Nhà nước bố trí ngân sách cho công tác phổ biến, giáo dục pháp luật. Kinh phí bảo đảm hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật được bố trí trong dự toán chi thường xuyên của ngân sách các Bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Uỷ ban nhân dân các cấp theo quy định của Luật ngân sách nhà nước và các văn bản pháp luật khác có liên quan.

5. Nhà nước khuyến khích mở rộng hợp tác quốc tế về phổ biến, giáo dục pháp luật trên nguyên tắc bình đẳng, tôn trọng chủ quyền, phù hợp với pháp luật Việt Nam và pháp luật quốc tế.

Điều 7. Quản lý nhà nước về phổ biến, giáo dục pháp luật

1. Chính phủ quản lý thống nhất về công tác phổ biến, giáo dục pháp luật.

2. Bộ Tư pháp chịu trách nhiệm trước Chính phủ thực hiện quản lý nhà nước về phổ biến, giáo dục pháp luật cụ thể như sau:

a) Xây dựng, ban hành, hướng dẫn và tổ chức thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật về phổ biến, giáo dục pháp luật; xây dựng chiến lược phổ biến, giáo dục pháp luật, chương trình phổ biến, giáo dục pháp luật dài hạn, ngắn hạn và hàng năm.

b) Ban hành và tổ chức thực hiện các quy định về chuyên môn, nghiệp vụ, tiêu chuẩn, chế độ, chính sách, quy tắc nghề nghiệp về phổ biến, giáo dục pháp luật và đánh giá hiệu quả công tác phổ biến, giáo dục pháp luật.

c) Xây dựng và tổ chức thực hiện chương trình khung đào tạo về nghiệp vụ phổ biến, giáo dục pháp luật cho đội ngũ cán bộ thực hiện phổ biến, giáo dục pháp luật.

d) Quản lý, hướng dẫn về tổ chức và hoạt động của các tổ chức thực hiện phổ biến, giáo dục pháp luật; xây dựng các biện pháp hỗ trợ phát triển hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật.

đ) Quản lý, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ thực hiện phổ biến, giáo dục pháp luật; cấp, thu hồi thẻ báo cáo viên pháp luật, cộng tác viên pháp luật; ấn hành các tài liệu phổ biến, giáo dục pháp luật.

e) Thực hiện chế độ báo cáo, thống kê về phổ biến, giáo dục pháp luật.

g) Bảo đảm kinh phí, phương tiện hoạt động và điều kiện vật chất khác cho hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật của nhà nước.

h) Thanh tra, kiểm tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, khen thưởng, kỷ luật và xử lý vi phạm trong hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật.

i) Hợp tác quốc tế trong lĩnh vực phổ biến, giáo dục pháp luật.

Điều 8. Ngày Hiến pháp Việt Nam

Nhà nước chọn ngày …hàng năm làm Ngày Hiến pháp Việt Nam để tôn vinh pháp luật. Trong Ngày Hiến pháp, Nhà nước tổ chức phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ, nhân dân bằng các hình thức thiết thực, phù hợp nhằm đưa các quy định pháp luật đi vào cuộc sống.

Điều 9. Các hành vi bị nghiêm cấm

1. Nghiêm cấm việc xâm phạm danh dự, nhân phẩm, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, phân biệt đối xử khi thực hiện phổ biến, giáo dục pháp luật;

2. Lợi dụng hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật để tuyên truyền, xuyên tạc chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, phá hoại khối đại đoàn kết toàn dân; tuyên truyền chính sách thù địch; gây mất trật tự, an toàn xã hội, ảnh hưởng xấu đến đạo đức, truyền thống, thuần phong mỹ tục của dân tộc; xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân;

3. Sách nhiễu, nhận, đòi hỏi bất kỳ một khoản tiền, lợi ích nào khi thực hiện phổ biến, giáo dục pháp luật; Lợi dụng phổ biến, giáo dục pháp luật để thực hiện các hoạt động không thuộc nhiệm vụ được giao nhằm mục đích vụ lợi; Lợi dụng quyền được phổ biến, giáo dục pháp luật để cố tình đưa ra những yêu cầu không chính đáng;

4. Cung cấp thông tin, tài liệu sai lệch, không đúng sự thật nhằm kích động, xúi giục tổ chức, cá nhân có nhu cầu và được phổ biến, giáo dục pháp luật khiếu nại, tố cáo, khởi kiện trái pháp luật; Cản trở hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật; Gây rối, làm mất trật tự nơi thực hiện phổ biến, giáo dục pháp luật;

5. Các hành vi khác bị nghiêm cấm theo quy định của pháp luật.

Lĩnh vực liên quan